Η νύχτα - θρίλερ της αμερικανικής κάλπης κράτησε ξάγρυπνο ολόκληρο τον πλανήτη. Ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε να νικήσει την Χίλαρι Κλίντον, να μπει στον Λευκό Οίκο και να γίνει ο νέος πλανητάρχης με 288 εκλέκτορες. Η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ αντιμετωπίζεται με προβληματισμό, και σκεπτικισμό από την Ευρώπη, με ειρωνικά σχόλια από την Ρωσία, αλλά και με ενθουσιασμό από την Κίνα και τα στρατόπεδα της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς.
Οι πρώτες αντιδράσεις του πλανήτη
Η ηγεσία της Ουάσινγκτον είναι «πιο σημαντική από ποτέ», δήλωσε από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ μετά τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ εκτιμώντας ότι «μια ισχυρή Συμμαχία είναι καλή για τις ΗΠΑ και καλή για την Ευρώπη».
«Είμαστε αντιμέτωποι με ένα νέο δύσκολο περιβάλλον ασφαλείας, κυρίως σε ό,τι αφορά τον υβριδικό πόλεμο, τις κυβερνοεπιθέσεις, την απειλή της τρομοκρατίας», εξήγησε ο Στόλτενμπεργκ σε ανακοίνωσή του.
Όταν ρωτήθηκε για τα σχόλια του Τραμπ σχετικά με τους όρους που επιθυμεί να θέσει για την άμυνα των συμμάχων των ΗΠΑ, ο Στόλτενμπεργκ απάντησε ότι οι εγγυήσεις για την ασφάλεια είναι άνευ όρων.
«Ανυπομονώ να συναντήσω τον Τραμπ σύντομα και να τον καλωσορίσω στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ του χρόνου για να συζητήσουμε πώς θα προχωρήσουμε», σημείωσε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ.
Την «έκπληξη και την απογοήτευσή του» για το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, αναγνωρίζοντας ότι «μετά το Brexit ένα κύμα διαμαρτυρίας και στην Αμερική έφερε τελικά τον Τραμπ στον Λευκό Οικο» εξέφρασε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος είχε προεκλογικά μιλήσει ανοιχτά για τον «επικίνδυνο Τραμπ».
Εξήγησε ότι η έκπληξή του για το αποτέλεσμα οφείλεται στο ότι «μέχρι τελευταία στιγμή ήλπιζε σε μια νίκη της Κλίντον, για να αποφευχθεί μια πλειοψηφία στον Τραμπ ο οποίος κατά την εκστρατεία κινητοποίησε με τρόπο αρνητικό και επιθετικό τα συναισθήματα και ο οποίος ισχυρίζεται ότι δεν έχει ανάγκη από οποιοδήποτε συμβουλευτικό θεσμό, πράγμα επικίνδυνο για ένα πρόεδρο των ΗΠΑ».
Ο Μάρτιν Σουλτς δήλωσε παράλληλα απογοητευμένος «διότι οι δυνάμεις των Δημοκρατικών δεν έπεισαν και δεν κινητοποίησαν όπως έπρεπε τις μειονότητες ώστε να εμποδιστεί η νίκη Τραμπ». Ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου θεωρεί ότι είναι δυνατή η μελλοντική συνεργασία με τον Ντόναλντ Τραμπ εφ’ όσον υπάρξει σεβασμός στις δημοκρατικές αρχές της ΕΕ.
Με ένα λιτό μήνυμα στο Twitter συνεχάρη τον Τραμπ και ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι: «Τα συγχαρητήριά μου στον Ντόναλντ Τραμπ για τη νίκη του. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την ενίσχυση της σχέσης μας με τις ΗΠΑ, έναν απολύτως αναγκαίο εταίρο».
