«Υπάρχει πολύ μεγάλη ανοδική προοπτική» για την Ελλάδα, αλλά «χρειάζεστε σταθερότητα για μερικά χρόνια», επεσήμανε ο επικεφαλής της Fairfax, Prem Watsa σε δηλώσεις του στην Καθημερινή. Λίγο πριν συναντηθεί με τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, την Παρασκευή το πρωί, μίλησε στην «Κ» για το πώς βλέπει ο ίδιος να ξετυλίγεται η κατάσταση στη χώρα μας τα επόμενα χρόνια. Με τη συνδρομή των ξένων επενδυτών, μας λέει, αλλά υπό έναν όρο: «Οι επενδυτές πηγαίνουν όπου είναι ευπρόσδεκτοι. Θέλουν να γνωρίζουν ότι στην Ελλάδα υπάρχει ισχυρό κράτος δικαίου και ότι είναι ευπρόσδεκτοι». Και στο εύλογο ερώτημα, αν αισθάνονται «ευπρόσδεκτοι» στη χώρα μας, είναι ξεκάθαρος: «Προς το παρόν είναι διστακτικοί διότι έγιναν μάρτυρες αρκετών αμφιταλαντεύσεων πέρυσι». Ο ίδιος, πάντως, παρ’ όλα αυτά έχει κάνει τις επιλογές του, αν κρίνει κανείς με βάση τα πολλά επενδυτικά σχέδια που υλοποιεί στην Ελλάδα...
– Τι σας έπεισε να επενδύσετε στην Ελλάδα;
– Αντιλαμβανόμαστε ποιες είναι οι δυνατότητες της Ελλάδας. Εχουμε επενδύσει σημαντικό ποσό στη Eurobank και έχουμε αγοράσει τη Eurolife και την Grivalia. Οσο η Ελλάδα αντιλαμβάνεται ορθώς την εταιρική διακυβέρνηση, θα έχει σημαντικές προοπτικές μακροπρόθεσμα.
– Προκάλεσε εντύπωση το γεγονός ότι επιμείνατε και επενδύσατε για δεύτερη φορά, παρά το γεγονός ότι η χώρα είχε περάσει μια ταραγμένη περίοδο. Πώς το αποφασίσατε;
– Αντιλαμβανόμαστε ότι τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία της Ελλάδας είναι εξαιρετικά. Οντως, είχαμε επενδύσει πριν από μερικά χρόνια και στο μεταξύ η Ελλάδα αντιμετώπισε ορισμένα προβλήματα. Αν όμως επενδύεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, τότε επικεντρώνεσαι στα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία και αυτά είναι καλά. Επενδύουμε μακροπρόθεσμα. Δεν είναι ασυνήθιστο οι επενδύσεις μας να αντιμετωπίζουν δυσκολίες τα πρώτα πέντε χρόνια, ωστόσο χρωστάμε την επιτυχία μας στη μακροπρόθεσμη οπτική που υιοθετούμε και στην επιμονή μας.
– Πού εντοπίζετε επενδυτικές δυνατότητες στην Ελλάδα;
– Ο τραπεζικός τομέας έχει, φυσικά, τεράστιες δυνατότητες. Καθώς θα ανακάμπτει η οικονομία, θα ανακάμπτουν επίσης και οι τράπεζες. Πολλοί τομείς της οικονομίες προσφέρουν μεγάλες δυνατότητες, ένας από αυτούς είναι ο τομέας των ακινήτων. Ολοι μας γνωρίζουμε ότι υπάρχουν τόσο πολλές ευκαιρίες για την Ελλάδα, αρκεί να είναι ανοιχτή προς τους επενδυτές, ώστε αυτοί να έρθουν και να προσφέρουν απασχόληση και ευκαιρίες στους Ελληνες.
