Μέτρα πολιτικής για τη στήριξη της ευρωπαϊκής χαλυβουργίας στις προσπάθειές της να αντιμετωπίσει τις σοβαρές προκλήσεις που οφείλονται παίρνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κυρίως, στην πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα ανακοίνωση στην οποία περιγράφει πώς η ευρωπαϊκή χαλυβουργία μπορεί να ξεπεράσει τις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προκλήσεις, με την υποστήριξη των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ.
Απαιτείται κοινή προσπάθεια για να ξεπεραστούν οι σοβαρές προκλήσεις που οφείλονται στην πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα σε παγκόσμιο επίπεδο, τη δραματική αύξηση των εξαγωγών και ένα πρωτοφανές κύμα αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Το υψηλό ενεργειακό κόστος και οι μεταβαλλόμενες συνθήκες στην αγορά απαιτούν από τις ενεργοβόρες βιομηχανίες να προσαρμοστούν και να καινοτομήσουν, ώστε να εξασφαλίσουν τη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητά τους.
Ο Αντιπρόεδρος κ. Jyrki Katainen, αρμόδιος για την Απασχόληση, την Ανάπτυξη, τις Επενδύσεις και την Ανταγωνιστικότητα, δήλωσε: «Πρέπει να καταβάλουμε μεγαλύτερη προσπάθεια για να βοηθήσουμε τη χαλυβουργία και άλλες ενεργοβόρες βιομηχανίες να προσαρμοστούν, να καινοτομήσουν και να ανταγωνιστούν με βάση την ποιότητα, την τεχνολογία αιχμής, την αποδοτική παραγωγή και το υψηλής ειδίκευσης εργατικό δυναμικό. Έχουμε σε ισχύ έναν πρωτοφανή αριθμό μέτρων αντιντάμπινγκ για προϊόντα της χαλυβουργίας και η Επιτροπή είναι αποφασισμένη να αποκαταστήσει τους όρους ισότιμου ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Θα λάβουμε μέτρα για τον εξορθολογισμό των διαδικασιών, όμως τα κράτη μέλη πρέπει, επίσης, να συνεργαστούν και να εγκρίνουν επειγόντως τη νομοθετική μας πρόταση για τον εκσυγχρονισμό των μέσων εμπορικής άμυνας της ΕΕ και για να καταστεί το εμπόριο πιο θεμιτό.»
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενεργεί ήδη με αποφασιστικότητα για τη στήριξη της χαλυβουργίας στην προσπάθειά της να ξεπεράσει τις βραχυπρόθεσμες προκλήσεις. Με την ανακοίνωση «Χαλυβουργία: εξασφάλιση βιώσιμης απασχόλησης και ανάπτυξης στην Ευρώπη», η Επιτροπή ανακοινώνει νέα βραχυπρόθεσμα μέτρα που θα ενισχύσουν την άμυνα της ΕΕ έναντι αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, καθώς και μακροπρόθεσμη δράση για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα και βιωσιμότητα των ενεργοβόρων βιομηχανιών, όπως η χαλυβουργία:
Άμυνα έναντι αθέμιτων εμπορικών πρακτικών: Η Επιτροπή επιβάλλει ήδη έναν πρωτοφανή αριθμό μέτρων εμπορικής άμυνας για να αντισταθμιστούν οι δυσμενείς επιπτώσεις του ντάμπινγκ, με 37 ισχύοντα μέτρα αντιντάμπινγκ και κατά των επιδοτήσεων για προϊόντα χάλυβα (εκ των οποίων τα 16 αφορούν εισαγωγές χάλυβα από την Κίνα). Η Επιτροπή θα επιταχύνει περαιτέρω την έγκριση μέτρων αντιντάμπινγκ και είναι έτοιμη να υποβάλει περαιτέρω προτάσεις που θα επιταχύνουν τη συνολική διαδικασία και θα βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα του ισχύοντος συστήματος. Έφτασε πλέον η ώρα να συνοδευτεί η ρητορική από πράξεις: η ταχεία έγκριση από τους συννομοθέτες της πρότασης της Επιτροπής του 2013 για τον εκσυγχρονισμό των μέσων εμπορικής άμυνας έχει κεφαλαιώδη σημασία για τον εξορθολογισμό των διαδικασιών και την αύξηση της ταχύτητας και της αποτελεσματικότητάς τους. Ιδίως, η εξάλειψη του λεγόμενου κανόνα του χαμηλότερου δασμού σε ορισμένες περιπτώσεις θα επέτρεπε την επιβολή υψηλότερων δασμών αντιντάμπινγκ. Η Επιτροπή θα προτείνει επίσης ένα σύστημα προηγούμενης επιτήρησης για τα προϊόντα χάλυβα. Τα μέτρα προηγούμενης επιτήρησης αποτελούν μέρος του υφιστάμενου μέσου διασφάλισης της ΕΕ και μπορούν να τίθενται σε ισχύ όταν οι τάσεις των εισαγωγών απειλούν να προκαλέσουν ζημία στους παραγωγούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αντιμετώπιση των αιτίων της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας: Επιπλέον των μέτρων που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας, η Επιτροπή αντιμετωπίζει τα βαθύτερα αίτια του προβλήματος σε διμερές και πολυμερές επίπεδο. Αυτό πραγματοποιείται με τους κύριους εταίρους της ΕΕ (Κίνα, Ιαπωνία, Ινδία, Ρωσία, Τουρκία και Ηνωμένες Πολιτείες), καθώς και στα σχετικά διεθνή φόρα όπως ο ΟΟΣΑ και ο ΠΟΕ. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, έγιναν διμερείς συναντήσεις με την Κίνα και την Ιαπωνία. Η Επιτροπή θα ενισχύσει περαιτέρω τις εν λόγω διεθνείς προσπάθειες, ιδίως στο πλαίσιο της G20.