Σοκ και πανηγυρισμοί
Γαλλία
Προβληματισμένος εμφανίστηκε ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Ζαν-Μαρκ Ερό, από τους πρώτους που σχολίασε την πιθανή νίκη του Τραμπ. «Εάν ο Τραμπ είναι ο επόμενος αμερικανός πρόεδρος, η Γαλλία θα συνεχίζει να εργάζεται με τις ΗΠΑ», δήλωσε ο Ερό επισημαίνοντας ωστόσο ότι θα πρέπει να διασαφηνιστεί η θέση των Ηνωμένων Πολιτειών σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και η Συρία.
Από την άλλη πλευρά ωστόσο, της γαλλικής Ακροδεξιάς, το κλίμα ήταν σχεδόν πανηγυρικό. Η ηγέτιδα του Εθνικού Μετώπου συνεχάρη μέσω του Twitter «τον νέο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ και τον ελεύθερο αμερικανικό λαό». Κάνοντας σημαία το «οτιδήποτε εκτός της Χίλαρι Κλίντον» κατά τη διάρκεια της αμερικανικής προεδρικής εκστρατείας, η Λεπέν και το επιτελείο της πανηγυρίζουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τον αντιπρόεδρο του κόμματός της Λουί Αλιό να γράφει χαρακτηριστικά «κ....δάχτυλο σε μία αλαζονική ελίτ».
Βρετανία
Με παρόμοιο πάθος χαιρετίστηκε η νίκη του Τραμπ και από τον Νάιτζελ Φάρατζ, τον ηγέτη του ξενοφοβικού UKIP της Βρετανίας που πρωτοστάτησε στην εκστρατεία υπέρ του Brexit. Ο Φάρατζ, ο οποίος είχε μιλήσει σε προεκλογική ομιλία του Τραμπ, τον είχε παροτρύνει να εκμεταλλευτεί την ίδια δυσαρέσκεια που ώθησε τους Βρετανούς να ψηφίσουν «ναι» στο διαζύγιο της χώρας τους με την ΕΕ. «Πολλά συγχαρητήρια! Πολέμησες σε μία γενναία εκστρατεία», έγραψε ο Φάρατζ στο Twitter.
Την ανυπομονησία της να εργαστεί με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ εξέφρασε από την πλευρά της η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι τονίζοντας ότι η Βρετανία και οι ΗΠΑ θα παραμείνουν «ισχυροί και στενοί εταίροι στο εμπόριο, την ασφάλεια και την άμυνα».
«Η Βρετανία και οι ΗΠΑ έχουν μια διαρκή και ειδική σχέση με βάση τις αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και του επιχειρείν. Είμαστε και θα παραμείνουμε ισχυροί και στενοί εταίροι στο εμπόριο, την ασφάλεια και την άμυνα», δήλωσε η Μέι.
Γερμανία
Ως ένα «τεράστιο σοκ» χαρακτήρισε τις εξελίξεις η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Πιστεύω ότι ο Τραμπ γνωρίζει ότι αυτή δεν ήταν μια ψήφος υπέρ εκείνου, αλλά μάλλον μια ψήφος κατά της Ουάσινγκτον, κατά του κατεστημένου», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν στον τηλεοπτικό σταθμό ARD.
Ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ χαρακτήρισε τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές μια προειδοποίηση για τη Γερμανία και την Ευρώπη, καλώντας τους διαμορφωτές πολιτικής να ακούσουν πιο προσεκτικά τις ανησυχίες του λαού.
«Ο Τραμπ είναι ο πρωτοπόρος ενός νέου αυταρχικού και σοβινιστικού διεθνούς κινήματος. Αποτελεί επίσης μια προειδοποίηση για εμάς», τόνισε ο Γκάμπριελ μιλώντας στον όμιλο Funke Mediengruppe.
«Η χώρα μας και η Ευρώπη πρέπει να αλλάξουν, αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε το αυταρχικό διεθνές κίνημα», υπογράμμισε.
