Διακριτικά, αλλά με αρκετή σαφήνεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρχίζει «πρέσινγκ» στην κυβέρνηση για να σταματήσει ενδεχόμενη μεγάλη αύξηση του κατώτατου μισθού στα μέσα της χρονιάς, που εκτιμά ότι μπορεί να δώσει νέα ισχυρή ώθηση στον πληθωρισμό. Η παρέμβαση της Κομισιόν έχει ιδιαίτερη σημασία αυτή την περίοδο, καθώς στις Βρυξέλλες είναι διάχυτη η ανησυχία για την είσοδο της χώρας σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, που θα μπορούσε να οδηγήσει την κυβέρνηση σε μπαράζ παροχών.
Με τη νέα της έκθεση οικονομικών προβλέψεων για την Ευρώπη, η Επιτροπή πατάει το... κουμπί του συναγερμού για τον πληθωρισμό στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της γενικότερης αναθεώρησης των εκτιμήσεων για τον πληθωρισμό στην Ευρώπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπερτριπλασιάζει την πρόβλεψη για τον μέσο πληθωρισμό στη χώρα το 2022: η νέα πρόβλεψη ανεβαίνει στο 3,1%, από μόλις 0,9% προηγουμένως.
Πρόκειται για μια πρόβλεψη που προκαλεί αίσθηση, διαψεύδοντας όχι μόνο τις προβλέψεις του οικονομικού επιτελείου, που έκανε λόγο, στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού, για πληθωρισμό μόλις 0,8% το 2022, αλλά και τις πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις αναλυτών του ιδιωτικού τομέα. Πρόσφατα το ΙΟΒΕ είχε εκτιμήσει ότι ο μέσος πληθωρισμός φέτος δεν θα ξεπεράσει το 1,8%.
Η έκθεση της Κομισιόν «χτίζει» την πίεση στην κυβέρνηση για μετριοπαθή πολιτική στην αύξηση του κατώτατου μισθού πάνω στο θεμέλιο της πρόβλεψης για μεγάλη άνοδο του πληθωρισμού φέτος:
- Όπως τονίζεται, η αύξηση των τιμών στην ενέργεια, που αποτελεί τη βασική πηγή πληθωριστικών πιέσεων στην οικονομία θα σταματήσει ως το τέλος του πρώτου τριμήνου και, ακολούθως, θα υπάρξει αποκλιμάκωση. Όμως, προβλέπεται ότι θα αρχίσει ένας ευρύτερος κύκλος ανατιμήσεων στην οικονομία, καθώς η αύξηση των τιμών ενέργειας θα πυροδοτήσει ανατιμήσεις σε όλους τους υπόλοιπους συντελεστές του δείκτη τιμών καταναλωτών, δηλαδή η... πυρκαγιά στις ενεργειακές τιμές θα μεταδοθεί σε ολόκληρο το καλάθι της νοικοκυράς, κάτι που εξηγεί και την αναθεωρημένη πρόβλεψη για άνοδο του πληθωρισμού στο 3,1%.
- Η Κομισιόν περνά, ακολούθως, στο οικονομικά και πολιτικά ευαίσθητο θέμα των μισθών, που απασχολεί έντονα και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία φοβάται ότι θα ανοίξει ένας φαύλος κύκλος αυξήσεων τιμών και μισθών, που θα ανεβάσει σε υψηλότερα επίπεδα τον πληθωρισμό. Όπως αναφέρει η Επιτροπή, προς το παρόν οι αυξήσεις των τιμών στην οικονομία δεν έχουν μεταφερθεί στους μισθούς, καθώς μεγάλο μέρος του εργατικού δυναμικού παραμένει εκτός απασχόλησης, με την ανεργία να διατηρείται σε πολύ υψηλά επίπεδα. Όμως, επισημαίνει ότι η κυβέρνηση έχει προγραμματίσει νέα αύξηση του κατώτατου μισθού μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους και σημειώνει ότι το ποσοστό της αύξησης δεν είναι γνωστό και θα αποφασισθεί αργότερα. Η Κομισιόν αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να αυξήσει ακόμη περισσότερο την πρόβλεψή της για τον πληθωρισμό, υπογραμμίζοντας ότι στις εκτιμήσεις της δεν έχει ενσωματωθεί η πιθανή επίδραση από την αύξηση του κατώτατου μισθού. Επιπλέον, αναφέρει ότι δεν έχει ενσωματωθεί στις εκτιμήσεις της για τον ρυθμό ανάπτυξης η πιθανή αρνητική επίδραση που θα προέλθει από τα αυξημένα κόστη παραγωγής, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο να αναπροσαρμοσθεί προς το χειρότερο η πρόβλεψη για ανάπτυξη 4,9% φέτος.
Ο φόβος των εκλογών
Σύμφωνα με πληροφορίες, στις Βρυξέλλες φοβούνται ότι η έναρξη μιας παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με την πορεία εξόδου της χώρας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας, είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει την κυβέρνηση σε μια αύξηση του κατώτατου μισθού που θα ξεπερνά τα όρια αντοχής της οικονομίας και θα δώσει ώθηση στις πληθωριστικές πιέσεις.
Ήδη, άλλωστε, το τελευταίο διάστημα έχουν εκδηλωθεί παρεμβάσεις των ευρωπαϊκών Θεσμών, παρασκηνιακές και δημόσιες, για να συγκρατηθούν οι... προεκλογικές διαθέσεις παροχών στην Αθήνα. Σύμφωνα με πληροφορίες, δεν ήταν άσχετη με αυτές τις παρεμβάσεις η πρόσφατη στροφή 180 μοιρών από πλευράς των στελεχών του οικονομικού επιτελείου, σε ό,τι αφορά τις ενδεχόμενες μειώσεις έμμεσων φόρων για να ανακουφισθούν τα νοικοκυριά από τον πληθωρισμό. Ενώ αρχικά αφηνόταν ανοικτό αυτό το ενδεχόμενο, ιδιαίτερα για τον ΦΠΑ στα τρόφιμα, πολύ γρήγορα τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου το απέκλεισαν, υπό την πίεση που ασκήθηκε και από τους ευρωπαϊκούς Θεσμούς πριν την επικείμενη δημοσίευση της έκθεσης για την αξιολόγηση σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας.
Για να γίνουν ακόμη σαφέστερα τα μηνύματα στην κυβέρνηση, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στην ομάδα επιτήρησης των Θεσμών προχώρησε σε δηλώσεις στο Bloomberg, όπου υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι η κυβέρνηση δεν θα πρέπει να «φρενάρει» τις μεταρρυθμίσεις επειδή φέτος αναμένεται να εξέλθει από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας.
Σε αυτό το πλαίσιο ισχυρών πιέσεων που ασκούνται από τις Βρυξέλλες, η κυβέρνηση καλείται να λύσει μια πολύ δύσκολη εξίσωση τον Μάιο, όταν θα αποφασίσει για τον κατώτατο μισθό: από τη μια, θα πρέπει να δοθεί μια αύξηση που δεν θα δώσει λαβή στην αντιπολίτευση να κάνει λόγο για «φιλοδώρημα», αλλά, από την άλλη να μην δοθεί μια αύξηση που θα τροφοδοτεί τον πληθωρισμό και θα φέρει σε προστριβή την κυβέρνηση με τους Ευρωπαίους δανειστές.