Πλήθος δανείων σύναψαν οι ελληνικές κυβερνήσεις από τους θεσμούς στην τελευταία 8ετία, με αποτέλεσμα το συνολικό ύψος των δανείων από τον μηχανισμό στήριξης να φτάνει σήμερα στο εντυπωσιακό ποσό των 288,6 δισ. ευρώ και να αποτελούν το 83% του συνολικού δημοσίου χρέους της χώρας.
Όπως προκύπτει από στοιχεία του ΟΔΔΗΧ και του ESM και τον πίνακα που δημοσιεύουμε στο τέλος του κειμένου στην πρώτη θέση με τα περισσότερα δάνεια βρίσκεται η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά & Ευάγγελου Βενιζέλου και ακολουθούν κατά σειρά ύψους, η κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου, η Κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Η είσοδος στον Μηχανισμό Στήριξης τον Μάιο του 2010 ήταν μονόδρομος δεδομένου ότι το έλλειμμα του 2009 είχε εξακοντιστεί στο 15,3% του ΑΕΠ (36 δις. ευρώ) ποσό που ήταν αδύνατο να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές, οι οποίες είχαν στρέψει την πλάτη στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι το τελευταίο δεκαετές ομόλογο που εξέδωσε η χώρα μας τον Μάρτιο του 2010 ήταν πανάκριβο με το επιτόκιο να διαμορφώνεται στο 6,25%.
Έκτοτε, ξεκίνησε ο δανεισμός από τον Μηχανισμό Στήριξης, που συγκροτούσαν η Κομισιόν η ΕΚΤ και το ΔΝΤ, στον οποίο μπήκε η Ελλάδα προσωρινά, για μια τριετία, αλλά κράτησε πάνω από 8 χρόνια. Αιτία οι αστοχίες των προβλέψεων της τρόικας, με πιο χαρακτηριστική την τραγική εκτίμησή τους για την εξέλιξη του ΑΕΠ.
Προέβλεπαν συγκεκριμένα ότι η οικονομία θα επανερχόταν σε ανάκαμψη από το πρώτο τρίμηνο του 2012, αλλά το 2011 και το 2012 γνώρισε τη βαθύτερη ύφεση, με το ΑΕΠ να υποχωρεί μέχρι -9,2%.
Υπό τις συνθήκες αυτές, η υπαγωγή της χώρας στο καθεστώς της σκληρής επιτήρησης και των μνημονίων παρατάθηκε. Χρειάστηκαν δύο μνημόνια μέχρι τα μέσα του 2015 και ένα τρίτο από το 2015 μέχρι και την 20η Αυγούστου 2018. Στην διάρκεια της οκταετίας αυτής, η Ελλάδα κάλυπτε τις δανειακές της ανάγκες αποκλειστικά με δάνεια από τους θεσμούς, αλλά με σκληρούς όρους.
Αρχικά στην πρώτη φάση του προγράμματος δανείστηκε 52,9 δις. ευρώ, από τις χώρες της Ευρωζώνης, τα γνωστά διακρατικά δάνεια.
Κατόπιν οι Ευρωπαίοι συγκρότησαν τον EFSF από τον οποίο η Ελλάδα δανείστηκε ποσό ύψους 141,8 δις. ευρώ, ποσό από το οποίο επιστράφηκαν 10,9 δις. ευρώ, τον Φεβρουάριο του 2015, οπότε ο καθαρός δανεισμός από τον EFSF διαμορφώθηκε σε 130,9 δισ. ευρώ, μέχρι και το καλοκαίρι του 2014.
Από τα μέσα του 2015, ο EFSF μετεξελίχθηκε σε ESM, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Η συγκρότησή του συνέπεσε με την έναρξη υλοποίησης του Γ΄ Μνημονίου και η Ελλάδα από τον Ιούλιο του 2015 μέχρι και τον Αύγουστο του 20918 δανείστηκε το ποσό των 61,9 δισ. ευρώ.
Επίσης η Ελλάδα δανείστηκε και από το ΔΝΤ, από τον Μάιο του 2010 έως και τον Ιούνιο του 2014, το συνολικό ποσό των 31,2 δισ. ευρώ. Έκτοτε το ΔΝΤ δεν εκταμίευσε δάνειο προς την Ελλάδα, λόγω της διένεξης με τους Ευρωπαίους για τη βιωσιμότητα του χρέους. Πάντως τα δάνεια του ΔΝΤ έχουν αποπληρωθεί στην πλειοψηφία τους και απομένει ένα ποσό κάτω των 10 δισ. ευρώ.
Ποιοι τα δανείστηκαν;
Ενδιαφέρον έχει όμως και επί ποιών κυβερνήσεων και ποιών πρωθυπουργών ελήφθησαν τα δάνεια από τους Ευρωπαίους και το ΔΝΤ. Όπως προκύπτει από τον επίσημο πίνακα όλων των δανείων που έλαβε στην οκταετία αυτή η Ελλάδα, τα συμπεράσματα είναι τα ακόλουθα:
- Επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Γιώργο Παπανδρέου από τον Μάιο του 2010 έως και τον Νοέμβριο του 2011, συνάφθηκαν δάνεια ύψους 65.049,54 εκ. ευρώ.
- Επί κυβέρνησης Λουκά Παπαδήμου από τον Νοέμβριο του 2011 έως και τον Μάιο του 2012 την οποία στήριξαν το ΠΑΣΟΚ, η ΝΔ και το ΛΑΟΣ, η χώρα έλαβε δάνεια ύψους 83.621,62 εκ. ευρώ.
- Επί υπηρεσιακής κυβέρνησης με πρωθυπουργό τον Παναγιώτη Πικραμένο συνάφθηκε ένα δάνειο ύψους 1 δισ. ευρώ, το οποίο όμως ήταν μια καθυστερημένη δόση από την προηγούμενη κυβέρνηση.
- Επί συγκυβέρνησης Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά και αντιπρόεδρο τον Ευάγγελο Βενιζέλο, από τον Ιούλιο του 2012 έως και τον Ιανουάριο του 2015 συνάφθηκαν δάνεια ύψους 85.160,9 εκ. ευρώ, που είναι και τα περισσότερα.
- Επί Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ από τον Ιανουάριο του 2015, έως και τον Αύγουστο του 2018, που τερματίστηκε το μνημόνιο, συνάφθηκαν δάνεια ύψους 61.902,4 εκ. ευρώ.
Δηλαδή στην πρώτη θέση με τα περισσότερα δάνεια βρίσκεται η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά & Ευάγγελου Βενιζέλου και ακολουθούν η κυβέρνηση του Λουκά Παπαδήμου, η Κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.