Ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Αρμόδιος για την Αποκατάσταση από Φυσικές Καταστροφές και την Κρατική Αρωγή, κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, απάντησε στο πλαίσιο του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, τη Δευτέρα, 30 Σεπτεμβρίου 2024, σε Επίκαιρη Ερώτηση του Βουλευτή Ηρακλείου, κ. Μανώλη Συντυχάκη.
Η Επίκαιρη Ερώτηση του Βουλευτή, είχε ως θέμα την πορεία του σχεδίου αποκατάστασης μετά το σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου 2021 στο Αρκαλοχώρι της Κρήτης. Στην ομιλία του ο Υφυπουργός, κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, σημείωσε – μεταξύ άλλων – πως: «είναι η έκτη επίκαιρη ερώτηση που απαντώ για το σχέδιο στήριξης και αποκατάστασης μετά από τον καταστροφικό σεισμό του 2021 στο Αρκαλοχώρι, σε διάστημα εννέα μηνών. Ένα σχέδιο με δημοσιονομική επίπτωση 300 εκατ. ευρώ. Και θα είμαι εδώ με κάθε ευκαιρία, για να αποτυπώνω την πραγματική εικόνα. Να παραθέτω μεγέθη. Πάμε να δούμε την κατάσταση πως έχει εξελιχθεί ως τώρα, τρία χρόνια μετά το σεισμό. Μέχρι σήμερα, για την επισκευή των πληγέντων κτηρίων έχουν υποβληθεί 2.829 αιτήσεις για έκδοση άδειας και χορήγησης στεγαστικής συνδρομής. Αιτήσεις που υπολείπονται κατά πολύ των αυτοψιών. Αιτήσεις με πολλά ζητήματα ως προς την πληρότητά τους, αλλά και τις ιδιοκτησιακές και κληρονομικές εκκρεμότητες και ιδιαιτερότητες – καθώς γνωρίζετε ότι πρόκειται (στην πλειοψηφία τους) για παλαιές ιδιοκτησίες.
Και, φυσικά, αιτήσεις υποβάλλονται συνεχώς. Τις τελευταίες, μόνο, ημέρες οι υποβληθείσες αιτήσεις ξεπερνούν τις 130. Αιτήσεις για επισκευή που υπεβλήθησαν όχι ένα, όχι δύο, αλλά τρία χρόνια μετά. Και ενώ έχει χορηγηθεί η πρώτη αρωγή, ως 20.000 ευρώ ανά σπίτι, για να καλυφθούν και τα πρώτα έξοδα του ιδιώτη μηχανικού που θα συντάξει το φάκελο της αίτησης επισκευής.
Από την πλευρά της υπηρεσίας, έχουν ελεγχθεί όλες οι αιτήσεις και έχει συμπληρωθεί έντυπο πληρότητας. Και μέχρι τώρα έχουν εκδοθεί 181 άδειες επισκευής, από 35 που ήταν πριν από ένα χρόνο – οπότε και η αρμόδια υπηρεσία μετακινήθηκε στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Και συνεχίζονται να γίνονται αιτήσεις στην υπηρεσία, τρία χρόνια μετά. Ο αυξημένος όμως, όγκος των νέων αιτήσεων, δημιουργεί νέες ανάγκες και νέες απαιτήσεις. Και για αυτό είμαστε εδώ για να δίνουμε λύσεις.
Προχωράμε στην παράταση της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων για έκδοση άδειας επισκευής και χορήγηση στεγαστικής συνδρομής, καθώς και βεβαίωσης καθορισμού δικαιούχου για ανακατασκευή, έως τις 7 Απριλίου 2025. Με τη σχετική Υπουργική Απόφαση να εκδίδεται το αμέσως επόμενο διάστημα. Όπως και έχουμε αποδείξει, προσαρμόζουμε τα μέτρα προς διευκόλυνση των πληγέντων. Στο πλαίσιο αυτό δρομολογούνται άλλες δύο πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη διευκόλυνση των πολιτών.
