Ενέργεια

Πώς «κουρεύονται» οι λογαριασμοί ρεύματος: Τροπολογία στη Βουλή


Να μετατρέψει τα υπερέσοδα των παραγωγών ρεύματος σε επιδότηση για τους καταναλωτές, ώστε να «κουρευτεί» δραστικά η τιμή του ρεύματος και να επανέλθει στα επίπεδα όπου βρισκόταν τον Σεπτέμβριο 2021, επιδιώκει η κυβέρνηση με τη ρύθμιση που κατατέθηκε χθες το βράδυ στη Βουλή και θα τεθεί σε ισχύ από την 1η Ιουλίου.

Στόχος είναι υποχωρήσει η λιανική τιμή του ρεύματος στα 0,15 ευρώ, όπου βρισκόταν πριν αρχίσει το μεγάλο ράλι φυσικού αερίου και τιμής χονδρικής από τον Οκτώβριο, με αποτέλεσμα να έχει εκτιναχθεί σήμερα στο 0,33 ευρώ και μειώνεται στα 0,23 με το ισχύον σύστημα επιδότησης. Αυτή η διαφορά, δηλαδή μια μείωση από τα 0,23 στα 0,15 ευρώ, ήτοι περίπου κατά 35%, θα καλυφθεί με τη διαδικασία αυτόματης αφαίρεσης υπερεσόδων των παραγωγών, την οποία προβλέπει το νομοσχέδιο.

Για τους καταναλωτές, ο τρόπος τιμολόγησης δεν αλλάζει, αλλά θα αρχίσουν να βλέπουν στους λογαριασμούς τους μια σημαντικά αυξημένη επιδότηση, που θα περιορίζει δραστικά την τελική επιβάρυνση. Ακριβώς επειδή θα συνεχίσει να λειτουργεί κανονικά η χονδρεμπορική αγορά ρεύματος, δηλαδή χωρίς να επιβληθεί το πλαφόν που αρχικά σχεδιαζόταν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άναψε το πράσινο φως τις προηγούμενες ημέρες στο ελληνικό νομοσχέδιο. Σημειώνεται ότι οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή του σχεδίου, που είναι εξαιρετικά σημαντικές, θα καθορισθούν τις επόμενες ημέρες με υπουργική απόφαση.

Με το άρθρο 122 του νομοσχεδίου δημιουργείται ο Προσωρινός Μηχανισμός Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας, με ημερομηνία έναρξης εφαρμογής του από την 1η Ιουλίου 2022 και διάρκεια έως την 1η Ιουνίου 2023. Ο μηχανισμός μπορεί να λήξει και νωρίτερα, αν εκτονωθεί η ενεργειακή κρίση, κάτι που δίνεται η δυνατότητα να γίνει με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Ο μηχανισμός επιστροφής εσόδων θα λειτουργεί ως εξής, σύμφωνα με την προτεινόμενη ρύθμιση: Προβλέπεται η υποχρεωτική επιστροφή στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ποσοστού των εσόδων των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με σκοπό τη χρηματοδότηση των αυξημένων επιδοτήσεων στους καταναλωτές.

Ειδικότερα, θα ορίζεται πλαφόν τιμής ανά τεχνολογία κάθε μονάδας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, με βάση το κόστος παραγωγής και ένα εύλογο περιθώριο κέρδους. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας θα πρέπει να δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της τα δεδομένα της εφαρμογής του Προσωρινού Μηχανισμού Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας. Τα έσοδα πέρα από αυτό το πλαφόν θα επιστρέφονται από τους παραγωγούς στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.

Με υπουργική απόφαση θα καθορισθεί ο τρόπος υπολογισμού του πλαφόν της ανωτάτης τιμής για κάθε κατηγορία μονάδων (φυσικού αερίου, λιγνιτικές, υδροηλεκτρικά και ανανεώσιμες πηγές). Θα λαμβάνεται υπόψιν για τον υπολογισμό η διακύμανση της τιμής των καυσίμων και των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης και για τη διασφάλιση του ομαλού εφοδιασμού της χώρας με φυσικό αέριο, άλλο άρθρο του νομοσχεδίου ανάβει «πράσινο» για να μισθώσει ο ΔΕΣΦΑ έως και για 12 μήνες μια πλωτή δεξαμενή LNG, που θα αυξήσει τη δυναμικότητα των εγκαταστάσεων της Ρεβυθούσας.