Ο Νόρμπερτ Ρέτγκεν των Χριστιανοδημοκρατών (CDU), του κόμματος της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, επεσήμανε ότι «η φρασεολογία και ο τρόπος συμπεριφοράς του Τραμπ είναι μια παράλογη παρακαταθήκη, την οποία δεν μπορεί τόσο εύκολα να αποτινάξει. Πιστεύω ότι θα πρέπει να τον εκλάβουμε έτσι όπως μας έχει παρουσιαστεί». Ο ίδιος επισήμανε ότι δεν έχουμε καμιά ιδέα τι θα κάνει ο Τραμπ ως πρόεδρος των ΗΠΑ σε μια πολύ αβέβαιη γεωπολιτική κατάσταση.
Ο Μπερντ Ρίξινγκερ, επικεφαλής του κόμματος Die Linke, εκτίμησε ότι ο Τραμπ «δεν θα μπορέσει να προσφέρει τίποτε στους ανθρώπους στους οποίους έχει υποσχεθεί ό,τι ήταν δυνατό και θα κινηθεί προς μια απολυταρχική κοινωνία».
Τέλος ο Τσεμ Εζντεμίρ των Πράσινων δήλωσε ότι η νίκη Τραμπ σηματοδοτεί «μια διάσπαση με τη μέχρι τώρα παράδοση ότι η Δύση υποστηρίζει τις φιλελεύθερες αξίες».
Ιταλία
Παραλληλισμούς της νίκης Τραμπ με εκείνης του Μπερλουσκόνι, το 1994, επιχειρούνται την ίδια ώρα στην Ιταλία. Όπως υπογράμμισε ο σχολιαστής της εφημερίδας Corriere della Sera Άλντο Κατσούλο, ο Τραμπ, με την αναπάντεχη αυτή νίκη του, θυμίζει σε κάποιο βαθμό εκείνη του «πρώην Καβαλιέρε», πριν από δύο δεκαετίες, δεδομένου ότι και οι δυο βασίστηκαν μόνον στην προσωπική τους εκστρατεία, χωρίς να στηριχθούν σε ισχυρές πολιτικές συμμαχίες.
Όπως τονίζουν αναλυτές που φιλοξενούνται σε εκπομπές της δημόσιας τηλεόρασης Rai, υπάρχει και ένα άλλο κοινό στοιχείο: όπως συνέβαινε στην Ιταλία, στο παρελθόν, πιθανότατα και στις Ηνωμένες Πολιτείες μέρος των ψηφοφόρων μπορεί να μη θέλησε να αποκαλύψει τις πραγματικές πολιτικές του προθέσεις στους δημοσκόπους, νιώθοντας ένα είδος «ντροπής» για το ότι είχε αποφασίσει να στηρίξει τον ρεπουμπλικανό υποψήφιο.
«Εύχομαι τα καλύτερα. Η ιταλοαμερικανική φιλία είναι στέρεη», δήλωσε ο Ματέο Ρέντσι κατά την έναρξη ομιλίας του στη Ρώμη. Ο ιταλός κεντροαριστερός πρωθυπουργός είχε προβλέψει καθαρή νίκη της Χίλαρι Κλίντον, δηλώνοντας πως ο ίδιος, ως ψηφοφόρος, θα επέλεγε χωρίς κανέναν ενδοιασμό την υποψήφια των Δημοκρατικών. Ο Ρέντσι ήταν ο τελευταίος ξένος ηγέτης που είχε γίνει δεκτός, και σε επίσημο δείπνο, στον Λευκό Οίκο από τον απερχόμενο πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, με κοινή πεποίθηση και διαπίστωση ότι σε περιόδους οικονομικής κρίσης η λιτότητα δεν αποτελεί την ενδεδειγμένη αντίδραση για να μπορέσει να επιτευχθεί η ανάκαμψη.
Αυστρία
Για έκπληξη, σοκ και τρόμο, που συνοδεύουν τη διαγραφόμενη νίκη του υποψήφιου των Ρεπουμπλικάνων στις αμερικανικές εκλογές Ντόναλντ Τραμπ, κάνουν λόγο πολιτικοί αναλυτές και σχολιαστές που συμμετέχουν στις σημερινές πρωινές συζητήσεις στο δεύτερο πρόγραμμα της δημόσιας τηλεόρασης της Αυστρίας.