Επένδυση σε μελλοντικές λύσεις και τεχνολογίες για μια πιο ανταγωνιστική βιομηχανία: Η μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα των ενεργοβόρων βιομηχανιών εξαρτάται από την ικανότητά τους να αναπτύξουν καινοτόμες τεχνολογίες σε τομείς όπως η ενεργειακή αποδοτικότητα ή η δέσμευση και χρήση του διοξειδίου του άνθρακα. Αυτό απαιτεί αύξηση των ιδιωτικών και δημόσιων επενδύσεων στους τομείς της καινοτομίας, της έρευνας και των νέων τεχνολογιών. Σε επίπεδο ΕΕ υπάρχουν διάφοροι διαθέσιμοι πόροι για τη στήριξη της χαλυβουργίας στην πορεία της προς τον εκσυγχρονισμό. Στους εν λόγω πόρους περιλαμβάνονται 315 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (το οποίο έχει ήδη στηρίξει τον εκσυγχρονισμό της χαλυβουργίας), τα Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία της ΕΕ και το χρηματοδοτικό πρόγραμμα της ΕΕ για την έρευνα «Ορίζοντας 2020». Η σημερινή ανακοίνωση απαριθμεί τις διάφορες επιλογές με σαφήνεια. Η βιομηχανία θα πρέπει να αξιοποιήσει πλήρως αυτές τις δυνατότητες.
Εκσυγχρονισμός της χαλυβουργίας μέσω της επένδυσης στο ανθρώπινο δυναμικό: Η διατήρηση μιας σύγχρονης και ανταγωνιστικής βιομηχανίας χάλυβα απαιτεί εξειδικευμένο και καλά καταρτισμένο εργατικό δυναμικό. Με την επικείμενη ατζέντα για νέες δεξιότητες, η Επιτροπή θα επιδιώξει μια κοινή δέσμευση για επενδύσεις στο ανθρώπινο δυναμικό και τις δεξιότητές του, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο διαθέτουν στήριξη στους εργαζομένους και τις τοπικές κοινότητές τους, για τον μετριασμό των δυσμενών κοινωνικών επιπτώσεων στο πλαίσιο της μετεγκατάστασης.
Οι εστιασμένες πολιτικές σε τομείς όπως ο ανταγωνισμός, η ενέργεια, η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών και η κυκλική οικονομία θα συμβάλλουν στην ευδοκίμηση της χαλυβουργίας: Οι αναθεωρημένοι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις παρέχουν ευρείες δυνατότητες στα κράτη μέλη για να στηρίξουν τη διασυνοριακή ανάπτυξη της τεχνολογίας, την έρευνα και την καινοτομία και τα προγράμματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η προτεινόμενη αναθεώρηση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, που συζητείται επί του παρόντος από τους συννομοθέτες, θα πρέπει να συνδράμει τον τομέα της χαλυβουργίας και να διασφαλίσει ότι θα του παρέχεται κατάλληλος βαθμός υποστήριξης στο πλαίσιο της κατανομής των δικαιωμάτων εκπομπών. Η πολιτική της Επιτροπή στους τομείς της κλιματικής αλλαγής και της κυκλικής οικονομίας είναι επίσης σημαντική σε αυτό το πλαίσιο.
Ιστορικό
Η χαλυβουργία στην Ευρώπη είναι παγκόσμια πρωτοπόρος σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων χάλυβα, αντιπροσωπεύει το 1,3 % του ΑΕΠ της ΕΕ και παρείχε περίπου 328.000 θέσεις εργασίας το 2015. Η χαλυβουργία αποτελεί, επίσης, σημαντική πηγή έμμεσης απασχόλησης, δεδομένου ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για πολλούς άλλους βιομηχανικούς κλάδους, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία. Παρά τις δυνατότητες της ευρωπαϊκής χαλυβουργίας και τις σημαντικές προσπάθειες καινοτομίας και εκσυγχρονισμού, η ανταγωνιστική της θέση στην παγκόσμια αγορά χάλυβα έχει επιδεινωθεί κατά τα τελευταία έτη. Η πλεονασματική παραγωγή χάλυβα σε τρίτες χώρες όπως η Κίνα αύξησε τις εξαγωγές, συμπίεσε τις τιμές και οδήγησε σε ένα άνευ προηγουμένου κύμα αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, διαταράσσοντας τους όρους ισότιμου ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι σημερινές προκλήσεις για τη βιομηχανία χάλυβα είναι σημαντικές, αλλά μπορούν να ξεπεραστούν αν όλοι οι φορείς εργαστούν από κοινού με πνεύμα ειλικρινούς συνεργασίας. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την κατάσταση εκ του σύνεγγυς και είναι έτοιμη να προτείνει επιπλέον μέτρα, αναλόγως των αναγκών. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε βιώσιμη απασχόληση και ανάπτυξη στην Ευρώπη.