Ως το τέλος του μήνα ανοίγει η πλατφόρμα για να ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα «Ανακαινίζω - Νοικιάζω», όμως είναι γενική η εκτίμηση των παραγόντων της κτηματαγοράς ότι θα καταλήξει σε φιάσκο, δηλαδή θα υπάρξει μεγάλη απόσταση από τον στόχο που έχει τεθεί για επαναφορά στην αγορά προς εκμίσθωση 12.500 κατοικιών που παραμένουν κλειστές. Το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει απορρίψει την πρόταση για τριετή φοροαπαλλαγή των ιδιοκτητών, όμως ο προϋπολογισμός δέχεται συνεχείς πιέσεις και είναι απίθανο να δοθεί άμεσα η απαλλαγή στους ιδιοκτήτες.
Εν μέσω της όξυνσης του στεγαστικού προβλήματος, μέρος του οποίου και η έλλειψη διαμερισμάτων προς εκμίσθωση, που συντελεί στη δυσβάστακτη αύξηση των ενοικίων, η κυβέρνηση ενεργοποιεί τις επόμενες εβδομάδες το πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», μέσω του οποίου θα δοθεί επιδότηση σε ιδιοκτήτες για να ανακαινίσουν κατοικίες που σήμερα είναι κενές, με τη δέσμευση ότι θα τις εκμισθώσουν τουλάχιστον για μια τριετία.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να δοθεί η επιδότηση για ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση θα είναι οι κατοικίες να μην έχουν εμβαδό μεγαλύτερο από 100 τετραγωνικά μέτρα και να βρίσκονται σε οικιστική περιοχή. Όμως, όπως αναφέρουν στελέχη του real estate, οι οικονομικές παράμετροι του προγράμματος δεν είναι ελκυστικές για τους ιδιοκτήτες, καθώς:
- Θα προσφερθεί επιδότηση 40% για τις δαπάνες που θα τιμολογηθούν (με ηλεκτρονικά τιμολόγια) και με ανώτατο όριο τα 10.000 ευρώ.
- Ωστόσο, η επιβάρυνση των ιδιοκτητών θα είναι μεγάλη και θα αργήσει πολύ να αποσβεσθεί από τα μελλοντικά έσοδα από ενοίκια, δεδομένου ότι πρόκειται κυρίως για παλαιές κατοικίες, που απαιτούν μεγάλα ποσά, κυρίως για την ενεργειακή τους αναβάθμιση, με βάση τις σύγχρονες προδιαγραφές -σημειώνεται ότι οι παρεμβάσεις που θα γίνουν στις κατοικίες θα πρέπει να ικανοποιούν τις ελάχιστες ενεργειακές απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων.
- Αν και το ποσοστό επιδότησης του 40% φαίνεται ικανοποιητικό, ωστόσο το πλαφόν των 10.000 ευρώ θεωρείται πολύ χαμηλό για να μπορέσει ένας ιδιοκτήτης να ανακαινίσει μια κατοικία με ανεκτό κόστος.
- Ο ιδιοκτήτης θα έχει να αντιμετωπίσει και τις πολύ υψηλές φορολογικές επιβαρύνσεις που ισχύουν για τα εισοδήματα από ενοίκια. Ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Σταύρος Παραδιάς, έκανε λόγο πρόσφατα για «εξοντωτική φορολογική κλίμακα μισθωμάτων που φτάνει το 45%, χωρίς οποιοδήποτε αφορολόγητο όριο»,
Η μόνη λύση που βλέπουν παράγοντες της αγοράς ως μια λογική παρέμβαση για να μην καταλήξει σε φιάσκο το πρόγραμμα «Ανακαινίζω - Ενοικιάζω» είναι να νομοθετήσει το υπουργείο Οικονομικών, ως εφάπαξ μέτρο, την απαλλαγή από φόρο εισοδήματος των ιδιοκτητών που θα εκμισθώσουν εκ νέου τα διαμερίσματα που είναι σήμερα κενά.
Η ΠΟΜΙΔΑ έχει προτείνει ότι το ήδη ισχύον ποσοστό έκπτωσης του 5% για δαπάνες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης ή άλλες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες του ακινήτου θα πρέπει να αυξηθεί σε 100% «αν το εισόδημα προέρχεται από νέα εκμίσθωση κατοικίας ελάχιστης τριετούς μισθωτικής διάρκειας με ημερομηνία έναρξης από την 1.1.2024 έως και 31.12.2026 και για τα πρώτα τρία (3) έτη της κάθε μίσθωσης, εφόσον η κατοικία εκμισθώνεται προς φυσικά πρόσωπα για χρήση ως κύρια κατοικία τους και ήταν κενή τουλάχιστον καθ' όλο το έτος 2023 ή διέθετε ενεργό ΑΜΑ βραχυχρόνιας μίσθωσης την 31.12.2023».
Η ΠΟΜΙΔΑ υπενθυμίζει ότι παρόμοια ρύθμιση που είχε προτείνει και υιοθετήθηκε από την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ για το 15μηνο διάστημα Οκτωβρίου 1999 - Δεκεμβρίου 2000 συνέβαλε στην άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος των σεισμοπλήκτων από τον σεισμό της Πάρνηθας.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης έχει τονίσει ότι το υπουργείο μελετά την πρόταση για την τριετή φοροαπαλλαγή, όμως έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα χρειασθεί αρκετή εξέταση του κόστους, κάτι που σημαίνει ότι δεν είναι πιθανό να ενεργοποιηθεί ταυτόχρονα με το «Ανακαινίζω - Νοικιάζω», ώστε να ευνοήσει την εκδήλωση ενδιαφέροντος από ιδιοκτήτες.
«Θα μελετήσουμε την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ σε σχέση με τις κατοικίες που παραμένουν κενές/εκτός μίσθωσης. Είναι κάτι που έχουμε συζητήσει στο υπουργείο. Είναι μία πρόταση που δεν μπορεί εύκολα να απορριφθεί», τόνισε ο κ. Χατζηδάκης μιλώντας στο συνέδριο της ΠΟΜΙΔΑ. Και πρόσθεσε: «Έχω δώσει οδηγίες στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου να κάνουν τις σχετικές μελέτες, ώστε να δούμε και με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ τον πραγματικό αριθμό των ακινήτων και να κάνουμε με βάση τα στοιχεία αυτά μία ανάλυση κόστους-οφέλους. Προκειμένου να είμαστε σίγουροι από τον έλεγχο και τις διασταυρώσεις που θα κάνουμε, τόσο τον πραγματικό αριθμό των κενών διαμερισμάτων αλλά και για όλες τις υπόλοιπες παραμέτρους. Έτσι ώστε η απόφαση που θα πάρουμε να βασίζεται σε περισσότερα δεδομένα».