Η είδηση για τα εξοπλιστικά, αν και λίγο αναμενόμενη, που βγήκε από τη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ήταν ότι η Ελλάδα θα μπει στο πρόγραμμα των F-35, το μοναδικό επιχειρησιακό αεροσκάφος πέμπτης γενιάς σήμερα.
Σύμφωνα με τη δήλωση του Κ.Μηστοτάκη, ξεκινάει σύντομα η διαπραγμάτευση για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα των F-35 με στόχο την απόκτηση μιας μοίρας αεροσκαφών νέας τεχνολογίας. Στόχος είναι με βάση και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της αναβάθμισης των F-16, να προχωρήσουμε στην προμήθεια των F-35. Αυτό αναμένεται να γίνει με βάση και τις δυνατότητες παραγωγής των F-35 από το 2024 και μετά.
Αυτή είναι ίσως η πρώτη φορά που η Ελλάδα θα πάρει μαχητικό αεροσκάφος πιο προηγμένο από τη Τουρκία και πριν από την Άγκυρα. Βέβαια θα πρέπει να επισημανθούν δύο ακόμη στοιχεία
1. Η αγορά των Mirage και των F-1 και των 2000 και 2000-5 ήταν διαφοροποίηση από το αμερικανικό οπλοστάσια τις δεκαετίες 70 και 80 και έδωσαν αεροπορική ισχύ έναντι της Τουρκίας
2. Υπάρχει το προηγούμενο των F-18 που η κυβέρνηση Ράλλη είχε συμφωνήσει την αγορά 120 το 1979-80 (μάλιστα δύο είχαν βαφεί με τα ελληνικά χρώματα) και η νέα κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου την ακύρωσε και προχώρησε στην αγορά 80 F-16, ενώ κάτι αντίστοιχο έγινε και με τα Eurofigter όταν υπήρξε απόφαση του ΚΥΣΕΑ, αλλά δεν αποκτήθηκαν.
τα F-35
To μαχητικό πέμπτη γενιάς είναι το πιο ακριβό σήμερα καθώς το ρωσικό Su-57 αποτιμάται στα 55-60 εκατ δολάρια (αλλά δεν έχει βγει ακόμη σε μαζική παραγωγή) έναντι πάνω από 80 εκατ. ευρώ για το F-35A, ενώ το κόστος ανά ώρα πτήσης ξεπερνά τα 40.000 ευρώ έναντι περίπου 15.000 ευρώ τα F-16 και 20.000 ευρώ για τα Mirage.
Ωστόσο πρέπει να επισημανθεί ότι και τα άλλα μαχητικά 4+ και 4++ όπως τα Rafale, Eurofifgter, Su-34, Su-35 έχουν κόστος ανά ώρα πτήσης πολύ πάνω από 20.000 ευρώ.
Επίσης το αμερικανικό Πεντάγωνο έχει ζητήσει από τη Lockheed Martin να μειώσει και το κόστος αγοράς ανά μονάδα, αλλά κυρίως το κόστος ανά ώρα πτήσεις στα 25.000 δολάρια.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού το νέο μαχητικό θα αποκτηθεί μετά το τέλος του εκσυγχρονισμού των 84 F-16 σε F-16V κόστους άνω του ενός δις δολαρίων που δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν το 2025.
Ωστόσο η απόκτηση μία μοίρας σύμφωνα με "διαρροές" από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας είναι για 12 αεροσκάφη, ενώ μια μοίρα έχει 20-25 μαχητικά.
Επισημαίνεται ότι το Μάιο του 2018 οι ΗΠΑ αποδέσμευσαν τα F-35 για 5 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
η Τουρκία
Η Άγκυρα είχε προγραμματίσει την αγορά 100 F-35 και άλλα 24 για το μίνι αεροπλανοφόρο καθέτου απογειώσεως (δεν είχε συμφωνήσει για τα δεύτερα), ενώ έχει παραλάβει και παραμένουν στις ΗΠΑ, πέντε αεροσκάφη. Ωστόσο η αγορά των S-400 και η στροφή προς τη Ρωσία επέφεραν κυρώσεις εξόδου - τουλάχιστον σε αυτή τη φάση - από το πρόγραμμα μέχρι το Μάρτιο του 2020, ενώ έχει σταματήσει και η εκπαίδευση πιλότων και προσωπικού στις ΗΠΑ στα νέα αυτά μαχητικά.
Πάντως τα τουρκικά ΜΜΕ από χθες υποδέχτηκαν προπαγανδιστικά την πρόθεση την Ελλάδας να συμμετάσχει στο πρόγραμμα του F-35, με το "πάγιο επιχείρημα" ότι η Ελλάδα θα πάρει τα τουρκικά F-35, γεγονός που αποδεικνύει ότι την ενοχλεί η απόκτηση του μαχητικού πέμπτης γενιάς από την Αθήνα.
Αντίστοιχα ενοχλήθηκε και την υποτιθέμενη απόκτηση από την Ελλάδα δύο Fremm με leasing από τη Γαλλία το Μάιο του 2018, ενώ αντίστοιχα ενοχλείται και την πρόθεση απόκτησης αντιτορπιλικού Arleigh Burke με πυραύλους εμβέλειας 600 μιλίων.
χώρες
Οι πολεμικές αεροπορίες των ΗΠΑ, Αυστραλίας, Βελγίου, Δανίας, Ισραήλ, Ιταλίας, Ιαπωνίας, Νορβηγίας, Ολλανδίας, Νότιας Κορέας και Ηνωμένου Βασιλείου έχουν ήδη αποκτήσει F-35, η Πολωνία που αποδεσμεύτηκε μαζί με την Ελλάδα θα αποκτήσει 32, ενώ αν και η Τουρκία δεν τα έχει πάρει τώρα, παραμένει ερωτηματικό για το μέλλον.