Δεν παραγράφονται τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ ή άλλα ασφαλιστικά ταμεία, για τα οποία εκδόθηκε βεβαίωση εντός της δεκαετίας από τη γένεσή τους, ακόμη και σε προγενέστερο χρόνο.
Ταυτόχρονα, εάν βεβαιωθεί το χρέος εντός της 10ετίας και στη συνέχεια ληφθούν και αναγκαστικά μέτρα εναντίον του οφειλέτη, τότε ο χρόνος της παραγραφής ξεπερνάει και την 20ετία!
Αυτά διευκρινίζει μεταξύ άλλων το υπουργείο Εργασίας, για το πλαίσιο της παραγραφής των χρεών προς τον ΕΦΚΑ, καθώς ο χρόνος μειώνεται μεν σε 10 χρόνια, από 20 που ίσχυε, αλλά με πολλούς αστερίσκους, που παρατείνουν τον χρόνο, εντός του οποίου το ΚΕΑΟ διατηρεί «ζωντανό» το χρέος.
Ειδικότερα το υπουργείο Εργασίας διευκρινίζει πως μειώνεται ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ο ΕΦΚΑ για να βεβαιώσει και να εισπράξει απαιτήσεις από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές σε 10 χρόνια, από 20 χρόνια που είναι σήμερα.
Όμως, εάν η απαίτηση δεν βεβαιωθεί (αναζητηθεί) μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, παραγράφεται.
Η διάταξη αφορά σε όλες τις κατηγορίες οφειλετών ασφαλιστικών εισφορών (εργοδότες, ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενοι, αγρότες).
Σημειώνει, δε πώς, μετά τη δημιουργία του ΚΕΑΟ η βεβαίωση των οφειλών γίνεται σχεδόν σε πραγματικό χρόνο. Επομένως, η διάταξη αυτή αφορά σχεδόν αποκλειστικά παλαιές οφειλές, οι οποίες δεν έχουν «περάσει» στο ΚΕΑΟ.
Αυτό σημαίνει, όπως έχει επισημάνει το Σin, ότι οι οφειλές ύψους 45,37 δισ. ευρώ, που έχουν βεβαιωθεί από το ΚΕΑΟ, δεν παραγράφονται.
Χρόνος ασφάλισης
Ακόμη, η παραγραφή των χρεών των εργοδοτών στη 10ετία, δεν αφορά στους μισθωτούς, οι οποίοι δεν χάνουν τον χρόνο ασφάλισής τους για τα συγκεκριμένα έτη.
Επιπλέον, οι αυτοαπασχολούμενοι θα μπορούν να καταβάλουν τις οφειλές τους, παρά την παραγραφή, εφόσον το επιθυμούν, προκειμένου να αναγνωρίσουν ως ασφαλιστικό χρόνο το διάστημα που παραγράφηκε.
Παράδειγμα 1: Αυτοαπασχολούμενος που υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης το 2022 οφείλει εισφορές για τα έτη 2002-2011, τις οποίες ο ΕΦΚΑ δεν του έχει καταλογίσει μέχρι τη στιγμή της αίτησης. Οι εισφορές αυτές αφορούν διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα είναι παραγεγραμμένες.
Έστω ότι, για να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, ο αυτοαπασχολούμενος χρειάζεται ακόμη 5 χρόνια ενσήμων. Τότε έχει την δυνατότητα να πληρώσει τα 5 από τα 10 παραγραμμένα χρόνια, ώστε να τα αναγνωρίσει ως ασφαλιστικό χρόνο.
Αντιθέτως, εάν ο ΕΦΚΑ είχε προβεί σε κοινοποίηση προς τον ασφαλισμένο της βεβαίωσης οφειλής των εν λόγω εισφορών εντός δεκαετίας από τη γένεσή της (γεγονός που διακόπτει τον χρόνο παραγραφής) τότε ο ασφαλισμένος οφείλει το σύνολο των εισφορών.
Παράδειγμα 2: Το 2019 βεβαιώθηκε και στη συνέχεια, με αίτηση του ασφαλισμένου, ρυθμίστηκε οφειλή του 2008, η οποία με την εν λόγω διάταξη αναφέρεται σε διάστημα πέραν της δεκαετίας και άρα καθίσταται παραγεγραμμένη.
Ο οφειλέτης αυτός μπορεί, με αίτησή του, να ζητήσει τη διακοπή της ρύθμισης και τη διαγραφή της υπολειπόμενης οφειλής του.
Μπορεί, όμως, να συνεχίσει να εξυπηρετεί τη ρύθμιση, ώστε να του αναγνωρισθεί ο ασφαλιστικός χρόνος που αντιστοιχεί στην οφειλή.
Πότε ξεπερνά την 20ετία
Υπό προϋποθέσεις, ο χρόνος παραγραφής όχι μόνο δεν μειώνεται στην 10ετία, αλλά μπορεί να υπερβεί και την 20ετία.
Συγκεκριμένα, στην περίπτωση που οφειλέτης δεν πληρώσει μέσα στη δεκαετία τις οφειλές του, αυτές δεν σβήνονται, επειδή η παραγραφή διακόπτεται κάθε φορά που ο ασφαλισμένος ειδοποιείται ότι οφείλει ασφαλιστικές εισφορές και η δεκαετία ξεκινά εκ νέου από την ειδοποίηση.
Παράδειγμα: Αν κάποιος οφείλει ασφαλιστικές εισφορές για την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος το 2018 και δεν τις έχει καταβάλει, η παραγραφή της οφειλής του ξεκινά από την 1η Ιανουαρίου 2019.
Εάν δεν έχει ειδοποιηθεί ότι χρωστά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2028, η απαίτηση παραγράφεται. Εάν όμως βεβαιωθεί η οφειλή και του έλθει ατομική ειδοποίηση στις 5 Οκτωβρίου 2021, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2031.
Εάν στη συνέχεια γίνει κάποια πράξη διοικητικής εκτέλεσης (λ.χ. κατάσχεση κάποιου περιουσιακού στοιχείου) στις 10 Μαρτίου 2030, η παραγραφή εκτείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2041.
