Με το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί στην ανατολική Μεσόγειο να είναι πολεμικό και μια σπίθα να αρκεί για την ανάφλεξη-όπως φάνηκε και από την τελευταία αποκάλυψη ότι τουρκικά πλοία «κλείδωσαν» ελληνική φρεγάτα-σε εξέλιξη βρίσκεται προετοιμασία έναρξης διαλόγου Ελλάδας-Τουρκίας.
Αυτή είναι η εκτίμηση έγκυρων αναλυτών με αφορμή και τη χθεσινοβραδυνή (3/9) δήλωση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ σχετικά με συμφωνία έναρξης συνομιλιών σε τεχνικό επίπεδο για την αποτροπή σύγκρουσης, που όμως διαψεύσθηκε από ελληνικής πλευράς, μέσω διπλωματικών πηγών πάντως και όχι από το Υπουργείο Εξωτερικών.
Οι αναλυτές απορρίπτουν την εκδοχή ο Γενς Στόλτενμπεργκ να παρανόησε ή να βιάστηκε και θεωρούν ότι έλαβε την πρωτοβουλία δημοσιοποίησης συμφωνίας διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, για να καλλιεργήσει το κλίμα, εκφράζοντας την επιδίωξη υπόγειων διεργασιών που είναι σε εξέλιξη.
Στο πνεύμα αυτό δεν θεωρούν τυχαία τη δήλωση Στόλτενμπεργκ σχεδόν ταυτόχρονα με την επικοινωνία Μέρκελ-Ερντογάν στην οποία, σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε «πως η στήριξη που προσφέρουν ορισμένες χώρες προς την εγωιστική και άδικη στάση της Ελλάδας στην ανατολική Μεσόγειο είναι απαράδεκτη».
Το παρασκήνιο
Επικαλούμενη καλά πληροφορημένες πηγές η «Καθημερινή» παρουσιάζει την εκδοχή της Αθήνας για όσα προηγήθηκαν της πρωτοβουλίας Στόλτενμπεργκ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα ο Γενς Στόλτενμπεργκ κάλεσε στο γραφείο του τους στρατιωτικούς αντιπροσώπους Ελλάδας και Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, όπου σε μια συνάντηση πέντε λεπτών τούς έδωσε ένα μονοσέλιδο έγγραφο με τις σκέψεις του. Ακολουθώντας την υπηρεσιακή οδό, από τη μόνιμη αντιπροσωπεία στο ΝΑΤΟ, το έγγραφο Στόλτενμπεργκ μεταβιβάστηκε στο ΥΠΕΞ και στο υπ. Εθν. Αμυνας.
Επειτα από διαβουλεύσεις, οι αρμόδιες αρχές στην Αθήνα αποφάσισαν να απαντήσουν ότι η πρόταση διαλόγου γίνεται επί της αρχής αποδεκτή, ωστόσο προηγείται η αποχώρηση του «Ορούτς Ρέις» από την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Εως τότε δεν μπορεί να γίνει τεχνικός διάλογος. Ο Γ. Στόλτενμπεργκ έχει ζητήσει να συνομιλήσει επ’ αυτού και με τον Ν. Δένδια.
Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, αρχικές συζητήσεις γι’ αυτό το θέμα είχαν γίνει και την προηγούμενη εβδομάδα, όταν ο Γ. Στόλτενμπεργκ βρέθηκε στο Βερολίνο, όπου πέρα από τον Ν. Παναγιωτόπουλο συναντήθηκε και με την Ανεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ.
Δήλωση και διάψευση
Υπενθυμίζεται ότι ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε ότι Ελλάδα και Τουρκία συμφώνησαν να ξεκινήσουν τεχνικές συνομιλίες, επικαλούμενος και συζητήσεις του με τους ηγέτες Ελλάδας και Τουρκίας.
Ολόκληρη η δήλωση του Γενς Στόλτενμπεργκ είναι η εξής: «Μετά τις συζητήσεις μου με Έλληνες και Τούρκους ηγέτες, οι δύο Σύμμαχοι συμφώνησαν να ξεκινήσουν τεχνικές συνομιλίες στο ΝΑΤΟ για τη θέσπιση μηχανισμών στρατιωτικής αποσυμπίεσης για τη μείωση του κινδύνου συμβάντων και ατυχημάτων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα και η Τουρκία είναι πολύτιμοι Σύμμαχοι και το ΝΑΤΟ είναι μια σημαντική πλατφόρμα για διαβουλεύσεις για όλα τα θέματα που επηρεάζουν την κοινή μας ασφάλεια. Παραμένω σε στενή επαφή με όλους τους ενδιαφερόμενους Συμμάχους για να βρω μια λύση στις εντάσεις στο πνεύμα της αλληλεγγύης του ΝΑΤΟ».
Ωστόσο, διπλωματικές πηγές της Αθήνας, διέψευσαν όσα δήλωσε ο γ.γ. του ΝΑΤΟ. «Οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας σχετικά με φερόμενες τεχνικές συνομιλίες στο ΝΑΤΟ δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα» ανέφεραν οι διπλωματικές πηγές.
Και σημείωσαν: «Σε κάθε περίπτωση, έχουμε συγκρατήσει την πρόθεση του γ.γ. του ΝΑΤΟ να εργαστεί για να θεσπίσει μηχανισμούς αποκλιμάκωσης στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Πλην όμως, αποκλιμάκωση συνιστά μόνον η άμεση απομάκρυνση όλων των τουρκικών πλοίων από την ελληνική υφαλοκρηπίδα».
Από την πλευρά του σχολιάζοντας την παρέμβαση Στόλτενμπεργκ το τουρκικό ΥΠΕΞ ανέφερε:«Θέλουμε να σας θυμίσουμε ότι είμαστε έτοιμοι για διάλογο χωρίς προϋποθέσεις». Και συνέχισε: «Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ πήρε την πρωτοβουλία για αποκλιμάκωση της έντασης στη αν. Μεσόγειο και για την αποφυγή ανεπιθύμητων ατυχημάτων τόσο σε αέρα όσο και σε θάλασσα».