Η Σοβιετική Ένωση γνώριζε ότι το πυρηνικό εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ ήταν επικίνδυνο και συγκάλυψε άλλες επείγουσες καταστάσεις που σημειώθηκαν εκεί πριν από την καταστροφή του 1986, σύμφωνα με αποχαρακτηρισμένα έγγραφα που έδωσαν σήμερα στη δημοσιότητα οι ουκρανικές αρχές, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 35 ετών από το πυρηνικό δυστύχημα.
Έπειτα από ένα αποτυχημένο τεστ ασφαλείας στον τέταρτο αντιδραστήρα της μονάδας, νέφη ραδιενεργών υλικών από το Τσερνόμπιλ κάλυψαν μεγάλο μέρος της Ευρώπης, στη χειρότερη πυρηνική καταστροφή που έχει σημειωθεί ποτέ στον κόσμο.
Τα αρχεία δείχνουν ότι υπήρξε έκλυση ραδιενέργειας στον πυρηνικό σταθμό και το 1982. Το συμβάν αυτό συγκαλύφθηκε χρησιμοποιώντας μέτρα «για την αποτροπή του πανικού και της προβοκατόρικης φημολογίας», όπως αναφέρεται σε μια έκθεση της KGB, της εποχής εκείνης.
Σύμφωνα με την υπηρεσία ασφαλείας της Ουκρανίας, την SBU, υπήρξαν και άλλες «επείγουσες καταστάσεις» στη μονάδα, το 1984.
«Το 1983 η ηγεσία της Μόσχας πληροφορήθηκε ότι ο σταθμός παραγωγής πυρηνικής ενέργειας του Τσερνόμπιλ ήταν ένας από τους πιο επικίνδυνους στην ΕΣΣΔ, λόγω της έλλειψης εξοπλισμού ασφαλείας», πρόσθεσε η SBU στην ανακοίνωσή της.
Όταν ένας Γάλλος δημοσιογράφος συνέλεξε δείγματα νερού και χώματος από την περιοχή του Τσερνόμπιλ το 1987, μετά το δυστύχημα, η KGB τα άλλαξε με άλλα, σε μια ειδική επιχείρηση που οργάνωσε, σύμφωνα πάντα με την SBU που επικαλείται μια αναφορά της KGB.
Τριάντα ένας εργαζόμενοι και πυροσβέστες σκοτώθηκαν αμέσως μετά την έκρηξη του 1986, κυρίως λόγω της έκθεσής τους σε πολύ υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας. Χιλιάδες άλλοι άνθρωποι πέθαναν τα επόμενα χρόνια από ασθένειες που σχετίζονται με τη ραδιενέργεια, όπως από καρκίνο. Ο συνολικός αριθμός των νεκρών και οι μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία παραμένουν μέχρι και σήμερα αντικείμενο έντονης συζήτησης.
Η σημερινή κυβέρνηση της Ουκρανίας καταγγέλλει τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε η Σοβιετική Ένωση την καταστροφή και τις προσπάθειες συγκάλυψής της. Η εντολή για εκκένωση της περιοχής δόθηκε αφού πέρασαν 36 ώρες από την έκρηξη.
«Η 35η επέτειος της τραγωδίας του Τσερνόμπιλ υπενθυμίζει πώς η κρατική παραπληροφόρηση, όπως εκείνη που προωθούσε το ολοκληρωτικό σοβιετικό καθεστώς, οδήγησε στη μεγαλύτερη ανθρωπογενή καταστροφή στην ιστορία του ανθρώπου», ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών σε μια ανακοίνωσή του.