– Στους κύκλους των διεθνών επενδυτών θεωρείστε ειδικός στην Ελλάδα. Μόλις ήρθε μαζί σας στην Αθήνα μια ομάδα σημαντικών επενδυτών. Ποιες είναι οι βασικές ανησυχίες τους, τι σας λένε όταν συζητάτε επενδύσεις στην Ελλάδα;
– Δεν θεωρώ τον εαυτό μου ειδικό στην Ελλάδα. Αυτοί οι επενδυτές έχουν επίσης μακροπρόθεσμο ορίζοντα, προέρχονται από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Βρετανία και, προφανώς, ελπίζουν να αποδώσει η επένδυσή τους με την πάροδο του χρόνου. Οι επενδυτές πηγαίνουν όπου είναι ευπρόσδεκτοι. Θέλουν να γνωρίζουν ότι στην Ελλάδα υπάρχει ισχυρό κράτος δικαίου και ότι είναι ευπρόσδεκτοι. Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία που αναζητούν. Προς το παρόν, είναι διστακτικοί διότι έγιναν μάρτυρες αρκετών αμφιταλαντεύσεων πέρυσι, με την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων στις τράπεζες κ.τ.λ. Είναι διστακτικοί σε σχέση με τα σχέδια της κυβέρνησης. Παρ’ όλα αυτά είναι εδώ. Εκπροσωπούν εταιρείες που διαχειρίζονται πάνω από δύο τρισεκατομμύρια δολάρια. Το γεγονός ότι βρίσκονται στην Ελλάδα δείχνει ότι τους ενδιαφέρει. Υπό τις κατάλληλες συνθήκες θα επενδύσουν.
– Βρισκόμαστε σε ένα ευαίσθητο σημείο όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα. Ορισμένες φορές οι πολιτικοί δυσκολεύονται να δουν τη θετική προοπτική. Τι θα απαντούσατε στους πολιτικούς μας ηγέτες αν σας ρωτούσαν κατά πόσο υπάρχει ανοδική προοπτική;
– Θεωρώ ότι υπάρχει πολύ μεγάλη ανοδική προοπτική. Χρειάζεστε σταθερότητα για μερικά χρόνια. Η οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά 25% του ΑΕΠ και η ανεργία βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο, αυτή είναι η αρνητική πλευρά. Η θετική είναι πως όλα αυτά μπορούν να αλλάξουν. Η οικονομία μπορεί να αναπτυχθεί σημαντικά, το μόνο που χρειάζεται είναι σταθερότητα. Το είδαμε να συμβαίνει σε άλλες χώρες, πιο πρόσφατα στην Ιρλανδία η οποία σήμερα αναπτύσσεται με ρυθμό 5%. Αν αποκτήσει σταθερότητα, η Ελλάδα θα δικαιωθεί.
– Η καταγωγή σας είναι από την Ινδία, η οποία έχει αρκετές ομοιότητες με το ελληνικό οικονομικό μοντέλο όσον αφορά τον ρόλο του κράτους στην οικονομία. Ποιος ήταν ο βασικός παράγοντας που επέτρεψε τη μεταμόρφωση της Ινδίας τα τελευταία χρόνια;
– Η ινδική οικονομία είχε έντονα σοσιαλιστικά χαρακτηριστικά, καμία εμπιστοσύνη στην επιχειρηματικότητα και δεν υπήρχε η παραμικρή ενθάρρυνση για την πραγματοποίηση επενδύσεων στη χώρα. Αυτό άλλαξε και κατά έναν παράξενο τρόπο η συμβολή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αποδείχτηκε πολύ ευεργετική για τη χώρα. Σήμερα υπάρχει μια πολύ προοδευτική κυβέρνηση, η οποία ενθαρρύνει σημαντικά τις επενδύσεις στην Ινδία. Πρόκειται για σημαντική μεταρρύθμιση, την έχω δει ο ίδιος, είναι τεράστιας σημασίας. Δεν υπάρχει λόγος να μη συμβεί το ίδιο στην Ελλάδα.