Σε αθρόες πωλήσεις χρυσών λιρών καταφεύγουν οι Έλληνες το 2019 και ειδικά στο τελευταίο τρίμηνο, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Οι πωλήσεις ξεπέρασαν τα 70.000 τεμάχια στο εννεάμηνο Ιανουαρίου Σεπτεμβρίου, αριθμός που υπερβαίνει τις ετήσιες επιδόσεις των ετών από το 2015 μέχρι και το 2018. Μόνο στο τελευταίο τρίμηνο, καλοκαιριάτικα, πουλήθηκαν στην ΤτΕ περισσότερες από 30.000 χρυσές λίρες, ενώ οι αγορές στην ίδια περίοδο είναι ελάχιστες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2002, που είναι διαθέσιμα τα στατιστικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος προκύπτει ότι οι πωλήσεις των χρυσών λιρών, από ιδιώτες στην ΤτΕ αγγίζουν τα 3 εκατ. τεμάχια, ενώ οι πωλήσεις, από την ΤτΕ σε ιδιώτες είναι περίπου οι μισές.
Αν συνυπολογιστούν και οι συναλλαγές με χρυσές λίρες στην Τράπεζα Πειραιώς, που επίσης έχει άδεια διεξαγωγής συναλλαγών σε χρυσό, στα ενεχυροδανειστήρια και πολύ περισσότερο το πάρτε δώσε στη «μαύρη αγορά», τα νούμερα είναι πολλαπλάσια.
Αποθέματα από την Κατοχή
Ο τεράστιος αριθμός χρυσών λιρών που υπάρχει στην Ελλάδα προέρχεται από την περίοδο περίοδο της γερμανικής Κατοχής και την πρώτη μεταπολεμική δεκαετία, όταν το χρυσό νόμισμα έγινε προσφιλές μέσο αποθησαύρισης και ασφαλές καταφύγιο για τους "έχοντες".
Αρκετοί τότε πλούτισαν συγκεντρώνοντας χρυσές λίρες, όταν οι πληθωριστικές δραχμές δεν παρείχαν καμία ασφάλεια. Ακόμη και στις δεκαετίες του '50 και του '60 οι αποταμιευτέςφρόντιζαν να μετατρέπουν τα χρήματα τους σε λίρες, που χρησιμοποιούνταν σε όλες τις μεγάλες οικονομικές συναλλαγές και στις αγοραπωλησίες ακινήτων.
Η ισοτιμία με τη λίρα ήταν ο βασικός δείκτης όσον αφορά την συναλλαγματική αξία της δραχμής.
Πρέπει να σημειωθεί ότι και τώρα στην επίσημη αγορά (μέσω ΤτΕ) υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ της τιμής αγοράς και πώλησης. Για παράδειγμα με βάση το κλείσιμο της τιμής της χρυσής λίρας στις 25 Οκτωβρίου, για να αγοράσει κάποιος μια χρυσή λίρα από την ΤτΕ, θα πρέπει να δώσει 371,33 ευρώ. Αν όμως θέλει να πωλήσει μια χρυσή λίρα στην ΤτΕ, θα λάβει μόλις 307,90 ευρώ. Πρόκειται για μια διαφορά των 63,43 ευρώ.
Είναι σαφές ότι η διαφορά τιμών αγοράς και πώλησης, αποτρέπουν ευκαιριακούς επενδυτές και απευθύνονται σε μακροχρόνιους επενδυτές.
Πώς εξηγείται ο «πυρετός του χρυσού»
Η αιτία του «πυρετού του χρυσού» που κατέλαβε τους Έλληνες και οι αθρόες πωλήσεις χρυσών λιρών αποτελεί η αύξηση της τιμής του χρυσού, στους τελευταίες μήνες, ενόψει της ύφεσης που διαβλέπουν, να έρχεται, οι οικονομολόγοι.
Η τιμή αγοράς από την ΤτΕ της χρυσής λίρας στις 25 Οκτωβρίου ήταν σε 307,90 ευρώ. Πέρυσι, τον Οκτώβριο του 2018 η μέση τιμή της ήταν στο ποσό των 255 ευρώ. Επίσης, ενδεικτικά, τον Οκτώβριο του 2017 ήταν σε 245 ευρώ, τον Οκτώβριο του 2014 ήταν 215 ευρώ.
Η δεύτερη υψηλότερη τιμή (μετά την τρέχουσα) καταγράφηκε τον Οκτώβριο του 2012 όταν είχε φτάσει στο ποσό των 300 ευρώ.
