Τη δημιουργία ενός ευέλικτου και αποτελεσματικού συστήματος προμηθειών υγείας με τη σύσταση νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου υπό την επωνυμία "Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας", επιδιώκει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Υγείας, που εισάγεται για συζήτηση και ψήφιση στην ολομέλεια, αύριο Τετάρτη.
Στον νέο φορέα μεταφέρονται οι αρμοδιότητες του καταργούμενου νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ΕΚΑΠΥ. Το νομοσχέδιο περιέχει επίσης ρυθμίσεις για την εισαγωγή ψηφιακών τεχνολογιών στον χώρο των προμηθειών υγείας.
Κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, η κυβέρνηση και η ΝΔ διατύπωσαν τη θέση, πως η σημερινή λειτουργία της ΕΚΑΠΥείναι ανεπαρκής για τον τρόπο που πρέπει να οργανώνονται οι προμήθειες στο χώρο της υγείας..
Η ίδια η ΠΟΕΔΗΝ, η οποία έχει δηλώσει πάντως την αντίθεση της με την μετατροπή της ΕΚΑΠΥ σε ΝΠΙΔ, έχει επισημάνει πως σήμερα, οι περισσότερες δαπάνες στα νοσοκομεία και στους φορείς της υγείας γίνονται με απευθείας αναθέσεις και μάλιστα πολλές φορές χωρίς συμβάσεις. Το κράτος νομιμοποιεί εκ των υστέρων τις δαπάνες αυτές, και το αποτέλεσμα είναι πως με τις απευθείας αναθέσεις, δεν διασφαλίζονται τα συμφέροντα του Ελληνικού Δημοσίου.
Το υπουργείο Υγείας έχει χαρακτηρίσει προτεραιότητα την επιλογή, οι προμήθειες να γίνονται κεντρικά για όλους, νοσοκομεία, Υ.ΠΕ., δημόσιες δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύονται από το πουργείο. Η "κεντρικοποίηση" του συστήματος, είναι βέβαιο ότι θα λειτουργήσει υπέρ της δημόσιας υγείας σε επίπεδο τιμών, αλλά και ποιότητος προμηθειών, τονίζει η κυβέρνηση και ο υπουργός Υγείας Θανάσης Πλεύρης και προσθέτει ότι η διαπραγμάτευση είναι πιο ισχυρή όταν γίνεται συνολικά για μεγαλύτερη ποσότητα υγειονομικών προϊόντων και σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα. Με αυτό το σκεπτικό, η επιλογή της νομικής μορφής ΝΠΙΔ εξυπηρετεί καλύτερα τους επιδιώκομενους αυτούς στόχους.
Στην επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων, ο εισηγητής της ΝΔ Αθανάσιος Λιούπης, εξέφρασε την πεποίθηση πως "όταν ξεφύγουμε από τους περιορισμούς που συνεπάγεται μια αμιγώς δημόσια υπηρεσία, κερδίζουμε σε ευελιξία και αποτελεσματικότητα. Οι προμήθειες - και μάλιστα προμήθειες στον νευραλγικό χώρο της υγείας - απαιτούν ταχύτητα, εύρος επιλογών και ποιοτικά προϊόντα. Σε κάθε περίπτωση, το νομοσχέδιο δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης. Η νέα ΕΚΑΠΥ ανήκει κατά 100% στο ελληνικό Δημόσιο και εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον".
Το σχέδιο νόμου περιγράφει τη διαδικασία με την οποία σχεδιάζεται η τριετής στρατηγική των κεντρικών προμηθειών και δίνει επίσης τη δυνατότητα στο νέο νομικό πρόσωπο να λειτουργεί ως φορέας υλοποίησης για προγράμματα ΕΣΠΑ και για δράσεις που προβλέπονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Προβλέπεται επίσης η λειτουργία τεσσάρων ηλεκτρονικών μητρώων, για προϊόντα, υπηρεσίες, προμηθευτές και επίσης Αρχείο Εύρους Αποδεκτών Τιμών. Τα μέλη του ΔΣ της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας, υποχρεούνται με βάση το νομοσχέδιο, να μην αποκαλύπτουν οποιαδήποτε εμπιστευτική πληροφορία αναφορικά με τις δραστηριότητες του νομικού προσώπου, τα σχέδια δράσης του, τους προμηθευτές ή τις συνεργαζόμενες εταιρείες, καθώς και πληροφορίες που προκύπτουν μετά από έρευνες που έχουν παραγγελθεί και πληρωθεί από τον φορέα.
Η αντιπολίτευση
Κατά του νομοσχεδίου έχουν ταχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25. Επιφύλαξη για την ολομέλεια έχουν δηλώσει το Κίνημα Αλλαγής και η Ελληνική Λύση.
