Αμέσως μετά την ολοκλήρωση της τέταρτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης της οικονομίας, το φθινόπωρο, θα προβληθούν οι… τίτλοι τέλους στο σίριαλ των capital controls, καθώς αναμένεται να αρθούν και οι περιορισμοί του λεγόμενου τρίτου πυλώνα, δηλαδή θα απελευθερωθεί πλήρως η εξαγωγή κεφαλαίων.
Η πλήρης άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, που επιβλήθηκαν εν μέσω δραματικών πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων το καλοκαίρι του 2015, συμφωνήθηκε στη συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με το διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, την Παρασκευή στο Μέγαρο Μαξίμου. «Θα εισηγηθούμε την πλήρη απάλειψη των capital controls το συντομότερο δυνατόν», είχε δηλώσει ο διοικητής της ΤτΕ, εξερχόμενος από το Μαξίμου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τράπεζα της Ελλάδος ήταν υπέρ της πλήρους άρσης των capital controls εδώ και αρκετούς μήνες. Δεν έκανε όμως σχετική εισήγηση στην κυβέρνηση και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, επειδή οι επικεφαλής των εμπορικών τραπεζών είχαν προβάλει ισχυρές αντιρρήσεις.
Το θέμα είχε συζητηθεί τον Φεβρουάριο μεταξύ ΤτΕ και εμπορικών τραπεζών, όταν, εν μέσω συνεχούς αύξησης των καταθέσεων, είχε τεθεί το ερώτημα αν θα ήταν σκόπιμο, μετά την άρση των περιορισμών στις αναλήψεις, να αρθούν και οι περιορισμοί στην εξαγωγή κεφαλαίων (τρίτος πυλώνας των capital controls).
Η εκλογική αβεβαιότητα
Οι εμπορικοί τραπεζίτες είχαν εμφανισθεί έντονα επιφυλακτικοί για αυτό το ενδεχόμενο, τονίζοντας ότι υπήρχαν στον ορίζοντα οι ευρωεκλογές και, ενδεχομένως, μια πρόωρη προσφυγή σε κάλπες εθνικών εκλογών. Αυτές οι παράμετροι πολιτικής αβεβαιότητας, που θα μπορούσε να προκαλέσει και αναστάτωση στο τραπεζικό σύστημα από μια ξαφνική εκροή καταθέσεων, είχαν αξιολογηθεί πολύ σοβαρά από τους τραπεζίτες ως παράγοντες αποτρεπτικοί για την πλήρη άρση των περιορισμών.
Το σημαντικότερο γεγονός που αλλάζει αυτούς τους υπολογισμούς είναι, βεβαίως, η ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας, με την ανάδειξη αυτοδύναμης κυβέρνησης που υποστηρίζει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις. «Ο πολιτικός κίνδυνος έχει εξαλειφθεί και πλέον έχουμε κάθε λόγο να θέλουμε τη γρήγορη άρση των capital controls», αναφέρουν χαρακτηριστικά τραπεζικά στελέχη.
Καταθέσεις στο εξωτερικό
Οι τελευταίοι περιορισμοί που αναμένεται να αρθούν αφορούν κυρίως τις επιχειρήσεις, μεσαίες και μεγάλες, αλλά και όσους καταθέτες ενδιαφέρονται να μεταφέρουν καταθέσεις στο εξωτερικό ή να προχωρήσουν σε επενδυτικές κινήσεις εκτός Ελλάδας.
Σήμερα, οι μεγάλες μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό από φυσικά και νομικά πρόσωπα απαιτούν την έγκριση ειδικής επιτροπής του υπ. Οικονομικών, που συνεδριάζει δύο φορές την εβδομάδα.
Από αυτή την επιτροπή εξετάζονται τα αιτήματα μεταφοράς ποσών πάνω από 1 εκατ. ευρώ. Για ποσά μεταξύ 100,000 και 1 εκατ. ευρώ τα αιτήματα εξετάζονται από τις επιτροπές των ίδιων των τραπεζών.
Τι κερδίζουμε
Τα οφέλη από την πλήρη άρση αυτών των περιορισμών θα είναι άμεσα και πολύπλευρα, εφόσον βεβαίως δεν υπάρξουν απρόβλεπτες αναστατώσεις, που θα προκαλούσαν έξοδο κεφαλαίων:
- Η άρση των περιορισμών θα διευκολύνει την άμεση βελτίωση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας και των τραπεζών. Όπως έχει τονίσει η S&P στην τελευταία της ανακοίνωση για την Ελλάδα, η πλήρης άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων είναι ένας από τους παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης. Για τις τράπεζες είναι γνωστό ότι οι πολύ χαμηλές αξιολογήσεις τους από τους οίκους συνδέονται με τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων και εκτιμάται ότι αμέσως μόλις αυτοί αρθούν θα ανεβεί αρκετά το «ταβάνι» για τις βαθμολογίες.
- Με την άρση των περιορισμών στην εξαγωγή κεφαλαίων, οι μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις και πρωτίστως οι επιχειρήσεις από τον τουρισμό και τη ναυτιλία δεν θα έχουν σοβαρούς λόγους να διατηρούν ρευστότητα εκτός Ελλάδας. Η επαναφορά στη χώρα μέρους αυτών των κεφαλαίων που «ξενιτεύτηκαν» στα διάφορα στάδια της μεγάλης κρίσης, με τελευταία φάση την αναταραχή του 2015, θα μπορούσε να ενισχύσει με αρκετά δισεκατομμύρια τις τραπεζικές καταθέσεις, εκτιμούν τραπεζικά στελέχη.