Οι συμμετέχοντες προσπαθούν να προβλέψουν και να αναλύσουν τις επιπτώσεις της εκλογικής νίκης του Ντόναλντ Τραμπ, στη χώρα του και στο εξωτερικό, στη διεθνή πολιτική, στις διεθνείς σχέσεις, την οικονομία, και αναζητούν απαντήσεις σε ερωτήματα για τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα.
Ιαπωνία
Από τους βασικούς συμμάχους των ΗΠΑ, η Ιαπωνία αρκέστηκε να σχολιάσει ότι θα συνεργαστεί στενά με τον Ντόναλντ Τραμπ προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού.
Ουγγαρία
Ενθουσιώδης, όπως ήταν αναμενόμενο εμφανίστηκε και ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν. «Τι σπουδαία νέα. Η δημοκρατία είναι ακόμη ζωντανή», έγραψε ο Όρμπαν στο Facebook.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός, με τη γνωστή σκληρή πολιτική γραμμή του εις βάρος μεταναστών και προσφύγων, είχε δηλώσει τον Ιούλιο ότι τα σχέδια του Τραμπ για τη μετανάστευση και την εξωτερική πολιτική είναι «ζωτικής σημασίας» για την Ουγγαρία, ενώ αυτά της Δημοκρατικής αντιπάλου του Χίλαρι Κλίντον είναι «φονικά».
Ρωσία
Με περισσή δόση ειρωνείας και διακωμώδησης του τρόπου με τον οποίο παρουσιάστηκε η διαδικασία καταμέτρησης των αποτελεσμάτων καλύφθηκαν οι αμερικανικές εκλογές στη Ρωσία.
Από τους πρώτους που συνεχάρη τον Τραμπ για νίκη του, ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν διεμήνυσε ότι ελπίζει σε μία συνεργασία με τις ΗΠΑ σε διεθνή ζητήματα, ενώ ελπίδες για πιο εποικοδομητικό διάλογο εξέφρασε και ο πρόεδρος της Δούμας Βιατσεσλάβ Βολόντιν.
Ο Πούτιν «εξέφρασε την ελπίδα ότι θα υπάρξει συνεργασία προκειμένου να εξέλθουν οι σχέσεις ανάμεσα στη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες από την παρούσα κατάσταση κρίσης», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το Κρεμλίνο.
Ο Πούτιν εξέφρασε επίσης τη βεβαιότητα «πως θα υπάρξει ένας εποικοδομητικός διάλογος ανάμεσα στη Μόσχα και την Ουάσινγκτον, που θα βασίζεται στις αρχές της ισότητας και του αμοιβαίου σεβασμού και θα λαμβάνει πραγματικά υπόψη τις θέσεις αμφότερων των πλευρών προς το συμφέρον των λαών (τους) και της διεθνούς κοινότητας», σύμφωνα με το Κρεμλίνο.
Στη Μόσχα, σε επίπεδο ΥΠΕΞ, εξέφρασαν τη δυσφορία τους για το «πρέσσιγκ» των αμερικανικών Αρχών προς ρώσους διπλωμάτες εκεί, να μην τολμήσουν να πλησιάσουν εκλογικά κέντρα.
Στις αναλύσεις των μέσων ενημέρωσης εκφράζεται ένα είδος ικανοποίησης για την «παταγώδη αποτυχία» της εκστρατείας Κλίντον.
Κίνα
Στην Κίνα προτού αρχίζει να διαφαίνεται η νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης μετέδιδαν με κάθε τρόπο την προτίμηση του Πεκίνου στο πρόσωπό του. Όπως και η Ρωσία, η Κίνα προτιμά στον Λευκό Οίκο έναν Τραμπ που δεν φαίνεται ιδιαίτερα διατεθειμένος να βρεθεί απέναντι σε μία ισχυρή εξωτερική πολιτική του Πεκίνου, κυρίως στη Νότια Σινική Θάλασσα.