"Το νομοσχέδιο υπηρετεί την ανάγκη να έχει το υπουργείο Υγείας ένα φορέα, με ευελιξία στο να διαχειριστεί ευρωπαϊκούς πόρους και να υλοποιήσει τη στρατηγική των συμπράξεων δημόσιου - ιδιωτικού τομέα", ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνος Μάρκου, που υπενθύμισε ότι η ΕΚΑΠΥ θεσμοθετήθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ. "Δεν είχε τολμήσει κανείς να κάνει αυτή την τομή για τον εξορθολογισμό των προμηθειών της υγείας. Ποιος πλήρωνε μέχρι τότε το λογαριασμό; Φυσικά οι φορολογούμενοι και οι ασθενείς. Έγινε λοιπόν μια καίρια παρέμβαση που παρείχε υψηλής αξίας θεσμική θωράκιση στην υγεία και σε ολόκληρη τη χώρα", είπε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, που κατήγγειλε ότι η αλλαγή της νομικής υπόστασης γίνεται σήμερα από την κυβέρνηση για να τακτοποιηθούν ημέτεροι και αφού δεν στηρίχθηκε η ΕΚΑΠΥ. "Από πουθενά δεν προκύπτει ότι η υποχώρηση του δημόσιου χαρακτήρα ενός φορέα σημαίνει καλύτερη κοινωνική ανταποδοτικότητα, καλύτερη λειτουργία, και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Οι κρατικές δομές είναι που κράτησαν όρθια τη χώρα και την κοινωνία και το σύστημα υγείας στην περίοδο της κρίσης", έχει δηλώσει και ο τομεάρχης υγείας του ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Ξανθός.
"Είναι ένα σχέδιο νόμου που δεν έχει ανάγκη αυτή τη στιγμή η δημόσια υγεία. Δείχνει όμως, το πώς αντιλαμβάνεται η κυβέρνηση την έννοια της μεταρρύθμισης και εκφράζει την παντελή έλλειψη οράματος για το Εθνικό Σύστημα Υγείας της επόμενης γενιάς. Αντιμετωπίζει την υγεία στεγνά, ως χώρο οικονομικών συναλλαγών και ως πεδίο εξυπηρετήσεων", επεσήμανε ο ειδικός αγορητής του Κινήματος Αλλαγής Ανδρέας Πουλάς. Κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την αλλαγή της νομικής υπόστασης της ΕΚΑΠΥ, ο βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής, επισήμανε πως "με αφορμή την πανδημία, η κυβέρνηση άφησε νομοθετικά ελεύθερο το πεδίο, ώστε κάθε νοσοκομείο και υγειονομική περιφέρεια να κάνουν μόνοι τους διαγωνισμούς υγειονομικού υλικού, εκτός των κείμενων διατάξεων, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει χαθεί ο έλεγχος για τις δαπάνες εν καιρώ covid". Για μια ακόμα φορά, δε ζήτησε τον απολογισμό των δαπανών αυτών για να γνωρίζει η Βουλή ποιο είναι τελικά το κόστος της πανδημίας.
"Το νομοσχέδιο είναι ένας ακόμη κρίκος στην ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση της δημόσιας υγείας", είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ, Γιώργος Λαμπρούλης, που είπε ότι ενισχύονται περισσότερο τα ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια στο χώρο των προμηθειών. "Και η κυβέρνηση, όπως και όλα τα κόμματα, υποστηρίζουν τις στρατηγικές επιλογές του κεφαλαίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο δημόσιος τομέας υγείας χρειάζεται βελτίωση και αποκέντρωση εξουσιών, για να γίνει πιο ευέλικτος. Απ' ό,τι φαίνεται όμως, η κυβέρνηση δεν σκοπεύει να το αλλάξει αυτό, καθώς φέρνει νομοσχέδια που συντηρούν τον υπερσυγκεντρωτισμό στον εκάστοτε υπουργό, τακτική που δεν φέρνει ούτε εκσυγχρονισμό, ούτε περιθώρια για πρωτοβουλίες", επισήμανε η ειδική αγορήτρια της Ελληνικής Λύσης, Μαρία Αθανασίου,.
"Μπορεί η κυβέρνηση να λέει ότι επιχειρεί δήθεν τη βελτίωση της αποδοτικότητας του επιχειρησιακού χαρακτήρα της ΕΚΑΠΥ και την υποστήριξη της χρήσης νέων τεχνολογιών υγείας και καινοτόμων υλικών και υπηρεσιών, η αλήθεια όμως είναι διαφορετική και ολοφάνερη. Στην πραγματικότητα επιχειρείται η συστηματοποίηση απευθείας αναθέσεων δικαστικών υποθέσεων σε εξωτερικούς δικηγόρους. Διευκολύνονται οι ρουσφετολογικές προσλήψεις κατά παρέκκλιση, καθώς και η παροχή δώρων υπό μορφή επιδομάτων σε ημέτερους υψηλόβαθμους", είπε η ειδική αγορήτρια του ΜέΡΑ 25 Μαρία Απατζίδη.
Κατά το στάδιο της επεξεργασίας του νομοσχεδίου στην κοινοβουλευτική επιτροπή, ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης ενημέρωσε τα κόμματα ότι θα καταθέσει στο νομοσχέδιο τροπολογία για το κόστος των φαρμάκων, τη συνταγογράφηση για τους ανασφάλιστους στις δημόσιες δομές, την πλήρη ένταξη των αντιρετροϊκών φαρμάκων των ασθενών HIV στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση που ήταν ένα πάγιο αίτημα της Ένωσης των ασθενών με HIV.
Με την τροπολογία δίνεται επίσης η δυνατότητα να είναι ανάδοχοι γονείς, όσοι είναι ασθενείς HIV ή ηπατίτιδας β΄, υπό την προϋπόθεση ότι βρίσκονται σε θεραπεία η οποία προβλέπεται και βάσει αυτής της θεραπείας δεν είναι μεταδοτικοί.