Αλλαγές στο ποινολόγιο του Πόθεν Έσχες και στις διαδικασίες υποβολής και ελέγχου των δηλώσεων, περιλαμβάνει το νομοσχέδιο του υπουργείο Δικαιοσύνης που έχει τεθεί δημόσια διαβούλευση. Το «λίφτινγκ» που επιχειρείται στις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης και οικονομικών συμφερόντων έχει ως απώτερο στόχο την απλοποίηση της διαδικασίας υποβολής και τη δημιουργία νέου πλαισίου διεξαγωγής ελέγχων από τα αρμόδια όργανα.
Σημείο αναφοράς αποτελούν, βεβαίως, οι αλλαγές που συντελούνται στο ποινολόγιο που σχετίζεται με τις παραβάσεις στο Πόθεν Εσχες. Συγκεκριμένα προβλέπεται δίωξη σε βαθμό πλημμελήματος, αν τα περιουσιακά στοιχεία που δεν δηλώθηκαν είναι κάτω από τις 300.000 ευρώ, ενώ στις περιπτώσεις που ξεπερνούν το εν λόγω ποσό, τότε η δίωξη «αναβαθμίζεται» σε βαθμό κακουργήματος.
Με το νέο ποινολόγιο οι ανακριβείς δηλώσεις, αν διαπιστωθεί πως δεν υπήρχε μεταβολή της περιουσιακής κατάστασης, δεν θα τιμωρούνται πλέον με ποινική δίωξη, αλλά με διοικητικ πρόστιμο.
Μια από τις προτεινόμενες καινοτομίες του νομοσχεδίου είναι αυτή με την οποία παύει η ταλαιπωρία των υπόχρεων να συλλέγουν οι ίδιοι τα στοιχεία της δήλωσης καθώς είναι πλέον ευχερώς διαθέσιμα στο ελεγκτικό όργανο. Ειδικότερα, σύμφωνα με το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης οι διαδικασίες υποβολής και ελέγχου των δηλώσεων «πόθεν έσχες» κωδικοποιούνται σε ένα απλοποιημένο και κατανοητό νομοθέτημα. Παράλληλα, εκσυγχρονίζεται πλήρως και αποσαφηνίζεται το πλαίσιο διεξαγωγής ελέγχων από τα αρμόδια όργανα.
Αναλυτικότερα, με τις προτεινόμενες διατάξεις του νομοσχεδίου:
- «Τακτοποιείται» νομοθετικά το υφιστάμενο αποσπασματικό και εν τέλει δυσνόητο νομοθετικό πλαίσιο, εντάσσοντας τις σημερινές 49 περιπτώσεις υπόχρεων σε μόλις 13 εύληπτες κατηγορίες.
- Παύει η αναχρονιστική και περιττή ταλαιπωρία των υπόχρεων να συλλέγουν οι ίδιοι τα στοιχεία της δήλωσης που είναι ευχερώς διαθέσιμα στο ελεγκτικό όργανο.
- Τίθενται σαφείς και μετρήσιμοι στόχοι προς το αρμόδιο ελεγκτικό όργανο για τη διενέργεια ελέγχων, μέσω της εισαγωγής κριτηρίων που θέτει η Επιτροπή Ελέγχου και του ορισμού ελάχιστου ποσοστού (minimum πλαφόν) ελεγχομένων υποθέσεων.
- Εξαλείφεται η πολυδιάσπαση οδηγιών και κατευθύνσεων από τους ελεγκτές που οδηγούν σε διαφορετική αντιμετώπιση των υπόχρεων από τους ελεγκτές επί παρόμοιων υποθέσεων, μέσω της οριοθέτησης και της εποπτείας του ελεγκτικού πλαισίου από ένα μόνο όργανο (δηλαδή ένα όργανο πλέον θα δίνει σαφείς οδηγίες και κατευθύνσεις στους ελεγκτές).