Καταρχάς, παρατείνεται κατά δύο έτη η υλοποίηση του σχήματος της προσωρινής στέγασης. Με αποτέλεσμα, η επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης να χορηγείται στους δικαιούχους της για συνολικά 4 έτη. Ενώ τετραετής είναι και η απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, με διάταξη που πέρασε από τη Βουλή πριν λίγο καιρό. Διάταξη που δεν υποστηρίξατε, δεν ψηφίσατε – κατά τα άλλα νοιάζεστε για τον ΕΝΦΙΑ που καλούνται να πληρώσουν οι σεισμόπληκτοι, όπως αναφέρετε στην Επίκαιρη Ερώτησή σας.
Όσο, αφορά την επιδότηση ενοικίου, λοιπόν, μέχρι σήμερα για όλα τα τρίμηνα έχουν υποβληθεί συνολικά 439 αιτήσεις. Οι 109 έχουν απορριφθεί και οι εγκεκριμένες αιτήσεις αφορούν ποσό που ξεπερνά τις 326.000 ευρώ, με τις πληρωμές να ανέρχονται σε ποσό πάνω από 270.000 ευρώ. Και οι πληρωμές συνεχίζονται. Επομένως δεν μπορείτε να λέτε ότι δεν έχουν πάρει χρήματα οι πολίτες. Έχουν πάρει και οι δικαιούχοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν όπως ανέφερα για συνολικά 4 έτη. Με τις απαιτούμενες διαδικασίες να τρέχουν από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Επιπλέον παρατείνουμε τη νέα διαδικασία που θεσμοθετήσαμε για τη ρύθμιση των ζητημάτων, που αφορούν περιπτώσεις κτηρίων που έχουν υποστεί ελαφρές βλάβες. Αφορά τους σεισμόπληκτους που έχουν λάβει πρώτη αρωγή για κτίρια χαρακτηρισμένα ως «πράσινα», με ελαφριές όμως βλάβες, και που επιθυμούν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία χωρίς την υποβολή φακέλου στεγαστικής συνδρομής. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν πλέον τη δυνατότητα υποβολής των αιτήσεων έως την 31η Δεκεμβρίου του 2024. Και επιτρέψτε μου να διαφωνήσω μαζί σας – και εδώ – για το χαρακτήρα του σχήματος. Είναι ένα σχήμα που διαμορφώσαμε για να δώσουμε την επιλογή στους δικαιούχους πρώτης αρωγής να μπορούν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία χωρίς την υποβολή φακέλου στεγαστικής συνδρομής. Ένα σχήμα χωρίς καμία δέσμευση και υποχρεωτικότητα. Ένα σχήμα επιλογής για τη διευκόλυνση των πληγέντων. Ένα απλό σχήμα, χωρίς γραφειοκρατία, που απαλλάσσει τους πολίτες από την υποβολή φακέλων. Ένα σχήμα που δύναται να αφορά 2.000 περιπτώσεις «πράσινων» σπιτιών. Ένα σχήμα, όμως, που δεν έτυχε ανταπόκρισης από τους δικαιούχους. Μέσα στους πρώτους μήνες που «έτρεχε» υπεβλήθησαν από τους ιδιώτες μηχανικούς μόλις 38 αιτήσεις – και αυτές τις τελευταίες ημέρες. Αν κοιτάξουμε λίγες ημέρες νωρίτερα, θα δούμε ότι οι αιτήσεις ήταν μόλις επτά. Από τους 2.000 δυνητικούς δικαιούχους. Κατανοείτε, λοιπόν, γιατί δώσαμε παράταση μέχρι το τέλος του 2024.
