Περίπου 135,000 άνθρωποι χρειάζονται υπηρεσίες Ανακουφιστικής Φροντίδας κάθε χρόνο, όπως αναφέρει μελέτη σκοπιμότητας που πραγματοποιήθηκε και αφορά τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής ασθενών που πάσχουν από απειλητικές ασθένειες.
Ειδικότερα, σήμερα παρουσιάστηκαν τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος για την κατάρτιση Εθνικής Στρατηγικής για την Ανακουφιστική Φροντίδα που υλοποιεί το υπουργείο Υγείας. Πρόκειται για τη Μελέτη Σκοπιμότητας που πραγματοποιήθηκε με δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Τη Μελέτη συνέταξε η Εθνική Επιτροπή για την Ανακουφιστική Φροντίδα, η οποία συστήθηκε με Υπουργική Απόφαση και στελεχώνεται από 15 διακεκριμένες προσωπικότητες από το χώρο της Ανακουφιστικής Φροντίδας, στελέχη του Υπουργείου και ειδικούς εμπειρογνώμονες. Επίσης, τις εργασίες της Επιτροπής υποστηρίζει ο κ. Stephen Connor, Εκτελεστικός Διευθυντής της Παγκόσμιας Ένωσης Υπηρεσιών Ανακουφιστικής Φροντίδας.
Στη Συνέντευξη Τύπου συμμετείχαν ο Υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, ο εκπρόσωπος του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, Πάνος Βαζαίος, ο Εκτελεστικός Διευθυντής της Παγκόσμιας Ένωσης Υπηρεσιών Ανακουφιστικής Φροντίδας, Stephen Connor, η Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για την Ανακουφιστική Φροντίδα, Όλγα Ιορδανίδου, καθώς και μέλη της Επιτροπής.
Στην παρούσα έκθεση, υπολογίζεται ότι 120,000 έως 135,000 ασθενείς και οι οικογένειές τους χρειάζονται υπηρεσίες Ανακουφιστικής Φροντίδας ετησίως. Η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών αυτών (>95%) θα μπορούσαν να λαμβάνουν Ανακουφιστική Φροντίδα στο περιβάλλον του σπιτιού τους και μόνο το 3,5% χρήζει νοσηλείας ανά πάσα στιγμή.
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, υπολογίζεται ότι χρειάζονται περίπου 500 κλίνες για τη νοσηλεία ασθενών, ενώ για να ανταποκριθεί το δημόσιο σύστημα υγείας στις σημερινές ανάγκες της κατ’ οίκον φροντίδας θα πρέπει να συσταθούν περίπου 300 ομάδες, με την καθεμία να εξυπηρετεί 50 ασθενείς.
Στη χώρα μας λειτουργούν τρία προγράμματα Εξειδικευμένης Ανακουφιστικής Φροντίδας, τα οποία εξυπηρετούν ετησίως περί τους 600 ασθενείς. Επιπλέον, υπάρχουν 40 ογκολογικές κλινικές και 57 ιατρεία πόνου σε δημόσια νοσοκομεία, ορισμένα εκ των οποίων παρέχουν υπηρεσίες Γενικής Ανακουφιστικής Φροντίδας. Τέλος, υπάρχει και ένα πρόγραμμα Εξειδικευμένης κατ' οίκον Ανακουφιστικής Φροντίδας υπό ανάπτυξη.
Επομένως, οι σημερινές δομές παροχής της αναγκαίας φροντίδας δεν επαρκούν. Η Μελέτη Σκοπιμότητας αποτυπώνει 19 σοβαρά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν και καταθέτει σαράντα 40 προτάσεις προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της αναβάθμισης/βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών Ανακουφιστικής Φροντίδας στην Ελλάδα.
Ο ρόλος της Ανακουφιστικής Φροντίδας
Η Ανακουφιστική Φροντίδα είναι μια προσέγγιση με σκοπό τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής των ασθενών που πάσχουν από απειλητικές για τη ζωή ασθένειες (ογκολογικές, εκφυλιστικές παθήσεις, χρόνιες οργανικές ανεπάρκειες, σοβαρά λοιμώδη, μεταβολικά ή περιγεννητικά νοσήματα, συνοσηρότητα/ ασθενικότητα λόγω προχωρημένης ηλικίας), μέσω της πρόληψης και της ανακούφισης του πόνου και άλλων σωματικών, ψυχοκοινωνικών και πνευματικών προβλημάτων.
Η Ανακουφιστική Φροντίδα δεν αφορά μόνο το τελικό στάδιο της νόσου αλλά έχει να κάνει και με τη φροντίδα που παρέχεται καθ’ όλη τη διάρκεια εξέλιξης της ασθένειας. Επίσης, διασφαλίζει την υποστήριξη της οικογένειας και των λοιπών οικείων προσώπων των ασθενών τόσο κατά τη διάρκεια της νόσου, όσο και κατά την περίοδο του πένθους.
Όπως αναφέρει η σχετική ανακοίνωση, η εξειδικευμένη Ανακουφιστική Φροντίδα παρέχεται από διεπιστημονική ομάδα που αποτελείται από ιατρό, νοσηλευτή/ρια, κοινωνικό/η λειτουργό, ψυχολόγο, εργοθεραπευτή/ρια, φυσιοθεραπευτή/ρια, διαιτολόγο, λογοθεραπευτή/ρια, φαρμακοποιό, κι άλλους θεραπευτές που διαθέτουν πιστοποιημένες γνώσεις σε αυτό το πεδίο.
Παρά το γεγονός ότι η Ανακουφιστική Φροντίδα έχει μακρά ιστορία στην Ελλάδα, ωστόσο δεν έχει εξελιχθεί όσο σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Υπουργείο Υγείας και το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), ανέλαβαν για πρώτη φορά μια τέτοια πρωτοβουλία, για την υποστήριξη ενός προγράμματος με σκοπό τη διαμόρφωση Εθνικής Στρατηγικής.
Το πρώτο στάδιο του εν λόγω προγράμματος ήταν η κατάρτιση της Μελέτης Σκοπιμότητας, η οποία εξετάζει την ανάγκη για Ανακουφιστική Φροντίδα στην Ελλάδα, αξιολογεί τις δυνατότητες παροχής της στη χώρα και υποβάλλει συστάσεις-προτάσεις για να ξεπεραστούν τα εμπόδια για την δημιουργία σχετικών υπηρεσιών.
Η Μελέτη Σκοπιμότητας ολοκληρώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο και η Εθνική Επιτροπή για την Ανακουφιστική Φροντίδα έχει ήδη αρχίσει τις εργασίες της για την κατάρτιση της πενταετούς Εθνικής Στρατηγικής για την Ανακουφιστική Φροντίδα στην Ελλάδα (2020-2025) η οποία θα ολοκληρωθεί τον Οκτώβριο του 2019. Στη συνέχεια θα ξεκινήσει η υλοποίηση της εγκεκριμένης Εθνικής Στρατηγικής.