Το γύρισμα των ρολογιών μπρος και πίσω ανά έξι μήνες αποτελεί αντικείμενο συζήτησης στις ΗΠΑ και την Ευρώπη εδώ και χρόνια. Ορισμένοι τάσσονται υπέρ της διατήρησης αυτού του status, άλλοι θεωρούν ότι θα ήταν καλό η χειμερινή ώρα να ισχύει όλο το χρόνο, ενώ αρκετοί - μάλλον οι περισσότεροι- προτιμούν ένα νέο καθεστώς, που θα μονιμοποιεί τη λεγόμενη θερινή ώρα.
Με τους τελευταίους τάσσεται ξεκάθαρα ο Στιβ Καλαντρίλλο, καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον, ο οποίος σε άρθρο του που είχε αρχικά δημοσιευθεί το 2019 -και αναδημοσιεύθηκε τώρα σε αμερικανικά μέσα- διατυπώνει πέντε σημαντικά επιχειρήματα υπέρ της διατήρησης της θερινής ώρας όλο το χρόνο, καθώς, σύμφωνα με την έρευνα που έχει κάνει σχετικά, πιστεύει ότι αν τα ρολόγια γυρίσουν μια για πάντα μία ώρα μπροστά, αυτό θα έχει ουσιαστικά οφέλη για την κοινωνία και τους ανθρώπους.
Αυτά, κατά τον ίδιο, είναι:
1. Θα σώζονται ζωές
Με απλά λόγια, "το σκοτάδι σκοτώνει. Και το σκοτάδι το βράδυ είναι πολύ πιο θανατηφόρο από το σκοτάδι το πρωί" λέει. Η απογευματινή ώρα αιχμής είναι δύο φορές πιο μοιραία από το πρωί για διάφορους λόγους: πολύ περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται στο δρόμο, περισσότερο αλκοόλ κυκλοφορεί στο αίμα των οδηγών, άνθρωποι βιάζονται να γυρίσουν σπίτι και περισσότερα παιδιά απολαμβάνουν υπαίθριο παιχνίδι χωρίς επίβλεψη. Τα δυστυχήματα οχημάτων με πεζούς τριπλασιάζονται όταν δύει ο ήλιος.
Η θερινή ώρα φέρνει μια επιπλέον ώρα ηλιακού φωτός το βράδυ, μετριάζοντας αυτούς τους κινδύνους. Η τυπική -χειμερινή- ώρα, που μεταφέρει το ηλιακό φως πολύ νωρίς το πρωί, έχει τον ακριβώς αντίθετο αντίκτυπο.
Μια μετα-μελέτη από ερευνητές του Rutgers έδειξε ότι 343 ζωές ετησίως θα μπορούσαν να σωθούν (στις ΗΠΑ) μεταβαίνοντας σε θερινή ώρα για όλο το χρόνο. Το αντίθετο αποτέλεσμα θα συνέβαινε εάν οι ΗΠΑ επέβαλαν τη χειμερινή ώρα όλο το χρόνο.
2. Θα μειωθεί η εγκληματικότητα
Το σκοτάδι είναι επίσης φίλος του εγκλήματος. Η μετατόπιση του ηλιακού φωτός στις βραδινές ώρες έχει πολύ μεγαλύτερο αντίκτυπο στην πρόληψη του εγκλήματος από ό,τι το πρωί. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα εγκλήματα ανηλίκων, τα οποία κορυφώνονται μετά το σχολείο και νωρίς το βράδυ.
Οι εγκληματίες προτιμούν να κάνουν τη δουλειά τους στο σκοτάδι της νύχτας. Τα ποσοστά εγκληματικότητας είναι χαμηλότερα κατά 30% τις πρωινές έως τις απογευματινές ώρες, ακόμη και όταν μιλάμε για τις πρωινές ώρες πριν από την ανατολή του ηλίου, όταν είναι ακόμα σκοτάδι.
Μια βρετανική μελέτη του 2013 διαπίστωσε επίσης, ότι ο βελτιωμένος φωτισμός τις βραδινές ώρες θα μπορούσε να μειώσει το ποσοστό εγκληματικότητας έως και κατά 20%.
3. Θα εξοικονομείται ενέργεια
Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι η αρχική αιτιολόγηση για τη δημιουργία της θερινής ώρας ήταν η εξοικονόμηση ενέργειας, αρχικά κατά τη διάρκεια του Πρώτου και Β' Παγκοσμίου Πολέμου και στη συνέχεια κατά τη διάρκεια της πετρελαϊκής κρίσης του ΟΠΕΚ το 1973. Όταν ο ήλιος φωτίζει έως αργά, τα μέγιστα ενεργειακά φορτία μειώνονται.
Σχεδόν όλοι στην κοινωνία μας είναι ξύπνιοι και χρησιμοποιούν ενέργεια τις πρώτες βραδινές ώρες, όταν δύει ο ήλιος. Αλλά ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού εξακολουθεί να κοιμάται κατά την ανατολή του ηλίου, με αποτέλεσμα να υπάρχει σημαντικά λιγότερη ζήτηση ενέργειας τότε.