Κύριε συνάδελφε, ζητούμενο είναι – σε αυτό πιστεύω θεωρητικά συμφωνούμε – η στεγαστική συνδρομή για το σεισμό στο Αρκαλοχώρι να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν. Εμείς από την πλευρά μας συνεχώς εξελίσσουμε το πλαίσιο της κρατικής αρωγής και διαμορφώνουμε νέες παρεμβάσεις, όπως σας ανέπτυξα παραπάνω, για να βελτιωθεί και να ενισχυθεί η διαχείριση του φαινομένου. Αποτέλεσμα που φτάνει στους πολίτες. Με στόχο πάντα την καλύτερη στήριξή τους.».
Στην δευτερολογία του, ο Υφυπουργός, κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, συνέχισε επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, πως: «η πρώτη αρωγή έφτασε συνολικά τα 66 εκατ. ευρώ. Και πως το σχήμα στήριξης των πληγέντων νοικοκυριών της Κρήτης, περιελάμβανε την υψηλότερη μέχρι τότε χορήγηση πρώτης αρωγής, η οποία έφτανε τις 20.000 ευρώ, για ένα σπίτι που είχε χαρακτηρισθεί, από τα αρμόδια κλιμάκια, ως «κόκκινο». Είναι σημαντικό να ολοκληρωθεί το σχήμα της στεγαστικής συνδρομής και να μπορέσουν οι πληγέντες συμπολίτες μας να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Θέλω να τονίσω για ακόμη μια φορά πως δεν πρέπει να επιτρέπεται σε καμία των περιπτώσεων πολίτης να χρησιμοποιεί «κίτρινο» κτήριο – ιδιαίτερα αν κάποιος λάβει υπόψη και τη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή. Το έχουμε πει από την πρώτη στιγμή. Είναι κάτι που έχω επισημάνει και εγώ ο ίδιος σε επίσκεψή μου στο Αρκαλοχώρι. Και αυτή είναι και η επίσημη εισήγηση της υπηρεσίας. Για αυτό άλλωστε παρέχουμε το σχήμα της προσωρινής στέγασης – και το παρατείνουμε ως την τετραετία – και τους οικίσκους. Οικίσκοι που δεν αξιοποιούνται από όλους όσους πρέπει. Και αυτό είναι κάτι που προέκυψε από την έρευνα της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
Παράλληλα, κατόπιν εισήγησης της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής, εγκρίθηκε και νέα χρηματοδότηση, ύψους 1 εκατ. ευρώ για την υλοποίηση των υπόλοιπων κατεδαφίσεων στην Περιφέρεια Κρήτης. Για την επιτάχυνση των διαδικασιών, η ΓΔΑΕΦΚ, ως αρμόδια υπηρεσία, έχει αποστείλει στην Περιφέρεια, τα στοιχεία των ΠΑΕΕΚ (των πρωτοκόλλων κατεδάφισης) που έχουν εκδοθεί και αφορούν τους Δήμους Μινώα - Πεδιάδος και Αρχανών – Αστερουσίων. Έτσι, αντί να αναλάβουν οι πολίτες την κατεδάφιση των κτιρίων τους – όπως γίνονταν παλαιότερα – χρηματοδοτούμε τους ΟΤΑ για να το κάνουν για λογαριασμό τους. Και υπάρχουν ΟΤΑ που έχουν ανταποκριθεί, όπως ο Δήμος Αρχανών – Αστερουσίων. Το ίδιο πλαίσιο του κράτους ισχύει για όλους τους Δήμους – στους οποίους αποστέλλουμε από την πρώτη στιγμή τα ΠΑΕΕΚ, πρωτόκολλα κατεδάφισης. Μάλιστα, είχαμε καλέσει άλλους σεισμόπληκτους δήμους να μεταφέρουν την τεχνογνωσία τους στο Δήμο Μινώα – Πεδιάδος. Τα αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά.
