Αντιμέτωπη με τα προβλήματα της τρέχουσας αξιολόγησης και της επιζητούμενης ελάφρυνσης χρέους-ένταξης στο QE, η κυβέρνηση φροντίζει να αποφεύγει συστηματικά κινήσεις και πρωτοβουλίες που θα προκαλούσαν «δυσαρέσκεια» στην ΕΚΤ. Δεν εγκαταλείπει όμως την ιδέα της δημιουργίας ενός «παράλληλου» χρηματοπιστωτικού συστήματος, που θα λειτουργούσε έξω από την ασφυκτική επιτήρηση-εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του SSM.
Το σχέδιο στο οποίο είχε αναφερθεί παλαιότερα ο Γ. Δραγασάκης, παραμένει στα «υπόψιν» του κυβερνητικού οικονομικού επιτελείου και αναζητούνται τρόποι και σωστό timing για να αρχίσει η υλοποίηση του.
Η αρχική ιδέα ήταν να χρησιμοποιηθούν η Attica Bank και το Ταμείο Παρακαταθηκών ως βασικοί βραχίονες για τη σταδιακή συγκρότηση ενός τραπεζικού πυλώνα υπό δημόσιο (κρατικό) έλεγχο, που θα μπορούσε να διαδραματίσει αναπτυξιακό ρόλο εστιάζοντας στη χρηματοδότηση μικρών-μικρομεσαίων και συνεταιριστικών επιχειρήσεων.
Τα προβλήματα που ανέκυψαν στην Attica Bank, μάλλον… «βγήκαν σε καλό»: Το σχέδιο βελτιώνεται και εμπλουτίζεται με βάση τη σχετική εμπειρία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ στην περαιτέρω επεξεργασία του συμμετέχουν στελέχη με μεγάλη εμπειρία του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Το επιβεβαίωσε εμμέσως στη Βουλή ο ΥΠΟΙΚ Ευκλείδης Τσακαλώτος, κάνοντας λόγο για «νέο κύμα συνεταιριστικών τραπεζών». Ο υπουργός επισήμανε επίσης ότι οι συνεταιριστικές τράπεζες έχουν πολλά πλεονεκτήματα συγκριτικά με τις εμπορικές, οι οποίες «δανείζουν άφθονα όταν η οικονομία πάει καλά, ενώ κλείνουν τελείως την κάνουλα όταν τα πράγματα γίνονται δύσκολα» - τότε ακριβώς που χρειάζεται να ρίξουν χρήμα για να κινηθεί η οικονομία.
Οι τοπικές και ο ρόλος της Attica Bank
Κατευθυντήριος άξονας είναι τώρα η ενίσχυση των συνεταιριστικών τραπεζών που έχουν απομείνει και η δημιουργία πολλών τοπικών ταμιευτηρίων-τραπεζών λαϊκής βάσης, οι οποίες σε επόμενη φάση θα μπουν κάτω από κοινή «ομπρέλα» - έναν κεντρικό φορέα τραπεζικών συμμετοχών που θα εισαχθεί στο χρηματιστήριο και θα μπορεί να έχει ευκολότερη πρόσβαση στις χρηματαγορές.
Ο σχεδιασμός αυτός δεν αποκλείει τη δυνατότητα να αξιοποιηθεί ως κεντρικός φορέας η Attica Bank, η οποία θα συνέχιζε τη λειτουργία της ως ανεξάρτητη τράπεζα και παράλληλα θα αποκτούσε συμμετοχές στα τοπικά «ταμιευτήρια», με ανταλλαγή μετοχών.
Το «παράλληλο» χρηματοπιστωτικό σύστημα με αναπτυξιακό προσανατολισμό εκτιμάται ότι μπορεί να οικοδομηθεί στα πρότυπα αντίστοιχου γερμανικού, το οποίο βασίζεται σε τοπικές μικρές τράπεζες-ταμιευτήρια λαϊκής βάσης, τα αποκαλούμενα «Sparkassen» και τις «Landesbanken».
Κλειδί το μάνατζμεντ
Συνεργάτες οικονομικών υπουργών που έχουν συμμετάσχει σε σχετικές συζητήσεις και στην επεξεργασία του σχεδίου, επισημαίνουν ότι οι σημαντικότερες δυσκολίες για την υλοποίηση τους σ΄αυτή τη φάση είναι η κακή εικόνα που έχει διαμορφωθεί για τις συνεταιριστικές τράπεζες μετά την κατάρρευση πολλών τοπικών και η οικονομική στενότητα, που δυσχεραίνει την συμμετοχή μεγάλου αριθμού μικρομετόχων-συνεταίρων.
Τονίζεται επίσης ότι σε επόμενη φάση θα ανακύψει ζήτημα με τη στελέχωση αυτών των νέων χρηματοπιστωτικών φορέων, καθώς προϋπόθεση για την επιβίωση τους – ιδιαίτερα στα πρώτα δύσκολα βήματα – είναι το ικανό και αποτελεσματικό μάνατζμεντ.