Το κώδωνα του κινδύνου κρούει ο ΟΟΣΑ για το παγκόσμιο δημόσιο χρέος, επισημαίνοντας ότι αυξήθηκε σημαντικά στην περίοδο της πανδημίας και ότι η αναχρηματοδότηση του γίνεται δύσκολη λόγω της μεγάλης ανόδου των επιτοκίων.
Σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού (Sovereign Borrowing Outlook 2023), ο δανεισμός των χωρών-μελών του θα αυξηθεί φέτος, λόγω των επιπτώσεων από τον πόλεμο στην Ουκρανία και των μέτρων που λαμβάνονται σε πολλές χώρες για την προστασία νοικοκυριών και επιχειρήσεων από τις αυξήσεις τιμών.
Το δημόσιο χρέος των χωρών του ΟΟΣΑ ως ποσοστό στο ΑΕΠ μειώθηκε από 88% του ΑΕΠ το 2020 σε 83% το 2022 και προβλέπεται να παραμείνει σταθερό το 2023. Είναι όμως 10 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο απ΄ό,τι πριν την πανδημία.
Οι ακαθάριστες δανειακές ανάγκες προβλέπεται ότι θα αυξηθούν φέτος κατά 6% το 2023 και θα ανέλθουν σε 12,9 τρισ. δολάρια, ενώ οι καθαρές δανειακές ανάγκες θα είναι 10,6 τρισ. δολάρια.
Το πλέον ανησυχητικό είναι η μεγάλη αύξηση του κόστους δανεισμού. Πέρυσι υπερδιπλασιάστηκε λόγω των αυξήσεων των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες. Το μέσο επιτόκιο δανεισμού των χωρών του ΟΟΣΑ αυξήθηκε από 1,4% το 2021 σε 3,3% το 2022 και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω βραχυπρόθεσμα.
Τα υψηλά επιτόκια σε συνδυασμό με το γεγονός ότι σχεδόν τα μισά ομόλογα που έχουν εκδώσει οι χώρες – αξίας περίπου 23 τρισ. δολαρίων – λήγουν την επόμενη τριετία, θα αυξήσουν τις δυσκολίες αναχρηματοδότησης. Πολλές κυβερνήσεις θα διαθέσουν υψηλότερο ποσοστό του προϋπολογισμού τους για την εξυπηρέτηση του χρέους, ενώ μπορεί να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερους δημοσιονομικούς περιορισμούς τα επόμενα χρόνια.
Εκτός από το υψηλότερο κόστος δανεισμού, οι χώρες αντιμετωπίζουν και άλλα προβλήματα, όπως το γεγονός ότι οι εκδόσεις ομολόγων τους θα πρέπει να απορροφούνται σε μεγαλύτερο βαθμό από τον ιδιωτικό τομέα μετά την διακοπή των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης από τις κεντρικές τράπεζες.
Η επιδείνωση της ρευστότητας στις αγορές θα έχει επίσης αυξητική επίδραση στο κόστος δανεισμού