«Δεκάρα τσακιστή» δεν πρόκειται να εισπράξει το Δημόσιο από εκατοντάδες χιλιάδες μικροοφειλέτες, όπως και από ελάχιστους «πεθαμένους καρχαρίες», στους οποίους έχουν καταλογισθεί φόροι, πρόστιμα και προσαυξήσεις 32 δισ. ευρώ. Ο λόγος είναι ότι τους μεν δεν συμφέρει να τους κυνηγήσει - γιατί θα ξόδευε περισσότερα απ΄όσα θα μπορούσε να εισπράξει, ενώ για τους μεγαλοοφειλέτες ισχύει το «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος»: Είναι χρεοκοπημένοι ή έχουν φροντίσει να κρύψουν τα περιουσιακά τους στοιχεία και η εφορία δεν θα βρει τίποτα να κατάσχει.
Αναγκαστικά λοιπόν οι φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί επικεντρώνουν τις προσπάθειες τους στους μικρομεσαίους οφειλέτες, στους οποίους εξαντλείται η αυστηρότητα των μέτρων του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Είναι η μεγάλη μάζα των οφειλετών, που αριθμεί περίπου 3.000.000 φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, με χρέη από 500 έως 20.000 ευρώ.
Πολυάριθμη είναι και η ομάδα των μικροοφειλετών, τους οποίους η εφορία δεν έχει συμφέρον να κυνηγήσει: 525.000 φορολογούμενοι χρωστούν κατά μέσο όρο 1,73(!) ευρώ, ενώ 860.000 έχουν κατά μέσο όρο οφειλή 12,42 ευρώ.
Στον αντίποδα μόλις 73 ΑΦΜ (φυσικά και νομικά πρόσωπα) χρωστάνε πάνω από 32 δισ. ευρώ, ή το 32% του συνόλου των χρεών των ιδιωτών προς το Δημόσιο. Αυτοί οι μεγαλοοφειλέτες παρουσιάζονται χωρίς εμφανή προσωπικά περιουσιακά στοιχεία. Κατά τη συνήθη ελληνική επιχειρηματική πρακτική, έχουν οδηγήσει σε πτώχευση τις εταιρείες τους, φροντίζοντας όμως να δημιουργήσουν
προσωπική «καβάντζα»- χρήματα και περιουσιακά στοιχεία που δεν μπορεί να τα βρει η εφορία
Από τα αναλυτικά στοιχεία της ΑΑΔΕ προκύπτουν ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις, ως προς τη διάρθρωση της «πυραμίδας» των οφειλετών του Δημοσίου.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα βιβλία της εφορίας την 1η Ιανουαρίου 2018:
• 525.758 φορολογούμενοι εμφανίζονται χρεωμένοι με ποσά έως 10 ευρώ έκαστος, οι οποίοι πιθανότατα δεν το γνωρίζουν κιόλας. Όμως, από τη διαίρεση του συνόλου της οφειλής που είναι 914.091 ευρώ, προκύπτει ότι, κατά μέσο όρο οι οφειλέτες αυτοί χρωστάνε στο δημόσιο, μέσο ποσό ύψους 1 ευρώ και 73 λεπτά (1,73 ευρώ)!
Τα… ψιλά αυτά χρέη προέρχονται από εκπρόθεσμες πληρωμές δόσεων φόρων, οι οποίες επιβαρύνονται με προσαυξήσεις στη συνέχεια. Δηλαδή, φορολογούμενος, αντί να πληρώσει τη δόση του ΕΝΦΙΑ ή του φόρου εισοδήματος στις 31 του μηνός, την καταβάλλει την 1η επόμενου μήνα, ή την πληρώνει μέσω wed banking στις 31 του μηνός αργά το απόγευμα ή το βράδυ, οπότε εμφανίζεται την επόμενη μέρα στο υπουργείο Οικονομικών. Άρα είναι εκπρόθεσμη και επιβαρύνεται με προσαύξηση. Όμως ο φορολογούμενος θεωρεί ότι πλήρωσε τη δόση του φόρου και ξεμπέρδεψε, αλλά στην εφορία εμφανίζεται χρεωμένος με λίγα ευρώ ή και λεπτά. Το οξύμωρο είναι ότι ο φορολογούμενος εάν πάει στην τράπεζα να πληρώσει το ποσό αυτό, ενδεχομένως θα επιβαρυνθεί με προμήθεια, μεγαλύτερη από το ποσό της οφειλής.
