Μόνο το 2015 πέρασαν στην Ευρώπη πάνω από 90.000 ασυνόδευτα ή χωρισμένα από την οικογένειά τους παιδιά τα οποία καταγράφηκαν και υπέβαλαν αίτηση ασύλου ή ήταν σε μονάδες φροντίδας στην Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία και τη Σουηδία. Η Ύπατη Αρμοστεία και η UNICEF ενώνουν τις δυνάμεις τους για να βοηθήσουν τα απιδιά αυτά και τις οικογένειες τους δημιουργώντας ειδικά κέντρα φροντίδας κατά μήκος των πιο συχνά χρησιμοποιούμενων μεταναστευτικών οδών στην Ευρώπη.
Είκοσι Κέντρα Παιδικής και Οικογενειακής Φροντίδας, γνωστά ως "BlueDots"(Μπλε Κουκίδες) θα παρέχουν έναν ασφαλή χώρο για τα παιδιά και τις οικογένειές τους, ζωτικές υπηρεσίες, παιχνίδι, προστασία και συμβουλευτική σε ένα μέρος. Τα κέντρα αυτά έχουν σκοπό να υποστηρίξουν ευάλωτες οικογένειες που βρίσκονται σε κίνηση και ιδίως τα πολλά ασυνόδευτα ή χωρισμένα από την οικογένειά τους παιδιά που είναι έκθετα σε ασθένειες, τραυματικές εμπειρίες, άσκηση βίας, εκμετάλλευσης και διακίνησης.
Και ενώ η κατάσταση συνεχίζει να εξελίσσεται, τα πρώτα κέντρα είναι πλέον σε λειτουργία ή πρόκειται να ανοίξουν στην Ελλάδα, την πΓΔΜ, τη Σερβία, την Κροατία και τη Σλοβενία. Και τα 20 κέντρα θα βρίσκονται σε λειτουργία μέσα στους επόμενους τρεις μήνες. Τα Κέντρα "BlueDot" έρχονται σε μια χρονική στιγμή που οι γυναίκες και τα παιδιά αντιστοιχούν στα δύο τρίτα του συνόλου των ανθρώπων που περνάνε προς την Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, τον Φεβρουάριο, οι γυναίκες και τα παιδιά αποτελούσαν σχεδόν το 60% των θαλάσσιων αφίξεων σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσοστό που ήταν 27% τον Σεπτέμβριο του 2015. Ένας ακόμα στόχος μέσω αυτών των κέντρων είναι ο εντοπισμός και η προστασία παιδιών και εφήβων που ταξιδεύουν μόνοι τους και η επανένωσή τους με την οικογένειά τους όπου αυτό είναι εφικτό, σύμφωνα με το καλύτερο συμφέρον τους.
Όπως αναφέρει ο Βοηθός Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στον Τομέα Προστασίας Volker Türk, το σοβαρότερο θέμα είναι να προστατέψουν τα ασυνόδευτα αγόρια και κορίτσια που μετακινούνται μαζί με αυτούς τους πληθυσμούς και τα οποία είναι εκτεθειμένα σε πολλούς κινδύνους.
Όμως ο εντοπισμός των παιδιών που χρήζουν προστασίας είναι μια πρόκληση, καθώς όπως αναφέρουν οι αρμόδιοι σε πολλές χώρες, νεαροί ταξιδιώτες προσποιούνται ότι είναι ενήλικες προκειμένου να αποφύγουν τυχόν καθυστερήσεις ή την κράτηση κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους, και εκτίθενται έτσι στον κίνδυνο να πέσουν θύματα εκμετάλλευσης.
Τα Κέντρα Παιδικής και Οικογενειακής Φροντίδας θα είναι εύκολα αναγνωρίσιμα και θα παρέχουν ένα τυποποιημένο και συνεκτικό πακέτο βασικών υπηρεσιών που θα δίνουν διάφοροι οργανισμοί, μεταξύ άλλων οι Εθνικοί Σύλλογοι Ερυθρού Σταυρού και συνεργαζόμενες ΜΚΟ. Ωστόσο δεν αντικαθιστούν την ευθύνη και την υποχρέωση των κρατών να κάνουν ό,τι μπορούν για τη στήριξη και την προστασία των ασυνόδευτων και χωρισμένων από την οικογένειά τους παιδιών και την πρόληψη της σεξουαλικής και έμφυλης βίας.
Τα κέντρα αυτά θα βρίσκονται σε επιλεγμένες στρατηγικές τοποθεσίες – σημεία εισόδου/εξόδου, κέντρα καταγραφής, ορισμένα βασικά αστικά κέντρα – καθώς και σε κινητές μονάδες βοήθειας αναλαμβάνουν να βρουν την οικογένεια των παιδιών αυτών, ενώ μητέρες και παιδιά φιλοξενούνται σε χώρους φιλικούς όπου τους παρέχετε νομική ενημέρωση, ψυχοκοινωνική φροντίδα, πρώτες βοήθειες κα. Επιπλέον, εκεί κοιμούνται με ασφάλεια.
Όπως αναφέρει η Ειδική Συντονίστρια της UNICEFγια την Προσφυγική και Μεταναστευτική Κρίση στην Ευρώπη, Marie-PierrePoirier, «Η ζωή των παιδιών που βρίσκονται σε κίνηση έχει έρθει τα πάνω – κάτω. Έχουν βιώσει αναταραχές και ψυχολογική πίεση σε κάθε τους βήμα. Τα κέντρα θα προσφέρουν ένα επίπεδο κανονικότητας, βεβαιότητας και ασφάλειας στην γεμάτη αβεβαιότητα ζωή τους, έναν χώρο όπου μπορούν να λάβουν τη βοήθεια και τη στήριξη που δικαιούται κάθε παιδί. Θα συμβάλλουν επίσης στην ενίσχυση των εθνικών συστημάτων παιδικής προστασίας».