Πιέσεις στην κυβέρνηση για να λάβει πρόσθετα μέτρα που θα επιτρέψουν την επιτάχυνση των πλειστηριασμών ασκούν οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί, ενώ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το γεγονός ότι τρεις στους τέσσερις πλειστηριασμούς πέφτουν στο κενό λόγω έλλειψης ενδιαφερόμενων αγοραστών.
Στην τελευταία έκθεση μετα-προγραμματικής αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας, το θέμα των πλειστηριασμών αναδεικνύεται ως ένα από τα κρίσιμα θέματα για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, όπου καταγράφονται σοβαρές αρρυθμίες. Ουσιαστικά οι ευρωπαϊκοί Θεσμοί σημειώνουν ότι δεν υπάρχει βελτίωση της αποτελεσματικότητας των πλειστηριασμών, την οποία θεωρούν αναγκαία για να προχωρήσει η διευθέτηση δανείων που ξεπερνούν τα 70 δισ. ευρώ και έχουν περιέλθει από τις τράπεζες στα funds και τους servicers.
Τα περισσότερα από αυτά τα δάνεια έχουν τιτλοποιηθεί με κρατικές εγγυήσεις μέσω του σχεδίου «Ηρακλής» και τα χαμηλά ποσοστά ανακτήσεων δημιουργούν τον κίνδυνο κατάπτωσης εγγυήσεων και διόγκωσης του δημοσίου χρέους.
Τα ποσοστά αποτυχίας των πλειστηριασμών ξεπερνούν σταθερά το 70% τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζονται στην έκθεση.
Ειδικότερα, σημειώνεται ότι ελλείψει πλειοδοτών το 75% των 28.372 πλειστηριασμών που διενεργήθηκαν στο 9μηνο του 2023 κατέληξαν σε αποτυχία. Δηλαδή, περισσότεροι από 21.000 πλειστηριασμοί ήταν άγονοι. Το ίδιο ποσοστό άγονων πλειστηριασμών είχε καταγραφεί και το 2022, τονίζουν οι Θεσμοί, με μια οριακή βελτίωση σε σχέση με το 2021, όταν οι άγονοι πλειστηριασμοί αντιστοιχούσαν στο 78% του συνόλου.
Οι Θεσμοί ασκούν αυστηρή κριτική στην ανεπάρκεια των θεσμικών βελτιώσεων που έχουν γίνει για να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των πλειστηριασμών. Όπως λένε, το συμπέρασμα από τα στοιχεία είναι ότι η πρόσφατα εγκριθείσα αυτόματη προσαρμογή της τιμής του ακινήτου δεν μπορεί από μόνη της να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Υπενθυμίζεται ότι, με βάση τις τελευταίες αλλαγές που έχουν γίνει στο θεσμικό πλαίσιο των πλειστηριασμών, προβλέπεται αυτόματος μηχανισμός μείωσης της τιμής του ακινήτου. Προϋπόθεση για τη μείωση της τιμής είναι η διενέργεια δύο άγονων προσπαθειών. Στη συνέχεια, προβλέπεται αυτόματη μείωση της τιμής πρώτης προσφοράς κατά 20% και περαιτέρω μείωση κατά 15% αν δεν υπάρξει πλειοδότης.
Οι Θεσμοί ζήτησαν εξηγήσεις για το «κόλλημα» των πλειστηριασμών από την κυβέρνηση, η οποία απάντησε ότι έχει εντοπίσει τα εξής προβλήματα:
- Έλλειψη χρηματοδότησης,
- Ληξιπρόθεσμες οφειλές που σχετίζονται με ακίνητα, όπως ανεξόφλητοι λογαριασμοί κοινής ωφελείας για τους οποίους θα εγερθούν αξιώσεις εις βάρος των νέων αγοραστών,
- Καθυστερήσεις στην έξωση ενοικιαστών,
- Έλλειψη πληροφοριών σχετικά με την κατάσταση των ακινήτων,
- Έλλειψη μεταφόρτωσης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα δημοπρασιών σημαντικών πιστοποιητικών, αδειών και σχεδίων του ακινήτου,
- Υπερβολικές καθυστερήσεις στη δικαστική διαδικασία επίλυσης διαφορών μετά τον πλειστηριασμό και στην καταχώρηση των συναλλαγών στο κτηματολόγιο.