Αμέσως μετά την επίσημη ανακοίνωση της νίκης Τραμπ η Κίνα ανακοίνωσε ότι θα συνεργαστεί με τον νέο Αμερικανό πρόεδρο προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερή και υγιής ανάπτυξη των διμερών σχέσεων, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Λου Κανγκ κατά τη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων.
Τουρκία
Ελπίδες ότι η επιλογή του αμερικανικού λαού θα ωφελήσει τα βασικά δικαιώματα και τις ελευθερίες στον κόσμο εξέφρασε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ από την πλευρά του συνεχάρη τον Ντόναλντ Τραμπ και δήλωσε πως μια «νέα σελίδα» θα ανοίξει στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις αν η Ουάσινγκτον εκδώσει τον Τούρκο ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν που έχει την έδρα του στις ΗΠΑ και τον οποίο κατηγορεί η Τουρκία ότι ενορχήστρωσε την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου.
«Δημιουργείται μια ευκαιρία για τον νέο πρόεδρο να προωθήσει τις σχέσεις με πολιτικές που λαμβάνουν υπόψη τη μάχη της Τουρκίας εναντίον της τρομοκρατίας», δήλωσε ο Γιλντιρίμ.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου συνεχάρη μέσω Twitter τον Ντόναλντ Τραμπ για την νίκη του στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές και δήλωσε πως η Άγκυρα θα ενισχύσει τις «βασισμένες στην εμπιστοσύνη σχέσεις και τη συνεργασία» της με τις ΗΠΑ.
Παλαιστίνη
Η παλαιστινιακή προεδρία κάλεσε τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ να εργαστεί για την ίδρυση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους που θα συνυπάρχει με το Ισραήλ, προειδοποιώντας για τους κινδύνους που εγκυμονούν, αν παραμεληθεί το παλαιστινιακό ζήτημα.
«Είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε με τον εκλεγμένο πρόεδρο στη βάση μιας λύσης δύο κρατών ώστε να ιδρυθεί ένα παλαιστινιακό κράτος στα σύνορα του 1967», δήλωσε ο εκπρόσωπος της προεδρίας της Παλαιστινιακής Αρχής Ναμπίλ Αμπού Ρουντέινα.
Παράλληλα, ο εκπρόσωπος της Χαμάς δήλωσε ότι το παλαιστινιακό κίνημα αναμένει ότι οι ΗΠΑ, υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, θα διατηρήσουν την ίδια αντιπαλαιστινιακή θέση.
Αίγυπτος
Συγχαρητήρια στον νέο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών έστειλε επίσης ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμντέλ Φατάχ αλ Σίσι, ο μοναδικός άραβας ηγέτης ο οποίος έχει συναντηθεί με τον Τραμπ. Στην επαφή που είχαν τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη, ο Τραμπ είχε διαβεβαιώσει τον Σίσι ότι επί των ημερών του, οι ΗΠΑ θα είναι ένας πιστός φίλος της Αιγύπτου και όχι απλώς ένας σύμμαχος.
Φιλιππίνες
Τα «θερμά του συγχαρητήρια εξέφρασε ο πρόεδρος των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε που εξέφραζε σχεδόν καθημερινά την οργή του με τη διακυβέρνηση Ομπάμα και είχε απειλήσει επανειλημμένα να θέσει τέρμα σε μια από τις πιο σημαντικές συμμαχίες της Ουάσινγκτον στην Ασία.
Μαλαισία
Παράλληλα ο πρωθυπουργός της Μαλαισίας Νατζίμπ Ραζάκ συνεχάρη τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ λέγοντας πως ο ρεπουμπλικανός νικητής των αμερικανικών προεδρικών εκλογών είχε απήχηση στους Αμερικανούς που ήθελαν να δουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναμειγνύονται λιγότερο στο εξωτερικό.