Στις πρόσφατες κινήσεις της κυβέρνησης για το προσφυγικό απαντά η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), σημειώνοντας, στην τελευταία έκθεσή της, πως η δευτεροβάθμια εξέταση των αιτημάτων διεθνούς προστασίας αποτελεί υποχρέωση, που απορρέει από το Ευρωπαϊκό Κοινό Σύστημα Ασύλου και ως εκ τούτου «δεν δύναται να καταργηθεί από τον εθνικό νομοθέτη χωρίς να τίθενται ζητήματα συμβατότητας των ελληνικών ρυθμίσεων με το ενωσιακό δίκαιο».
Παράλληλα, σημειώνεται ότι μετά τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ στις 31 Αυγούστου, έγινε γνωστή «η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τη διαδικασία χορήγησης ασύλου, με κατάργηση του δεύτερου βαθμού εξέτασης προσφυγών με στόχο - σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης χορήγησης ασύλου - να προχωρά άμεσα η διαδικασία επιστροφής του αιτούντος στη χώρα από την οποία προήλθε».
Στην «Έκθεση Αναφοράς ΕΕΔΑ για το Προσφυγικό Ζήτημα», η Επιτροπή τονίζει την ανάγκη για:
- Τον άμεσο τερματισμό του εγκλωβισμού των αιτούντων διεθνή προστασία στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου με την άρση του γεωγραφικού περιορισμού που επιβάλλεται σε αυτούς και τη μεταφορά τους στην ενδοχώρα, ώστε να εξασφαλιστεί η άμεση αποσυμφόρηση των νησιών.
- Την αύξηση των θέσεων φιλοξενίας στην ενδοχώρα, σε δομές για κατάλληλη μακροχρόνια διαμονή των αιτούντων διεθνή άσυλο, με ειδική πρόβλεψη για τις οικογένειες και τους ευάλωτους πληθυσμούς, τη δημιουργία μικρομεσαίων Κέντρων Φιλοξενίας εντός των οικιστικών ιστών.
- Την ενίσχυση του προγράμματος ενοικίασης διαμερισμάτων.
Εν συνεχεία, τονίζεται πως πρέπει να εκδοθούν το συντομότερο δυνατό Κανονισμοί Λειτουργίας των Κέντρων Φιλοξενίας, πράγμα που δεν έχει γίνει για ένα μεγάλο μέρος τους. Άμεση είναι, επίσης σύμφωνα με την ΕΕΔΑ, η ανάγκη για την πλήρη στελέχωση της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης και των Κέντρων Υποδοχής.
Κλείνοντας, η ΕΕΔΑ αναφέρει πως η διοικητική κράτηση αιτούντων διεθνή προστασία παραμένει «μια συστηματική και συχνά αυθαίρετη πρακτική στην Ελλάδα» και η Ελλάδα οφείλει να ακολουθεί τα ευρωπαϊκά πρότυπα, ιδιαίτερα ως προς την εφαρμογή εναλλακτικών μέτρων κράτησης.