Καθώς η τιμή του χρυσού έχει φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, πολλοί κάτοχοι σπεύδουν μαζικά να τις ρευστοποιήσουν. Αποτέλεσμα είναι οι πωλήσεις λιρών στην Τράπεζα της Ελλάδος στο γ τρίμηνο του 2019 να φτάσουν σε 32.543 τεμάχια, ενώ στο ίδιο διάστημα οι πωλήσεις από την ΤτΕ σε ιδιώτες ανήλθαν σε 1.359 τεμάχια. Αξίζει να σημειωθεί, ότι πολλοί αγοράζουν χρυσές λίρες για δώρα γάμου, βάφτισης, τοκετού κ.λπ.
Στο β’ τρίμηνο πωλήθηκαν στην ΤτΕ, 19.763 λίρες και στο πρώτο τρίμηνο οι πωλήσεις ήταν 19.763 λίρες. Συνολικά στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου πωλήθηκαν από ιδιώτες στην ΤτΕ, 73.808 χρυσές λίρες.
Ο αριθμός είναι μεγαλύτερος σε σχέση με τις πωλήσεις στα προηγούμενα χρόνια, καθώς σε ολόκληρο το 2018 είχαν πωληθεί 52.935 λίρες, το 2017 οι πωλήσεις ήταν 44.563 λίρες, το 2016 ήταν 56.972 λίρες, και το 2015 ήταν 61.518 τεμάχια.
Το 2014 οι πωλήσεις είχαν φτάσει σε 109.563 τεμάχια, από 105.263 το 2013. Το ρεκόρ των ρευστοποιήσεων χρυσών λιρών στην Τράπεζα της Ελλάδος καταγράφηκε το έτος 2007 όταν πωλήθηκαν 368.531 χρυσές λίρες Αγγλίας, ενώ την ίδια χρονιά αγοράστηκαν από ιδιώτες 84.878 λίρες.
Από τον σχετικό πίνακα προκύπτει ότι σχεδόν πάντοτε οι πωλήσεις χρυσών λιρών προς την ΤτΕ είναι περισσότερες από τις αγορές. Εξαίρεση αποτέλεσε το έτος 2011, δεύτερο μνημονιακό έτος, όταν οι ιδιώτες πούλησαν στην ΤτΕ, 122.686 τεμάχια ενώ την ίδια χρονιά αγοράστηκαν από ιδιώτες 146.867 τεμάχια.
Επίσης το 2010, έτος εισόδου της χώρας στα μνημόνια, υπήρξε σχεδόν «ισοψηφία». Οι πωλήσεις προς την ΤτΕ ανήλθαν σε 195.383 τεμάχια και οι αγορές από ιδιώτες σε 194.475 τεμάχια.
Οι τεράστιες συναλλαγές σε χρυσές λίρες, στα πρώτα μνημονιακά χρόνια, εξηγείται από τις ανάγκες των νοικοκυριών που έχασαν εισοδήματα να ρευστοποιήσουν τα όποια αποθέματα είχαν σε χρυσές λίρες, για να καλύψουν τρέχουσες ανάγκες τους. Από την άλλη πλευρά, χιλιάδες νοικοκυριά που είχαν εισοδήματα αγόρασαν και επένδυσαν σε χρυσές λίρες φοβούμενοι έξοδο από το ευρώ ή «κούρεμα» καταθέσεων.
Πώς πωλούνται και αγοράζονται οι λίρες από την ΤτΕ
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, όσοι επιθυμούν να πωλήσουν χρυσές λίρες Αγγλίας στην Τράπεζα της Ελλάδος και ανεξαρτήτως ποσού, απαιτείται η επίδειξη του δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή του διαβατηρίου σε ισχύ και πρωτότυπου δημόσιου εγγράφου (π.χ. εκκαθαριστικού εφορίας) ή πρόσφατου λογαριασμού οργανισμού κοινής ωφέλειας, όπου να αναγράφεται ο Α.Φ.Μ του πελάτη.
Επίσης, διευκρινίζει ότι:
- Για συναλλαγές έως 10.000 ευρώ, ισχύουν οι τιμές του δελτίου τιμών που εκδίδεται από την ΤτΕ και το οποίο αναρτάται στον ιστοχώρο της. Το κάθε δελτίο τιμών ισχύει μέχρι την έκδοση νεοτέρου.
