Παρά τα τεράστια βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στην προσπάθεια ψηφιακού μετασχηματισμού της δημόσιας διοίκησης, η γραφειοκρατία όχι μόνο ανθίσταται, αλλά... “ζει και βασιλεύει”. Λειτουργίες εκσυγχρονίζονται, νέες ηλεκτρονικές πλατφόρμες δημιουργούνται συνεχώς, προσφέροντας εξυπηρετήσεις στους πολίτες και τις επιχειρήσεις, διαδικασίες απλοποιούνται. Οχι όμως παντού: Ο “άνεμος του εκσυγχρονισμού” δεν έχει φυσήξει ακόμη σε δημόσιες υπηρεσίες που συνεχίζουν να δουλεύουν με “χαρτί και μολυβοκόντυλο”, έχοντας τους υπολογιστές ως... διακόσμηση ή ως έσχατη λύση ανάγκης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι εφορίες, που καταλήγουν να αντιστρατεύονται τις προσπάθειες της ΑΑΔΕ: Χρησιμοποιούν τις εφαρμογές και τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες της εκεί όπου δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς, αλλά στο καθαρά δικό τους κομμάτι εργασιών που αφορά συναλλαγές με πολίτες και εξυπηρέτηση φορολογουμένων, προτιμούν τον... “αραμπά”: Την παλιά, γνωστή γραφειοκρατική συνταγή του χειρόγραφου και της αναδίφησης στο χαρτοβασίλειο των φακέλων.
Η επιλογή αυτή καταλήγει σε χρονοβόρες διαδικασίες, για τις οποίες κατά κανόνα δεν υπάρχει επαρκές προσωπικό. Το αποτέλεσμα; Στη ΔΟΥ Γλυφάδας χρειάζονται δύο μήνες(!) για να εκδοθεί μία βεβαίωση ότι δεν οφείλεται συμπληρωματικός φόρος κληρονομίας για τα επιπλέον τετραγωνικά που προέκυψαν από νομιμοποίηση ημιυπαίθριων χώρων διαμερίσματος-κατοικίας.
Άλλοι δύο ή και τρεις μήνες απαιτούνται για να εκδοθεί πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ γι αυτά τα ίδια τετραγωνκά.
Εξαρτάται βέβαια ποιός διευθυντής και ποιός υπάλληλος αναλαμβάνει να χειριστεί την υπόθεση: Στην ίδια ΔΟΥ, όταν η έκδοση του εγγράφου ανατέθηκε σε άλλο υπάλληλο, το πιστοποιητικό βγήκε την... επόμενη ημέρα(!) αντί σε δύο μήνες.
Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη σε άλλες μεγάλες ΔΟΥ, στις οποίες υπάγονται δεκάδες χιλιάδες φορολογούμενοι. Στις διαμαρτυρίες για τις καθυστερήσεις, η απάντηση διευθυντών και επικεφαλής τμημάτων είναι πάντα ίδια: “Δεν έχουμε προσωπικό...”.
Η οδύσσεια του φορολογούμενου
Στο Sofokleousin.gr έφτασε επώνυμη καταγγελία φορολογούμενου, ο οποίος παλεύει δυόμισυ χρόνια (!) με τις εφορίες για να ολοκληρώσει τη διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς μισού διαμερίσματος (το υπόλοιπο μισό ανήκε στον ίδιο) και να μπορέσει εν συνεχεία να το πουλήσει, προκειμένου να αποπληρώσει τραπεζικό δάνειο.
Τα έγγραφα που έχει αναγκαστεί να προσκομίσει γεμίζουν φακέλους, συρτάρια και ολόκληρα ράφια στις ΔΟΥ Καλλιθέας (όπου υπάγεται ο ίδιος) και Γλυφάδας (όπου ανήκε η κληρονομούμενη σύζυγος του). Και σ' αυτά τα δυόμισι χρόνια αναγκάζεται να πληρώνει τις δόσεις δανείου, κρατώντας το διαμέρισμα ξενοίκιαστο προκειμένου να το πουλήσει.
Όμως, η οδύσσειά του δεν έχει τέλος, ούτε ημερομηνία λήξης. Όπως διεκτραγωδεί στην επιστολή του, νέα χαρτιά απαιτήθηκαν, επειδή μετά τον θάνατο της κληρονομούμενης συζύγου έγινε αναγνώριση ημιυπαίθριων χώρων. Και ποτέ δεν ζητήθηκαν όλα μαζί: Προσκομίζει το ένα, του ζητούν το επόμενο. Μέσος χρόνος έκδοσης του καθενός 15 ημέρες.
Μόνον το πιστοποιητικό συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ που η ΔΟΥ Γλυφάδας ήθελε δύο μήνες για να το εκδώσει, βγήκε την επόμενη ημέρα, όταν το θέμα παραπέμφθηκε στο Παράρτημά της (Γραφείο Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων) στο Παλαιό Φάληρο.
Αφορολόγητος... παραλογισμός
Τώρα η ΔΟΥ Γλυφάδας λέει ότι χρειάζονται δύο μήνες για να εκδώσει (χειρόγραφη) βεβαίωση ότι δεν υπάρχει φόρος κληρονομιάς για τα επιπλέον 9 τετραγωνικά των ημιυπαίθριων. Δεν χρειάζεται κάποια ειδική έρευνα και εξέταση φακέλων, δεδομένου ότι για κληρονομιά από σύζυγο ισχύει αφορολόγητο 250.000 ευρώ.
Στην αγωνιώδη παρατήρηση του φορολογούμενου “μα σε δύο μήνες θα μου πάρουν το σπίτι αν δεν προλάβω να ολοκληρώσω την πώληση και να εξοφλήσω το δάνειο”, η απάντηση του αρμόδιου διευθυντή ήταν: “Δεν είναι δικό μου πρόβλημα...”.
Είναι προφανές ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός της δημόσιας διοίκησης – εν προκειμένω των ΔΟΥ, δεν φτάνει. Πρέπει να αλλάξουν νοοτροπίες και οι εσωτερικές λειτουργίες να προσαρμοστούν στις δυνατότητες που παρέχουν η εκτεταμένη χρήση της πληροφορικής, οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες και οι ποικίλες εφαρμογές τους.