• Στην αμέσως επόμενη κατηγορία βρίσκονται οι οφειλέτες, με ποσά από 10 έως και 50 ευρώ. Ο αριθμός τους είναι 337.729 ΑΦΜ και το συνολικό ποσό που οφείλουν ανέρχεται σε 9.806.334 ευρώ. Κατά μέσο ο καθένας οφείλει ποσό της τάξης των 29,04 ευρώ.
• Συνολικά, ποσά από 0 έως και 50 ευρώ χρωστάνε 863.487 άτομα. Το συνολικό ποσό που οφείλουν είναι 10.720.435 ευρώ, ενώ κατά μέσο όρο, η μέση οφειλή ανέρχεται σε μόλις 12,42 ευρώ!
Οι συγκεκριμένοι οφειλέτες είναι …αλώβητοι από τις κατασχέσεις του Δημοσίου, αφού με βάση τη νομοθεσία και τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων:
- Για οφειλές μέχρι 30 ευρώ δεν γίνονται κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών ούτε βέβαια ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων.
- Για οφειλές άνω των 500 ευρώ γίνονται κατασχέσεις οχι μόνον λογαριασμών αλλά και ακινήτων του οφειλέτη.
Οι λίγοι που χρωστάνε τα πολλά
Στη βάση της «πυραμίδας» των οφειλετών του δημοσίου βρίσκονται οι λίγοι ΑΦΜ, που χρωστάνε στη Δημόσιο τα πολλά και τα οποία δεν πρόκειται να αποπληρώσουν ποτέ.
Ενδεικτικό είναι ότι από τα συνολικά χρέη των 101,3 δισ. ευρώ, ποσού 9.5 δις. ευρώ (ή περίπου το 9,4% των συνολικών χρεών), το οφείλει μόνο μία εταιρεία, που σήμερα δεν υπάρχει, η «Ακρόπολις Χρηματιστηριακή».
Επίσης, συνολικά 73 οφειλέτες χρωστούν ποσά άνω των 100 εκατ. ευρώ ήτοι αθροιστικά οφείλουν το ποσό των 32,12 δισ. ευρώ ή το 32% των συνολικών χρεών!
Κατά μέσο όρο, κάθε ΑΦΜ (τα 15 ΑΦΜ ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα και 58 σε επιχειρήσεις) χρωστάει 439,6 εκατ. ευρώ!
Ακόμη, 1.121 ΑΦΜ έχουν οφειλές από 10 έως 100 εκατ. ευρώ. Συνολικά χρωστούν συνολικά 28,7 δισ. ευρώ ή 25,6 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο.
Επίσης 4.665 ΑΦΜ έχουν χρέη από 1,1 έως 10 εκατ. ευρώ και συνολικά χρωστούν 17,3 εκατ. ευρώ ή 3,7 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο.
Όπως προκύπτει 5.859 ΑΦΜ χρωστούν συνολικά το ποσό των 78 δισ. ευρώ (σχεδόν το 78% του συνόλου). Το υπόλοιπο ποσό των 12 δισ. ευρώ το οφείλουν 4.062.998 φορολογούμενοι.
Οι εύκολοι στόχοι
Με δεδομένο ότι τα λίγα χρέη δεν είναι αποδοτικά και τα μεγάλα είναι χαμένα από χέρι, οι προσπάθειες της ΑΑΔΕ επικεντρώνονται στην είσπραξη των μικρομεσαίων οφειλών.
Πρόκειται για φορολογούμενους που χρωστάνε:
- 50 - 500 ευρώ, όπου και είναι η μεγαλύτερη μάζα, ήτοι 1.338.423 οφειλέτες τα χρέη των οποίων προέρχονται από φόρο εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ που αδυνατούν να πληρώσουν.
- 500 – 2.000 ευρώ κλίμακα στην οποία υπάρχουν 968.710 φορολογούμενοι
Πρόκειται για 2.300.000 φορολογούμενους οι οποίοι αποτελούν τον κύριο στόχο της εφορίας για την διεκδίκηση των χρεών μέσω των κατασχέσεων των τραπεζικών τους λογαριασμών. με την προσθήκη και των 700.000 οφειλετών με χρέη από 2.000 έως 20.000 συμπληρώνεται το target group της ΑΑΔΕ, το οποίο είναι 3.000.000 φορολογούμενοι από τους οποίους δυνητικά η εφορία διεκδικεί φόρους και πρόστιμα.
Στα επόμενα κλιμάκια των χρεών, ο αριθμός των οφειλετών μειώνεται, όπως προκύπτει από τον πίνακα και κινείται πέριξ των 200.000 για οφειλές από 2.000 έως και 10.000 ευρώ και μειώνεται αισθητά για τις μεγαλύτερες οφειλές οι οποίες είναι και οι περισσότερες.