- Για συναλλαγές άνω των 10.000 ευρώ, η τιμή προσδιορίζεται με βάση την τρέχουσα τιμή χρυσού την ώρα της συναλλαγής και το αντίτιμο πιστώνεται στον τραπεζικό λογαριασμό του πελάτη (απαιτείται βιβλιάριο και IBAN).
Για συναλλαγές άνω των 15.000 ευρώ, ανεξάρτητα από το αν πραγματοποιούνται εφάπαξ ή τμηματικά από τον ίδιο πελάτη, απαιτούνται επιπλέον, εφόσον πρόκειται για φυσικό πρόσωπο:
- Το τελευταίο εκκαθαριστικό σημείωμα φορολογίας εισοδήματος.
- Παρούσα διεύθυνση κατοικίας, βεβαιωμένη από πρόσφατο λογαριασμό οργανισμού κοινής ωφέλειας, ή μισθωτήριο συμφωνητικό κατοικίας που έχει κατατεθεί σε Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ).
- Επάγγελμα και παρούσα επαγγελματική διεύθυνση (βεβαίωση εργοδότη ή αντίγραφο τελευταίας μισθοδοσίας ή επαγγελματική ταυτότητα ή παραστατικό φορέα κοινωνικής ασφάλισης).
- Ισχύουσα άδεια παραμονής προκειμένου για αλλοδαπούς (υπηκόους χωρών εκτός ΕΕ).
- Τηλέφωνο επικοινωνίας.
- Τα πιο πάνω έγγραφα προσκομίζονται στο πρωτότυπο, όπως επιβάλλει το νομοθετικό πλαίσιο που αφορά την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Για όσους επιθυμούν να αγοράσουν λίρες από την Τράπεζα της Ελλάδος, η ΤτΕ διευκρινίζει τα ακόλουθα:
- Για οποιαδήποτε συναλλαγή, ανεξαρτήτως ποσού, απαιτείται η επίδειξη α) του δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή του διαβατηρίου σε ισχύ και β) πρωτότυπου δημόσιου εγγράφου (π.χ. εκκαθαριστικού εφορίας) ή πρόσφατου λογαριασμού οργανισμού κοινής ωφέλειας, όπου να αναγράφεται ο Α.Φ.Μ του πελάτη.
- Στις συναλλαγές πώλησης χρυσών λιρών αγγλίας από την Τράπεζα της Ελλάδος εισπράττεται προμήθεια 5‰ με ελάχιστο τα 3 ευρώ.
- Για συναλλαγές έως 10.000 ευρώ, περιλαμβανομένου του ποσού της προμήθειας, ισχύουν οι τιμές του δελτίου τιμών που εκδίδεται από την ΤτΕ και το οποίο αναρτάται στον ιστοχώρο της. Το κάθε δελτίο τιμών ισχύει μέχρι την έκδοση νεοτέρου.
- Σε περίπτωση συναλλαγής έως 10.000 ευρώ, περιλαμβανομένης της προμήθειας με τραπεζική επιταγή, το ποσό της επιταγής δεν πρέπει να ξεπερνά τα 9.500 ευρώ (το υπόλοιπο καταβάλλεται τοις μετρητοίς).
- Για συναλλαγές άνω των 10.000 ευρώ, η τιμή προσδιορίζεται με βάση την τρέχουσα τιμή χρυσού την ώρα της συναλλαγής και η πληρωμή πραγματοποιείται μόνο με τραπεζική επιταγή εις διαταγήν του πελάτη.
- Για συναλλαγές άνω των 15.000 ευρώ, ανεξάρτητα από το αν πραγματοποιούνται εφάπαξ ή τμηματικά από τον ίδιο πελάτη, εφόσον πρόκειται για φυσικό πρόσωπο, απαιτούνται επιπλέον:
- Το τελευταίο εκκαθαριστικό σημείωμα φορολογίας εισοδήματος.
- Παρούσα διεύθυνση κατοικίας, βεβαιωμένη από πρόσφατο λογαριασμό οργανισμού κοινής ωφέλειας ή μισθωτήριο συμφωνητικό κατοικίας που έχει κατατεθεί σε Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ).
- Επάγγελμα και παρούσα επαγγελματική διεύθυνση (βεβαίωση εργοδότη ή αντίγραφο τελευταίας μισθοδοσίας ή επαγγελματική ταυτότητα ή παραστατικό φορέα κοινωνικής ασφάλισης).
- Ισχύουσα άδεια παραμονής προκειμένου για αλλοδαπούς (υπηκόους χωρών εκτός ΕΕ).
- Τηλέφωνο επικοινωνίας.