Επισκιάζονται τα θετικά μηνύματα από την Κομισιόν, στο πλαίσιο της πέμπτης έκθεσης μεταμνημονιακής αξιολόγησης της Ελλάδας, από τις εξαιρετικά αυστηρές παραινέσεις στην κυβέρνηση για τους πλειστηριασμούς, που θα πρέπει να απελευθερωθούν από κάθε περιορισμό ακόμη και για τους πιο ευάλωτους οφειλέτες από την 1η Μαϊου, αλλιώς η Ελλάδα θα κινδυνεύσει να χάσει την επιστροφή κερδών από τις κεντρικές τράπεζες, ύψους 640 εκατ. ευρώ, που κανονικά πρέπει να εγκριθεί από το Eurogroup τον Ιούνιο.
Το πιο «καυτό» κεφάλαιο της πέμπτης έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας από τους Θεσμούς, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα από την Κομισιόν, είναι αυτό που καλύπτει τα θέματα του τραπεζικού συστήματος, όπου σημειώνεται και πάλι ότι το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων παραμένει υπερβολικά υψηλό, παρά τη μείωση που έγινε το 2019 και τονίζεται η μεγάλη σημασία που έχει όχι μόνο η υλοποίηση του σχεδίου «Ηρακλής» για τιτλοποιήσεις δανείων με κρατικές εγγυήσεις, αλλά και η πλήρης αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για την αφερεγγυότητα από τον Μάιο, δηλαδή αμέσως μετά τη λήξη του νόμου για την προστασία της πρώτης κατοικίας.
Η Κομισιόν δίνει το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων για την αναμόρφωση ουσιαστικά του νόμου Κατσέλη και την εισαγωγή ενός πολύ αυστηρότερου πλαισίου για τους υπερχρεωμένους, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση έχει δώσει στις Βρυξέλλες το αρχικό της σχέδιο για το νέο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα, επί του οποίου θα συνεχισθούν οι συζητήσεις και οι αλλαγές, ώστε με την έκτη αξιολόγηση, τον Μάιο, να αποφανθούν οι θεσμοί των δανειστών αν η κυβέρνηση εφάρμοσε πλήρως τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει στο Eurogroup του Δεκεμβρίου. Με βάση αυτή την έκθεση, θα αποφασίσει το Eurogroup, τον Ιούνιο, αν θα απελευθερωθούν τα κονδύλια από τις κεντρικές τράπεζες.
Επί της ουσίας του θέματος, η Κομισιόν προχωρά σε πολύ σημαντικές παρατηρήσεις, που οριοθετούν ένα εξαιρετικά αυστηρό πλαίσιο διαπραγμάτευσης για το νέο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα, το οποίο δεν αφήνει το παραμικρό περιθώριο ανάσχεσης των πλειστηριασμών με νομικά μέσα ακόμη και για τους πιο ευάλωτους οφειλέτες.
Ειδικότερα, σημειώνεται με έμφαση ότι οι ελληνικές αρχές έχουν δώσει διαβεβαιώσεις ότι το αναθεωρημένο πλαίσιο για την αφερεγγυότητα και την ατομική πτώχευση θα διασφαλίζει το δικαίωμα των πιστωτών για πλειστηριασμούς, στους οποίους θα περιλαμβάνεται και η πρώτη κατοικία. Αυτό αποτρέπει οποιαδήποτε προσπάθεια καθιέρωσης νέων προστατευτικών ρυθμίσεων από την κυβέρνηση, οι οποίες θα εμποδίζουν την πλήρη άσκηση των δικαιωμάτων των πιστωτών για πλειστηριασμούς.
Η μεταρρύθμιση θα πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα καθυστερούν οι πλειστηριασμοί λόγω του νόμου για την αφερεγγυότητα, όπως συμβαίνει ως τώρα με τις δυνατότητες που έχουν οι οφειλέτες να μπλοκάρουν τους πλειστηριασμούς με τις προσφυγές του νόμου Κατσέλη, οι οποίες κρίνονται από τα δικαστήρια με μεγάλη καθυστέρηση.
Επιπλέον, ξεκαθαρίζεται από την έκθεση κάτι πολύ σημαντικό, ενόψει της προσπάθειας που έχει δηλωθεί και από τον κ. Χρ. Σταϊκούρα ότι γίνεται, για να δημιουργηθεί ένα δίχτυ προστασίας των πιο ευάλωτων οφειλετών: σύμφωνα με την Κομισιόν, οποιαδήποτε προστασία αποφασισθεί να δοθεί θα πρέπει να δίνεται στο πλαίσιο της κοινωνικής πολιτικής, δηλαδή με κάποιας μορφής επιδότηση των ασθενέστερων (π.χ.: επίδομα ενοικίου για όσους χάνουν τα σπίτια τους σε πλειστηριασμό).
Όμως, σημειώνει ο Κομισιόν, τέτοια δίχτυα ασφαλείας για τους πιο ευάλωτους οφειλέτες θα πρέπει να προσφερθούν εκτός του πλαισίου των διαδικασιών για την αφερεγγυότητα και χωρίς να επηρεάζουν τα δικαιώματα των πιστωτών. Δηλαδή, οι πλειστηριασμοί θα πρέπει να προχωρούν ανεμπόδιστα ακόμη και για ευάλωτους οφειλέτες, ενώ το κράτος θα μπορεί μόνο να τους προσφέρει κάποια μορφή επιδότησης, είτε πριν χάσουν την κατοικία τους, ή μετά τον πλειστηριασμό.
