Οι Σύροι πρόσφυγες που επιστρέφουν στη χώρα τους αντιμετωπίζουν εκεί συχνά σοβαρές παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους, θύματα κυρίως βασανιστηρίων και σεξουαλικής βίας, σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιεύθηκε σήμερα και η οποία υπογραμμίζει την ιδιαίτερα ευάλωτη θέση των γυναικών.
Η έκθεση, που καταρτίστηκε από το γραφείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ, παρουσιάζει «μια εικόνα ιδιαίτερα ζοφερή της κατάστασης που αντιμετωπίζουν οι επαναπατρισθέντες μόλις επιστρέψουν στη Συρία».
Οι συντάκτες της έκθεσης έχουν καταγράψει αυθαίρετες κρατήσεις, βασανιστήρια, σεξουαλική βία και απαγωγές που έχει διαπράξει η συριακή κυβέρνηση, οι ντε φάκτο αρχές ή άλλες ένοπλες ομάδες σε όλη τη χώρα που σπαράσσεται από τον πόλεμο.
Οι επαναπατρισθέντες είναι επίσης πιο ευάλωτοι στις γενικευμένες ωμότητες στη Συρία, όπως οι εκβιασμοί για την απόσπαση χρηματικών ποσών ή περιουσιακών στοιχείων και η κατάσχεση περιουσιών.
«Η έκθεση αυτή παρουσιάζει μια ανησυχητική εικόνα των δεινών αυτών των επαναπατρισθέντων, κυρίως των γυναικών, σε ένα πλαίσιο αυξανόμενων απελάσεων Σύρων» που έχουν καταφύγει σε τρίτες χώρες, αντέδρασε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Φόλκερ Τουρκ σε ανακοίνωσή του.
«Η κατάσταση αυτών των επαναπατρισθέντων εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη δέσμευση των χωρών προς τις σωστές διαδικασίες και τη μη επαναπροώθηση», μια αναφορά στην απαγόρευση να στέλνονται οι μετανάστες πίσω σε μια χώρα όπου κινδυνεύουν να υποβληθούν σε βασανιστήρια ή σκληρή και απάνθρωπη μεταχείριση, πρόσθεσε ο Τουρκ
Η έκθεση αναφέρεται συγκεκριμένα σε παραδείγματα Σύρων μεταναστών που είχαν καταφύγει στην Τουρκία και τον Λίβανο και οι οποίοι αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στη χώρα τους.
Οποιαδήποτε επιστροφή προσφύγων στη Συρία θα πρέπει να είναι «εθελοντική» και θα πρέπει να υπάρχουν οι προϋποθέσεις ώστε να είναι «ασφαλής, αξιοπρεπής και βιώσιμη», υπενθύμισε ο Τουρκ.
Αυτό είναι δύσκολο στη Συρία, όπου από τον πόλεμο έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 500.000 άνθρωποι από το 2011 και περισσότερο από το 90% του πληθυσμού έχει βυθιστεί στη φτώχεια, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ.
Ωστόσο πολλοί Σύροι που έχουν φύγει από τη χώρα αποφασίζουν να επιστρέψουν εξαιτίας των οικονομικών δυσκολιών, των κακοποιήσεων και της αντιμεταναστευτικής ρητορικής που αντιμετωπίζουν σε κάποιες χώρες υποδοχής, όπως τονίζεται στην έκθεση.
Η έκθεση του ΟΗΕ, που βασίζεται σε δεκάδες συνεντεύξεις με επαναπατρισθέντες ή πρώην επαναπατρισθέντες, ανησυχεί κυρίως για το γεγονός ότι σε κάποιες περιπτώσεις γυναίκες αναγκάστηκαν από τους συζύγους τους ή άλλο άνδρα συγγενή τους να επιστρέψουν στη Συρία για να «δοκιμάσουν το έδαφος».
«Η συμπεριφορά αυτή μπορεί να θεωρηθεί από μόνη της ένα είδος βίας προς τις γυναίκες, καθώς τις εκθέτει σε παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους και σε κακοποιήσεις μόλις επιστρέψουν στη Συρία, όπως σε σεξουαλική βία», προσθέτει.
