Στο επόμενο στοίχημα για τα ελληνικά ομόλογα στρέφεται η αγορά, οδηγώντας τις αποδόσεις τους σε νέα ιστορικά χαμηλά. Η προοπτική ένταξης στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, που θα φέρει στην αγορά έναν πανίσχυρο αγοραστή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, έρχεται πιο κοντά από όσο υπολόγιζαν αρχικά οι επενδυτές και οδηγεί τους κρατικούς τίτλους σε νέο ράλι, παρότι ήδη έχουν κερδίσει πολύ έδαφος τους τελευταίους μήνες.
Ήδη σήμερα το 10ετές ομόλογο αναφοράς έχει σπάσει καθοδικά και το όριο του 1,1% και κινείται προς το 1% (1,074% γύρω στις 2.00 το μεσημέρι), ενώ ακόμη μεγαλύτερη είναι η πτώση απόδοσης του 5ετούς ομολόγου, που οδεύει προς το 0,30%.
Οι δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτέλεσαν την έναρξη της αντίστροφης μέτρησης για την ένταξη των ελληνικών τίτλων στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ, βάσει του οποίου η κεντρική τράπεζα αγοράζει κάθε μήνα τίτλους αξίας 60 δισ. ευρώ, δημιουργώντας άφθονο νέο χρήμα στις αγορές της ευρωζώνης.
Αναβαθμίσεις
Η πρόεδρος της ΕΚΤ έδωσε ένα τόνο αισιοδοξίας σε σχέση με την ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE), τονίζοντας ότι, «αν η κατάσταση συνεχίσει να βελτιώνεται τα ελληνικά ομόλογα θα γίνουν επιλέξιμα».
Η δήλωση αυτή ήλθε να προστεθεί στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η αναβάθμιση της Ελλάδας από την Fitch, που έφερε τη χώρα μόλις δύο «σκαλοπάτια» κάτω από την επενδυτική βαθμίδα (investment grade). Στο QE, σύμφωνα με τον κανονισμό της ΕΚΤ, μπορούν να εντάσσονται μόνο ομόλογα που έχουν αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας έστω από έναν αναγνωρισμένο οίκο.
Η αναβάθμιση από την Fitch φέρνει πιο κοντά την υπέρβαση αυτού του πήχη και πλέον η αγορά θεωρεί ως πιθανότερο σενάριο να κατακτήσει η Ελλάδα το investment grade μέσα στο α' εξάμηνο του 2021. Αυτό σημαίνει ότι αρχίζει η «κούρσα» των επενδυτών για να προλάβουν να τοποθετηθούν πριν μπει στην αγορά ο μεγαλύτερος αγοραστής, η ΕΚΤ.
Η συμμετοχή στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης έχει τεράστια σημασία για τη διαμόρφωση των αποδόσεων των ομολόγων των χωρών της ευρωζώνης. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Πορτογαλίας, που αναβαθμίσθηκε σε investment grade από την DBRS τον Μάιο του 2014, σχεδόν ταυτόχρονα με την έξοδό της από το μνημόνιο. Αμέσως μετά την ένταξη στο QE, η απόδοση του πορτογαλικού έπεσε περίπου στο μισό (από 3,6% σε 1,7%), ενώ τα επόμενα χρόνια, πάντα με υποστήριξη από τις αγορές που έκανε η ΕΚΤ, έχει πέσει πλέον χαμηλότερα από το 0,30%.
Οφέλη και για τράπεζες
Οι ευνοϊκές εξελίξεις στην αγορά ομολόγων γίνονται δεκτές με μεγάλη ικανοποίηση από τα τραπεζικά επιτελεία, καθώς διευκολύνουν και την πρόσβαση των τραπεζών σε φθηνά κεφάλαια και ρευστότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι χθες η Alpha Bank άντλησε 500 εκατ. ευρώ κεφαλαίων με ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης με απρόσμενα χαμηλό επιτόκιο, μόλις 4,25%, ενώ η αντίστοιχη προηγούμενη έκδοση της Εθνικής, το καλοκαίρι του 2019, είχε γίνει με επιτόκιο 8,25%.
Επιπλέον, οι τράπεζες θα μπορέσουν να συνεχίσουν να εγγράφουν κέρδη από τα χαρτοφυλάκια ομολόγων που κατέχουν, τα οποία προσφέρουν ένα πολύτιμο «μαξιλάρι» για να μειώνονται οι κραδασμοί από τις ζημιές που φέρνει η επιτάχυνση των προγραμμάτων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.