Έχουν εκδoθεί 661 ΠΑΕΕΚ. Για τα οποία μόνο 331 αιτήσεις βεβαίωσης καθορισμού δικαιούχου έχουν υποβληθεί. Αιτήσεις που είναι το πρώτο βήμα για να φτιάξει κάποιος ξανά το σπίτι του. Λίγες αιτήσεις και σε αυτή την περίπτωση, τρία χρόνια μετά. Μόλις το 50%. Ενώ είναι μία απλή, πολύ απλή, διαδικασία. Και από τις 331 βεβαιώσεις καθορισμού δικαιούχου για ανακατασκευή σπιτιού έχουν διεκπεραιωθεί μόνο οι 110. Για τις υπόλοιπες, πάνω από 200, έχουν γίνει έγγραφα ελλείψεων από την υπηρεσία προς τους πολίτες. Και από αυτές τις 110 μόλις οι 13 έχουν προχωρήσει σε έκδοση άδειας από την ΥΔΟΜ για νέο κτίριο. Από τις 661 περιπτώσεις πρωτοκόλλων κατεδάφισης κτιρίων, μόλις 13 περιπτώσεις προχώρησαν σε έκδοση άδειας, μόλις το 2%, ενώ η υπηρεσία έχει ανταποκριθεί σε όλα τα στάδια.
Κύριε συνάδελφε, με πράξεις και έργα βελτιώνουμε και εξελίσσουμε διαρκώς το πλαίσιο της στεγαστικής συνδρομής. Δίνουμε λύσεις, με πρωτοβουλίες και διαρκή παρουσία. Σας ανέπτυξα στην πρωτολογία μου τις νέες πρωτοβουλίες για τις παρατάσεις των σχημάτων. Προχωράμε λοιπόν, και έχουμε προχωρήσει και σε άλλες παρεμβάσεις για την ενδυνάμωση του πλαισίου. Ένα από τα βασικά ζητήματα που έχουν οι φάκελοι επισκευής και ανακατασκευής είναι οι ελλείψεις. Ελλείψεις που σχετίζονται με το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Ελλείψεις για τις οποίες οι πολίτες ενημερώνονται και πρέπει να ενημερώνονται από την αρμόδια υπηρεσία, για να ολοκληρώνουν τους φακέλους τους. Καθώς μόνο οι πλήρεις και ορθοί φάκελοι προχωρούν. Και για την καλύτερη εξυπηρέτησή τους και την επιτάχυνση των διαδικασιών, όπως έχει ανακοινωθεί, ενισχύουμε ποιοτικά και ποσοτικά το ΤΑΕΦΚ Ηρακλείου, ενεργοποιώντας ουσιαστικά και το γραφείο των Χανίων. Ορισμός προϊσταμένων. Αύξηση στελεχών. Νέο γραφείο. Παρακολούθηση του έργου. Τακτική συνεργασία με τους ιδιώτες μηχανικούς. Δίνουμε έμφαση στη συνεργασία της υπηρεσίας με τους ιδιώτες μηχανικούς της περιοχής που έχουν αναλάβει φακέλους αποκατάστασης σπιτιών των πληγέντων. Μια συνεργασία, όπως έχω πει ξανά, που θα συνεισφέρει στη βελτίωση της τρέχουσας κατάστασης ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική. Από όλες τις πλευρές. Από την πλευρά μας, παρατείνονται τα σχήματα ενίσχυσης διότι οι αιτήσεις υπολείπονται σημαντικά των δυνητικών δικαιούχων.
Το σχέδιο, λοιπόν, στήριξης και αποκατάστασης προχωρά και συνεχίζει να αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης. Σχέδιο που περιλαμβάνει και τη στήριξη των επιχειρήσεων. Στήριξη μέσα από τρία σχήματα με περίπου 3 εκατ. ευρώ μέχρι τώρα. Στήριξη που θα συνεχιστεί με νέο σχήμα σε συνεργασία με τον τοπικό Εμπορικό Σύλλογο. Ενώ, παράλληλα, τις επόμενες ημέρες θα παρουσιάσουμε και το σχέδιο για την Ανασυγκρότηση του Αρκαλοχωρίου που επιμελήθηκε το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος. Η αποκατάσταση και ανασυγκρότηση της περιοχής αποτελεί προτεραιότητα. Και αυτό το αποδεικνύουμε έμπρακτα.».