Το να έχουμε περισσότερο ήλιο τις βραδινές ώρες απαιτεί όχι μόνο λιγότερη ηλεκτρική ενέργεια για την παροχή φωτισμού, αλλά επίσης μειώνει την ποσότητα πετρελαίου και φυσικού αερίου που απαιτείται για τη θέρμανση των σπιτιών και των επιχειρήσεων, όταν οι άνθρωποι χρειάζονται αυτή την ενέργεια περισσότερο. Με την χειμερινή ώρα ο ήλιος ανατέλλει νωρίτερα, μειώνοντας την πρωινή κατανάλωση ενέργειας, αλλά πολύ λιγότεροι άνθρωποι είναι ξύπνιοι για να μπορούν να αξιοποιήσουν τον ήλιο.
Αυτό το σκεπτικό παρακίνησε ορισμένους στην Καλιφόρνια να συστήσουν μόνιμη θερινή ώρα πριν από μια δεκαετία, όταν η Πολιτεία αντιμετώπισε επαναλαμβανόμενες ελλείψεις ηλεκτρικής ενέργειας και συνεχιζόμενες διακοπές ρεύματος. Αξιωματούχοι της Επιτροπής Ενέργειας της Καλιφόρνια υπολόγισαν ότι το 3,4% της χειμερινής χρήσης ενέργειας της Καλιφόρνια θα μπορούσε να εξοικονομηθεί μεταβαίνοντας σε θερινή ώρα για όλο το χρόνο.
Ομοίως, η θερινή ώρα είχε ως αποτέλεσμα 150.000 βαρέλια πετρελαίου να εξοικονομηθούν από τις ΗΠΑ το 1973, γεγονός που βοήθησε στην καταπολέμηση των επιπτώσεων του εμπάργκο πετρελαίου του ΟΠΕΚ.
4. Θα βελτιωθεί ο ύπνος των ανθρώπων
Σύμφωνα με τον καθηγητή, οι επικριτές της θερινής ώρας έχουν δίκιο μόνο για ένα πράγμα: Η αλλαγή των διακοπτών του ρολογιού ανά έξι μήνες κάνει κακό στην υγεία και την ευημερία. Καταστρέφει τον κύκλο ύπνου των ανθρώπων. Στις ΗΠΑ οι καρδιακές προσβολές αυξάνονται κατά 24% την εβδομάδα μετά το γύρισμα των δεικτών στη θερινή ώρα τον Μάρτιο και ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας του Νοεμβρίου, αφότου τα ρολόγια γυρίσουν προς τα πίσω, στη χειμερινή ώρα.
Αν αυτό δεν είναι αρκετά κακό, μια μελέτη του 2000 δείχνει ότι οι δείκτες των μεγάλων χρηματιστηρίων NYSE, AMEX και NASDAQ έχουν κατά μέσο όρο αρνητικές αποδόσεις τη Δευτέρα που ακολουθεί και τις δύο αλλαγές των διακοπτών του ρολογιού, πιθανώς λόγω διαταραχής των κύκλων ύπνου.
Οι επικριτές της εξαμηνιαίας αλλαγής του ρολογιού χρησιμοποιούν μερικές φορές αυτά τα επιχειρήματα για να υποστηρίξουν τη μόνιμη χειμερινή ώρα. Ωστόσο, λέει ο καθηγητής, νομίζω ότι είναι σημαντικό να σημειωθεί, ότι αυτά τα ίδια οφέλη ύπνου είναι διαθέσιμα και κατά τη διάρκεια της θερινής ώρας όλο το χρόνο. Επιπλέον, η χειμερινή ώρα δεν προσφέρει τα προαναφερόμενα οφέλη της εξοικονόμησης ενέργειας, της αποφυγής ατυχημάτων και δυστυχημάτων και της πρόληψης της εγκληματικότητας, τα οποία παρέχει η θερινή ώρα.
5. Η ψυχαγωγία και το εμπόριο ανθούν στον ήλιο
Τέλος, η ψυχαγωγία και το εμπόριο ανθίζουν στο φως της ημέρας, ενώ παρεμποδίζονται από το βραδινό σκοτάδι.
Οι Αμερικανοί (τουλάχιστον) είναι λιγότερο πρόθυμοι να βγουν έξω και να ψωνίσουν στο σκοτάδι, ενώ δεν είναι εύκολη ούτε η άθληση έξω, ούτε το ανέμελο παιχνίδι των παιδιών. Αυτές οι δραστηριότητες είναι πολύ πιο διαδεδομένες το απόγευμα και νωρίς το βράδυ από ό,τι τις πρώτες πρωινές ώρες, επομένως το φως του ήλιου δεν είναι τόσο χρήσιμο τότε.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το Εμπορικό Επιμελητήριο των ΗΠΑ, καθώς και οι περισσότερες υπαίθριες ψυχαγωγικές επιχειρήσεις είναι υπέρ της εκτεταμένης θερινής ώρας.
Οι έρευνες έχουν δείξει ότι το ηλιακό φως είναι πολύ πιο σημαντικό για την υγεία, την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια των πολιτών νωρίς το βράδυ, από ό,τι νωρίς το πρωί. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μειονεκτήματα και στη θερινή ώρα -ειδικά, αυτή η μια επιπλέον ώρα πρωινού σκοταδιού. Αλλά πιστεύω ότι τα πλεονεκτήματα της εκτεταμένης θερινής ώρας υπερτερούν κατά πολύ εκείνων της χειμερινής, σημειώνει ο καθηγητής.
