Με γνώμονα τον καθοριστικό ρόλο που παίζουν οι εθελοντικές ομάδες δασοπυροπροστασίας στην αντιμετώπιση και στον μετριασμό των επιπτώσεων των δασικών πυρκαγιών, το WWF Ελλάς, το ΜΚΣ Δεσμός και το HIGGS (Higher Incubator Giving Growth & Sustainability) υλοποίησαν το πρόγραμμα Υποστήριξης Εθελοντικών Ομάδων Δασοπυροπροστασίας 2022-2024, με βασικό στόχο την κατάρτιση, την ενδυνάμωση και την ενίσχυση του έργου των εθελοντικών ομάδων, τόσο στην πρόληψη, όσο και στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, αναδεικνύοντας για μια ακόμα φορά, την ανεκτίμητη προσφορά των ανθρώπων που επιχειρούν πάντα στην πρώτη γραμμή του μετώπου των πυρκαγιών, με αυταπάρνηση.
Μέσω του Προγράμματος αυτού, που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο της «Πρωτοβουλίας 21» και με την υποστήριξη του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου, του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και της Εθνικής Τράπεζας, ενισχύθηκαν με εξοπλισμό υψηλών προδιαγραφών, συνολικά 1.936 εθελοντές, από 50 ομάδες δασοπυρόσβεσης από τη Ρόδο μέχρι τον Έβρο ενώ παράλληλα, έλαβαν εξειδικευμένη κατάρτιση 574 εθελοντές, από 118 ομάδες σε όλη την επικράτεια. Όλα αυτά μέσα από μια συγκεκριμένη μεθοδολογία εκτίμησης και αξιολόγησης αναγκών και διαρκή διάδραση με τις ομάδες.
Ο σχεδιασμός και στη συνέχεια, η υλοποίηση του προγράμματος βασίστηκε στις καίριες και χρόνιες ανάγκες των εθελοντικών ομάδων, τόσο για υλικοτεχνικό εξοπλισμό, όσο και σε εκπαίδευση: δύο εξίσου πολύτιμα εργαλεία που χρειάζονται οι εθελοντές δασοπυροπροστασίας, προκειμένου να ανταποκρίνονται με ασφάλεια στις μεγάλες απαιτήσεις του έργου που προσφέρουν για την προστασία των δασών μας, αλλά και των πολιτών.
Μάλιστα, η ουσιαστική συμβολή του Προγράμματος έγινε αισθητή κατά την αντιπυρική περίοδο του 2023, όπου 47 από τις 50 εθελοντικές ομάδες που ενισχύθηκαν, έπαιξαν κομβικό ρόλο στην αντιμετώπιση των μεγάλων καταστροφικών πυρκαγιών σε Αττική, Κορινθία, Ρόδο και Έβρο, αξιοποιώντας τόσο τον εξοπλισμό που τους δόθηκε, όσο και τις γνώσεις που έλαβαν από τα εργαστήρια κατάρτισης. Παράλληλα, κινητοποιήθηκαν επιπλέον πόροι για την άμεση ενίσχυση ομάδων που έδρασαν σε περιοχές που επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές αλλά και πλημμύρες του 2023.
Ο 2ος κύκλος του Προγράμματος έχει διαμορφωθεί ώστε η σχέση εμπιστοσύνης που έχει αναπτυχθεί με τις εθελοντικές ομάδες δασοπυροπροστασίας, να συνεχιστεί με τρόπο που να φέρει προστιθέμενη αξία στην επιχειρησιακή τους ικανότητα αλλά και για να αναδείξει τρόπους για την καλύτερη αξιοποίηση τους.
Το νέο διετές, αναβαθμισμένο και ιδιαίτερα φιλόδοξο πρόγραμμα ενίσχυσης και κατάρτισης εθελοντικών ομάδων δασοπυροπροστασίας (2024-2026),υποστηρίζεται από την Εθνική Τράπεζα, το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, και το Ίδρυμα Αθηνάς Ι. Μαρτίνου.
Ο στόχος του δεύτερου κύκλου του Προγράμματος, είναι η περαιτέρω αναβάθμιση των εθελοντικών ομάδων δασοπυροπροστασίας σε πανελλαδικό επίπεδο, ώστε να επιχειρούν συντεταγμένα και με ασφάλεια για την καταστολή δασικών πυρκαγιών, μέσω της παροχής εξειδικευμένου εξοπλισμού με έμφαση στην προετοιμασία και ενεργοποίηση πεζοπόρων τμημάτων εθελοντών, αλλά και κατάρτισης σε πιο εξειδικευμένα αντικείμενα δασικών πυρκαγιών, μέσα από εργαστήρια βιωματικής εκπαίδευσης. Παράλληλα, θα περιλαμβάνει επιπλέον δράσεις εκπαίδευσης των τοπικών κοινωνιών για το περιεχόμενο και τον σχεδιασμό δράσεων πρόληψης, καθώς και ενεργές παρεμβάσεις στο δημόσιο διάλογο που θα στοχεύουν στην εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και την περαιτέρω ενίσχυση της κοινωνικής συμμετοχής στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.
Πιο συγκεκριμένα, ο δεύτερος κύκλος του Προγράμματος, θα διαρθρωθεί σε τρεις άξονες:
Ενίσχυση με εξειδικευμένο εξοπλισμό δασοπυρόσβεσης εθελοντικών ομάδων δασοπυροπροστασίας που θα επιλεγούν από όλη την επικράτεια.
Εκπαίδευση με α) βιωματικά εργαστήρια για τη λειτουργία και οργάνωση εθελοντικών πεζοπόρων σχημάτων δασοπυρόσβεσης σε 10 επιλεγμένες περιοχές, β) διαδικτυακά εργαστήρια πρόληψης που θα απευθύνονται σε τοπικούς φορείς, αλλά και στο ευρύ κοινό και γ) δημιουργία ενός διαδικτυακού κόμβου δικτύωσης και αλληλοενημέρωσης των εθελοντικών ομάδων δασοπυροπροστασίας της χώρας.
Παρεμβάσεις στον δημόσιο διάλογο με την κατάθεση τεκμηριωμένων προτάσεων στους αρμόδιους φορείς και την παρακολούθηση της πορείας προς την πλήρη και άμεση ενεργοποίηση του μηχανισμού αξιοποίησης των εθελοντικών ομάδων δασοπυροπροστασίας, όπως προβλέπεται από το ισχύον νομικό πλαίσιο, με στόχο την ενίσχυση του ρόλου των εθελοντών, αλλά και την ενεργοποίηση των τοπικών κοινωνιών.
Οι εθελοντικές ομάδες δασοπυροπροστασίας συγκαταλέγονται στα πλέον ενεργά μέλη της Κοινωνίας των Πολιτών, και η υποστήριξή τους καθίσταται όχι μόνο αναγκαία, αλλά και επιβεβλημένη, προκειμένου να είναι σε θέση να συμβάλλουν ακόμα πιο αποτελεσματικά στη θωράκιση των δασών μας, αλλά και στην υποστήριξη των τοπικών κοινωνιών ενάντια στις δασικές πυρκαγιές.
