Ανησυχίες για ενδεχόμενο εκτροχιασμό των διαπραγματεύσεων για το χρέος με πρωτοβουλία του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δημιουργεί η χθεσινοβραδινή ανακοίνωση του γερμανικού ΥΠΟΙΚ, που τροφοδοτεί εκ νέου τα σενάρια για ενεργοποίηση του ευρωπαϊκού σχεδίου «Β» για την Ελλάδα.
Το Σin είχε τονίσει από χθες (https://www.sofokleousin.gr/archives/341211.html), πριν από τη συνεδρίαση του Euro Working Group, ότι η στάση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών πιθανόν να εμποδίσει την άμεση ολοκλήρωση της συνολικής συμφωνίας για την αξιολόγηση και το χρέος.
Τονίζαμε, μεταξύ άλλων, ότι: «Ο σοβαρότερος κίνδυνος, που δεν έχει αποσοβηθεί οριστικά, είναι οι ενδεχόμενες νέες καθυστερήσεις, σε ένα ήδη εξαιρετικά “σφικτό” χρονοδιάγραμμα, να εκτροχιάσουν την πλήρη συμφωνία, που θα περιλαμβάνει τη διευθέτηση του χρέους, και να οδηγηθούμε σε εφαρμογή του παλαιού σχεδίου «Β», που προβλέπει κλείσιμο της αξιολόγησης και εκταμίευση της δόσης για τις μεγάλες πληρωμές τοκοχρεολυσίων του Ιουλίου, αλλά αναβολή των αποφάσεων για το χρέος (άρα και την ένταξη στο QE) για το φθινόπωρο, μετά τις γερμανικές εκλογές».
Πράγματι, λίγες ώρες αργότερα, με μια δήλωση στο Reuters, το γερμανικό ΥΠΟΙΚ έσπευσε να διαψεύσει δημοσίευμα της έγκυρης γερμανικής οικονομικής εφημερίδας “Handelsblatt”, το οποίο αναφερόταν στις διαπραγματεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους και αποκάλυπτε ότι η γερμανική πλευρά συζητεί διάφορα σενάρια παρεμβάσεων, μεταξύ των οποίων και την αγορά των δανείων του ΔΝΤ προς την Ελλάδα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.
Ο Β. Σόιμπλε φαίνεται να επιμένει στην ως τώρα εκπεφρασμένη άποψή του ότι το θέμα του ελληνικού χρέους αντιμετωπίσθηκε με την απόφαση του Eurogroup στις 24 Μαΐου 2016 και δεν υπάρχει λόγος να συζητηθούν άλλα μέτρα, αλλά αποτελεί προτεραιότητα να εφαρμόσει η Ελλάδα τις μεταρρυθμίσεις που θα καταστήσουν το χρέος βιώσιμο.
Τέτοιες δημόσιες τοποθετήσεις πρέπει να ερμηνεύονται με μεγάλη προσοχή, αφού είναι εύλογο, ιδιαίτερα εν μέσω προεκλογικής περιόδου στην Γερμανία, να υιοθετούνται μαξιμαλιστικές θέσεις, οι οποίες υπόκεινται σε πιθανή αναθεώρηση στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν μεταξύ Ευρωπαίων και ΔΝΤ.
Πλήρης άρνηση
Όμως, το γεγονός ότι το γερμανικό ΥΠΟΙΚ έσπευσε με μια τόσο αυστηρή δήλωση να διαψεύσει ότι συζητεί οποιοδήποτε μέτρο ελάφρυνσης του χρέους μπορεί να κινείται εκτός των ορίων της ανακοίνωσης του Μαΐου 2016 δεν πρέπει να υποτιμάται, καθώς ουσιαστικά δηλώνεται από τη γερμανική πλευρά άρνηση συζήτησης όλων των προτάσεων του ΔΝΤ για την ελάφρυνση του χρέους, κάτι που ισοδυναμεί, εάν δεν υπάρξει κάποια αναδίπλωση, με ναρκοθέτηση της διαπραγμάτευσης για το χρέος, πριν ακόμη αρχίσει.
Λίγο πριν την έναρξη αυτών των συζητήσεων, οι διαφορές των δύο πλευρών παραμένουν χαοτικές και εκτιμάται ότι είναι αδύνατο, όση διάθεση συμβιβασμού με εποικοδομητική ασάφεια και αν επιδείξουν οι δύο πλευρές, να καταρτισθεί μια λίστα μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης, στην οποία θα συμφωνούν ΔΝΤ και Γερμανία.
Ακόμη και μετά τη συμφωνία για τα πρόσθετα μέτρα της περιόδου 2019-2020, που βελτιώνει τους υπολογισμούς του ΔΝΤ για τα πρωτογενή πλεονάσματα και, ίσως, για το μακροχρόνιο ρυθμό ανάπτυξης, οι υπολογισμοί του Ταμείου για τη βιωσιμότητα του χρέους βρίσκονται πολύ μακριά από τους αντίστοιχους του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και της Κομισιόν και το πρόβλημα μπορεί να διορθωθεί μόνο με δραστικά μέτρα ελάφρυνσης, τα οποία όμως δεν περιλαμβάνονται στο ανακοινωθέν του Μαΐου 2016 και η Γερμανία επιμένει να τα απορρίπτει.
Με δεδομένες αυτές τις τεράστιες διαφορές, ο Β. Σόιμπλε είτε θα μπλοκάρει εντελώς τη συζήτηση για το χρέος, ή θα μεταφέρει την ευθύνη και το πολιτικό κόστος μιας γερμανικής αναδίπλωσης στην καγκελάριο Μέρκελ, που δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα θελήσει να διαφοροποιηθεί από την αυστηρή γραμμή του ΥΠΟΙΚ, με συνέπεια να εκτεθεί ως «ενδοτική» απέναντι στην Ελλάδα.
Προσοχή στα προαπαιτούμενα...
Σημειωτέον ότι, πριν φθάσουμε στη συζήτηση για το χρέος, ο Β. Σόιμπλε έχει και άλλη μια ευκαιρία να προκαλέσει καθυστερήσεις και δεν θα θελήσει να την αφήσει αναξιοποίητη.
Η Ελλάδα καλείται σε πολύ σύντομο χρόνο να συμμορφωθεί με ένα τεράστιο όγκο προαπαιτούμενων δράσεων. Η ανακοίνωση του γερμανικού ΥΠΟΙΚ, με τις αναφορές στην ανάγκη να εφαρμοσθούν από την Ελλάδα οι μεταρρυθμίσεις που έχει συμφωνήσει, ερμηνεύεται ως προαναγγελία πολύ αυστηρής εξέτασης της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων, κάτι που και στο παρελθόν έχει προκαλέσει εμπλοκές και καθυστερήσεις.
Με αυτά τα δεδομένα, δεν φαίνεται απίθανο το σενάριο να φθάσει η κυβέρνηση, ασθμαίνοντας, στην ολοκλήρωση της τεχνικής συμφωνίας και στην εκταμίευση της δόσης, αλλά να μην πάρει το παραμικρό, σε αυτή την φάση, για το χρέος και τη συμμετοχή στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.