Πολιτική

Πόλεμος Ντράγκι - Βάιντμαν για την ποσοτική χαλάρωση


Συνέχεια στον πόλεμο μεταξύ της Bundesbank και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δίνουν Γερμανοί βουλευτές και γερμανικές τράπεζες, ασκώντας πιέσεις για την λήξη του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Σύμμαχοι της Μέρκελ υποστηρίζουν ότι είναι η στιγμή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να βρει διέξοδο από τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια και μάλιστα καλούν την καγκελάριο να στείλει το εν λόγω μήνυμα στον διοικητή της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι. Το επιχείρημα που προβάλλουν οι πολέμιοι του QE είναι πως το πρόγραμμα είναι σχεδιασμένο να ενισχύσει τον πληθωρισμό και να μετριάσει την «οικονομική δυσπραγία», καθώς η κρίση χρέους στην Ευρώπη υποχωρεί. Όπως λένε όμως, η ακολουθούμενη πολιτική πλήττει τους Γερμανούς αποταμιευτές και τους ιδιώτες επενδυτές, που τείνουν να προτιμούν χαμηλού ρίσκου επενδύσεις.

Παρά τον γερμανικό  «βραχνά» ο πρόεδρος της ΕΚΤ επιμένει στην πολιτική νομισματικής χαλάρωσης και σε κάθε ομιλία του δεν παραλείπει να δεσμευτεί για επιπλέον μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης, εάν αυτό απαιτηθεί για την οικονομική ανάκαμψη. Να σημειωθεί ότι ο Μάριο Ντράγκι τον προηγούμενο μήνα ανακοίνωσε την επέκταση του εύρους και της διάρκειας του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης μέχρι τον Μάρτιο του 2017 και τη μείωση του επιτοκίου καταθέσεων στο -0,30% από -0,20% προηγουμένως. 

Κάθε φορά που ο Μάριο Ντράγκι εκφράζει «μη ορθολογικά οικονομικές απόψεις» (πάντα κατά τους Γερμανούς) καταφθάνει η επίθεση από τον έτερο ισχυρό άνδρα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, τον επικεφαλής της Bundesbank, Γενς Βάιντμαν. Ταυτόχρονα, ο κ. Βάιντμαν δεν παραλείπει, σχεδόν σε κάθε συνεδρίαση της ΕΚΤ, να είναι το μοναδικό μέλος του διοικητικού της συμβουλίου που διαφωνεί με τις αποφάσεις της τράπεζας, ιδιαίτερα όταν αυτές αφορούν σε αγορές ομολόγων ή επιτόκια-πέναλτι για τις τράπεζες που επιμένουν να «παρκάρουν» τα κεφάλαιά τους στο θησαυροφυλάκιο της ΕΚΤ και όχι να τα διοχετεύουν –όπως υποτίθεται ότι είναι ο «θεσμικός τους ρόλος»– στην πραγματική οικονομία. Δεν είναι άλλωστε περίεργο που και τώρα η απόφαση για τα επιτόκια δεν ήταν... ομόφωνη.

Ο επικεφαλής της Bundesbank έχει τη συνήθεια να διαφωνεί με τις δηλώσεις (και τις προθέσεις) του Μάριο Ντράγκι. Πρόσφατα, σε δηλώσεις του στο έσπευσε να κατακεραυνώσει την ΕΚΤ, δηλώνοντας κάθετα αντίθετος στα σχέδια του κεντρικού τραπεζίτη Μάριο Nτράγκι, για επέκταση του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων.

Ο Βάιντμαν προειδοποίησε ότι η διατήρησή του QE για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν επιλύει τα προβλήματα της Ευρωζώνης, αλλά αντίθετα δημιουργεί νέα. «Σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, η χαλαρή πολιτική χάνει την αποτελεσματικότητά της» ανέφερε.«Η επεκτατική νομισματική πολιτική της ΕΚΤ δεν πρέπει να συνεχιστεί περισσότερο από όσο είναι απολύτως απαραίτητο», πρόσθεσε.

Στον αντίποδα τα στελέχη της ΕΚΤ

Μερικά στελέχη της ΕΚΤ υποστηρίζουν πως πρέπει να μειωθεί περαιτέρω το επιτόκιο καταθέσεων και να αυξηθεί η αγορά ομολόγων κάθε μήνα.
 
Τη στιγμή που ο Πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι υποστήριζε πως η αναδιαμόρφωση της ποσοτικής χαλάρωσης ήταν "αρκετή" έτσι ώστε να επιστρέψει τον πληθωρισμό στα θεμιτά επίπεδα λίγο κάτω από το 2%, η συνεχόμενη πτώση του πετρελαίου μπορεί να θέτει νέες προκλήσεις στο πρόγραμμα. Η επόμενη συνάντηση της ΕΚΤ είναι προγραμματισμένη για την 21η Ιανουαρίου.
 
Στελέχη της ΕΚΤ ανέφεραν πως υπάρχει ευρεία συμφωνία πως "μπορεί να υπάρξει επανεκτίμηση στο μέλλον" για την πιθανότητα αγορών στο QE πάνω από τα 60 δισ. ευρώ το μήνα.
 
Πιθανή η κάμψη των γερμανικών αντιρρήσεων
 
Κάποιοι αναλυτές θεωρούν πως υπάρχει περίπτωση οι γερμανικές αντιρρήσεις να υποχωρήσουν εάν η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία συνεχίσει τη μάλλον όχι και τόσο καλή πορεία της. Το πειθαρχημένο εξ όλων των απόψεων Βερολίνο μπορεί να αναγκαστεί να αλλάξει τακτική, εάν συνεχιστούν τα άσχημα νέα από το μακροοικονομικό επίπεδο. Τα τελευταία στοιχεία για τη γερμανική οικονομία δεν ήταν και τόσο ενθαρρυντικά: Παρατηρήθηκε πτώση στις βιομηχανικές παραγγελίες και στην βιομηχανική παραγωγή. 
 
Και παρά το γεγονός ότι το γερμανικό εμπορικό πλεόνασμα παραμένει κάτι παραπάνω από εντυπωσιακό, εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες ότι κατά τη διάρκεια του δ’ τριμήνου η αδυναμία της οικονομίας θα συνεχιστεί. Ως εκ τούτου, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το γερμανικό πολιτικοοικονομικό κατεστημένο να σταματήσει να αντιμάχεται την πολιτική που εφαρμόζει ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.