Πολεμική σύρραξη Ελλάδας-Τουρκίας ανέμενε από τα μέσα της 10ετίας του '80 η CIA, η οποία "μετρούσε" συνεχώς τις στρατιωτικές και τις οικονομικές δυνατότητες των δύο χωρών των δύο χωρών, για να μπορεί να προβλέψει την έκβασαη της αναμέτρησης.
Στη δεκαετία του '80 η Ελλάδα είχε υπεροπλία σύμφωνα με τους αναλυτές της CIA, αλλά ο χρόνος δούλευε σε βάρος της. Η εκτίμηση βασιζότανι στα οικονομικά μεγέθη των δύο χωρών, που έδειχναν ότι η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αντέξει την κούρσα των εξοπλισμών.
Συγκλονιστικά στοιχεία για τις δραματικές εξελίξεις στο Αιγαίο τα προηγούμενα χρόνια και για την απειλή πολέμου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, δίνει η απόρρητη έκθεση της CIA που βλέπει το φως της δημοσιότητας.
Τα απόρρητα έγγραφα δείχνουν ότι οι Αμερικανοί περίμεναν μια σύγκρουση, μετρούσαν με ακρίβεια τις δυνάμεις των δύο χωρών και έβλεπαν ισορροπία τρόμου στο Αιγαίο.
Στις αναλύσεις της CIA αναφέρεται ότι η σύγκρουση θα προκαλέσει βαρύτατες απώλειες και στις δύο πλευρές, ακόμη κι αν είναι σύντομη - ένας πόλεμος λίγων ημερών. Οπως επισήμαιναν τότε οι αναλυτές, τα οπλικά συστήματα και των δύο χωρών ήταν ικανά από τα τέλη της δεκαετίας του '80 να προκαλέσουν τεράστιες καταστροφές όχι μόνο σε στρατιωτικό επίπεδο, αλλά και σε υποδομές.
Η CIA χαρακτήριζε "φρούρια" τα μεγάλα νησιά του Αιγαίου και τη Θράκη, εκτιμώντας ότι αν οι Τούρκοι επιτεθούν εκεί, θα “φάνε τα μούτρα” τους.
Στην ανάλυση των Αμερικανών αναφέρεται ότι η Τουρκία θα επιλέξει ένα μικρό νησί το οποίο δεν έχει “βάθος” στον αμυντικό του χώρο και βρίσκεται σε ικανή απόσταση από τις υπόλοιπες ελληνικές δυνάμεις, αλλά και πολύ κοντά στην Τουρκία. Μιλούσαν για το Καστελόριζο, το οποίο αποδεικνύεται τώρα εξαιρετικά σημαντικό για τα συμφέροντα της Τουρκίας, καθώς της στερεί τη δυνατότητα να αποκτήσει ΑΟΖ προς τα νότια μεταξύ των ΑΟΖ Ελλάδας – Κύπρου,..
Στο 37 σελίδων έγγραφο με τις αναλύσεις της CIA στη δεκαετία του '80, αναφέρονται μεταξύ άλλων:
• Η ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο θα διατηρηθεί μέχρι το 1992 και μετά η “ψαλίδα” θ΄αρχίσει ν΄ ανοίγει υπέρ της Τουρκίας.
• Η ισορροπία στρατιωτικών δυνάμεων ήταν μέχρι τότε ο πιο αξιόπιστος αποτρεπτικός παράγοντας για έναν ελληνοτουρκικό πόλεμο.
• Οι επιπτώσεις μιας στρατιωτικής ελληνοτουρκικής σύγκρουσης για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θα ήταν σοβαρές, αφού η άμυνα της Συμμαχίας στο νοτιοανατολικό της άκρο θα αποδυναμωνόταν τελείως.
• Η Τουρκία έχει πολύ μεγαλύτερο στρατό αλλά ένας μεγάλο μέρος των δυνάμεών της είναι απασχολημένο με εσωτερικές απειλές και μέτωπα.
• Οι Τούρκοι δεν νιώθουν να απειλούνται από τους Έλληνες. Αντιθέτως οι Έλληνες, μετά τον Αττίλα στην Κύπρο το 1974, έχουν επικεντρώσει την άμυνα και την ασφάλειά τους στην Τουρκία και μόνο. Αυτό κατέστη δυνατό με τη στρατηγική του Ανδρέα Παπανδρέου ο οποίος βελτίωσε τις σχέσεις της Ελλάδας με τη Βουλγαρία και το τότε κομμουνιστικό μπλοκ.
• Στη δεκαετία 1970-80 η Ελλάδα αναπτύχθηκε οικονομικά πιο γρήγορα από τη Τουρκία και γι΄ αυτό μπόρεσε να εξοπλιστεί καλύτερα, αγοράζοντας άρματα μάχης, τεθωρακισμένα, μαχητικά αεροσκάφη και πολεμικά πλοία.
• Την επόμενη δεκαετία η Τουρκία ξεκίνησε μεγάλη προσπάθεια για τον εκσυγχρονισμό των ανόπλων δυνάμεων της. Αξιοποίησε μάλιστα στο έπακρο τη δυνατότητα συμπαραγωγής οπλικών συστημέτων, αποκτώντας υποδομές και τεχνογνωσία.