Ειδικότερα, ο ΔΕΣΦΑ θα μισθώσει πλοίο Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου από τον Ιούλιο και για ένα έτος, με δυνατότητα παράτασης της μίσθωσης από τη ΡΑΕ για διάστημα έως 6 μήνες. Το κόστος της μίσθωσης θα καθορίζει η Ρ.Α.Ε., κατόπιν τεκμηρίωσης από τον ΔΕΣΦΑ, ως προς τον εύλογο και ανταποδοτικό χαρακτήρα του κόστους μίσθωσης. Θα μεταφέρεται στην κατανάλωση μέσα από την αύξηση του Τέλους Ασφάλειας Εφοδιασμού που χρεώνει ο ΔΕΣΦΑ.

Πιο απλές διαδικασίες για τις ΑΠΕ

Το βασικό αντικείμενο του νομοσχεδίου - «σκούπα» είναι η απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης ΑΠΕ με σημαντική μείωσης των δικαιολογητικών σε κάθε στάδιο της διαδικασίας για την έκδοση της Άδειας Λειτουργίας. Στόχος είναι να μειωθεί από πέντε χρόνια σε 14 μήνες ο χρόνος χρόνου αδειοδότησης νέων έργων ΑΠΕ, ώστε η εγκατεστημένη ισχύς από ΑΠΕ, να τριπλασιασθεί και να ανέλθει σε 25 GW.

Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ότι τα στάδια της αδειοδοτικής διαδικασίας μειώνονται σε πέντε από επτά, ο αριθμός των απαιτούμενων δικαιολογητικών, μειώνεται από 91 σε 54, και η υποβολή θα γίνεται ψηφιακά, μειώνονται οι περιπτώσεις όπου απαιτείται τροποποίηση των αδειών και ορίζεται ότι για την υποβολή της αίτησης για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, ο κάτοχος του σταθμού ΑΠΕ υποχρεούται να υποβάλει εγγυητική επιστολή με τουλάχιστον διετή διάρκεια ισχύος. Το ύψος της εγγυητικής επιστολής, ορίζεται ανά μονάδα ονομαστικής ισχύος. 

Νέα Υπηρεσία μιας Στάσης στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα παρακολουθεί και θα εποπτεύει όλη την αδειοδοτική διαδικασία, ενώ προβλέπεται λειτουργία πληροφοριακού συστήματος που θα διαλειτουργεί με όλα τα επιμέρους πληροφοριακά συστήματα και τις βάσεις δεδομένων των αρμόδιων αδειοδοτικών φορέων.

Για τους σταθμούς αποθήκευσης ενέργειας, προβλέπεται αναμόρφωση της αδειοδοτικής διαδικασίας ώστε να διευκολυνθεί η μεγάλη αύξηση της δυναμικότητας τους ως τα τέλη της δεκαετίας.

Το νομοσχέδιο προβλέπει, επίσης, τη δυνατότητα βιομηχανιών να δημιουργούν δικούς τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας, θερμικούς αλλά και από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αποκλειστικά για τις ανάγκες τους, χωρίς να περνούν από το υπερβολικό «φορτωμένο» ενεργειακό σύστημα της χώρας.

Επιπλέον, δημιουργείται πιλοτικό πλαίσιο για χωροθέτηση, αδειοδότηση, εγκατάσταση και λειτουργία επενδύσεων που αφορούν στην  παραγωγή ενέργειας από πλωτά φωτοβολταϊκά σε θαλάσσιο περιβάλλον. Στο πιλοτικό αυτό στάδιο, θα επιτρέπεται η χωροθέτηση, αδειοδότηση, εγκατάσταση και λειτουργία μέχρι δέκα Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών.