Πολιτική

Πώς οι μαθητές θα κατανοούν την Ιστορία, αντί να «παπαγαλίζουν»


Αντί να υποχρεώνει τους μαθητές να απομνημονεύουν χρονολογίες μαχών – πολέμων, δυναστειών και αυτοκρατόρων, το μάθημα της Ιστορίας θα τους βοηθά να κατανοήσουν τις ιστορικές εξελίξεις που οδήγησαν στη διαμόρφωση του σύγχρονου κόσμου. Αυτός είναι ο στόχος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), που εισηγείται προς το υπουργείο Παιδείας αλλαγές στον τρόπο διδασκαλίας του μαθήματος, καθώς και στη δομή και στο περιεχόμενο των σχολικών εγχειριδίων.

Οι προτάσεις του Ινστιτούτου  αφορούν τη συνολική διδασκαλία του μαθήματος σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου και του Λυκείου και για όλες τις ιστορικές περιόδους, μέχρι τις μέρες μας.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Α' Λυκείου, όπου σήμερα το μάθημα «Ιστορία του Αρχαίου Κόσµου» καλύπτει τη χρονική περίοδο από τους προϊστορικούς πολιτισµούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού, η επιτροπή εισηγείται το νέο βιβλίο να καλύπτει την περίοδο από το 1880 έως σήµερα, ώστε να οι μαθητές να αποκτούν ολοκληρωµένη εικόνα των πυκνών γεγονότων και των µεγάλων ιστορικών αλλαγών που συνέβησαν τον τελευταίο αιώνα.

Ανάμεσα στα περιεχόμενα του νέου βιβλίου της Α' Λυκείου, προτείνεται να είναι το πρώτο κεφάλαιο με τίτλο «Ο καπιταλισµός ως παγκόσµιο σύστηµα (1880-1914)», το οποίο αναφέρεται μεταξύ άλλων σε θέματα όπως εδραίωση της νεωτερικότητας, εργοστάσια και βιοµηχανικές πόλεις, κόσµος της εργασίας και συνδικαλιστικό κίνηµα, χειραφέτηση των γυναικών, η διαδιασία εκσυγχρονισµού στην Ελλάδα, η εκβιοµηχάνιση και το εργατικό κίνηµα, αποικιοκρατία και ιµπεριαλισµός κ.ά.

Στο τελευταίο κεφάλαιο, οι μαθητές της Α' Λυκείου θα μαθαίνουν μεταξύ άλλων για τον Ψυχρό Πόλεμο και τις νέες συγκρούσεις, την κατάρρευση των κομουνιστικών καθεστώτων, την παγκοσµιοποίηση, τη δημιουργία και διεύρυνση της ΕΕ, τους διεθνικούς οργανισµούς, την ανάδυση της Κίνας, την κυριαρχία του νεοφιλελευθερισµού και την εγκατάλειψη του κράτους πρόνοιας, τις τεχνολογικές επαναστάσεις: πληροφορική, επικοινωνίες, αλλαγές στην παραγωγή και τον τρόπο ζωής κ.ά.

Για την Ελλάδα θα διδάσκονται την αποβιοµηχάνιση και αποδιάρθρωση του παραγωγικού ιστού, την έκρηξη της τουριστικής βιοµηχανίας - αλλαγή καταναλωτικών προτύπων και τρόπου ζωής - ένταξη στο ευρώ.

Επίσης θα γίνονται αναφορές στις νέες συγκρούσεις την εποχή της παγκοσµιοποίησης, όπως εµφύλιοι πόλεµοι και εθνικισµός (Γιουγκοσλαβία), στρατιωτικές επεµβάσεις (πόλεµος στον Κόλπο, εισβολή σε Ιράκ και Αφγανιστάν), θρησκευτικός ριζοσπαστισµός (11η Σεπτεµβρίου, ισλαµική τροµοκρατία) αλλά και στο σήμερα, με την προσφυγική κρίση και την ξενοφοβία.

Για τις Β' και Γ' Λυκείου η επιτροπή δεν καταθέτει αναλυτική πρόταση, επειδή οι αλλαγές που σχεδιάζονται στο σύστηµα εισαγωγής στην Τριτοβάθµια Εκπαίδευση δεν έχουν οριστικοποιηθεί ακόµη.

Ωστόσο δίνει περίγραμμα ότι στη Β' Λυκείου το µάθηµα θα µπορούσε να αφορά τη µελέτη της ιστορικής εξέλιξης κατά τις τρεις µεγάλες ιστορικές περιόδους (αρχαιότητα, Μεσαίωνας, νεότερη και σύγχρονη εποχή) και στα ζητήματα που απασχολούν τον σύγχρονο κόσµο.
Για το μάθημα στην Γ' Λυκείου σημειώνει ότι θα µπορούσε να επικεντρωθεί µόνο στον 20ό αιώνα, µε στόχο την εµβάθυνση σε συγκεκριµένα φαινόµενα και εξελίξεις που είναι σηµαντικά για την κατανόηση των αλλαγών που συνέβησαν.