Παίρνοντας τη σκυτάλη από το Συμβούλιο Ασφαλείας, όπου επικρατεί παράλυση, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ζήτησε χθες Τρίτη να κηρυχθεί «άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» στη Λωρίδα της Γάζας, εγκρίνοντας ψήφισμα που, παρότι δεν είναι νομικά δεσμευτικό, αυξάνει δεδομένης της συντριπτικής πλειοψηφίας των κρατών-μελών που το ενέκρινε την πίεση στο Ισραήλ και στον βασικό σύμμαχο του, τις ΗΠΑ.
Για «ισχυρό μήνυμα» της Γενικής Συνέλευσης και «ιστορική μέρα» έκανε λόγο ο παλαιστίνιος πρεσβευτής στα Ηνωμένα Έθνη, ο Ριάντ Μανσούρ. «Είναι καθήκον όλων μας να συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο, ώσπου να μπορέσουμε να επιτύχουμε το τέλος αυτής της επίθεσης εναντίον του λαού μας, το τέλος αυτού του πολέμου εναντίον του λαού μας», πρόσθεσε.
Το ψήφισμα υιοθετήθηκε με 153 ψήφους υπέρ, 10 κατά (συμπεριλαμβανομένων αυτών του Ισραήλ και των ΗΠΑ) και 23 αποχές, επί συνόλου 193 κρατών μελών. Με άλλα λόγια, η πλειοψηφία ήταν ακόμη μεγαλύτερη από αυτή που ενέκρινε το κείμενο του Οκτωβρίου (120 ψήφοι υπέρ, 14 κατά, 45 αποχές), στο οποίο απευθυνόταν έκκληση για «άμεση, διαρκή και πλήρως σεβαστή ανθρωπιστική εκεχειρία» ανάμεσα στο Ισραήλ και στη Χαμάς.
Πρόκειται για πλειοψηφία μεγαλύτερη κι από αυτή που καταδίκασε την εισβολή του στρατού της Ρωσίας στην Ουκρανία. Σε εκείνη την περίπτωση η πλειοψηφία δεν είχε ξεπεράσει τις 143 ψήφους, κάτι που η Ουάσιγκτον είχε προβάλει πολύ τότε, ως απόδειξη της διεθνούς απομόνωσης της Μόσχας.
«Το εύρος αυτής της πλειοψηφίας θα κάνει στ’ αλήθεια κακό στις ΗΠΑ», εκτίμησε ο Ρίτσαρντ Γκόουαν του κέντρου μελετών International Crisis Group. Καθώς «δείχνει πως η μεγάλη πλειοψηφία των κρατών μελών έχει χάσει την υπομονή της με τη θέση της Ουάσιγκτον».
Αξιοσημείωτα, ακόμη και παραδοσιακοί σύμμαχοι της Ουάσιγκτον, όπως η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και ο Καναδάς, ενέκριναν το κείμενο.
Το ψήφισμα ακολουθεί κίνηση χωρίς προηγούμενο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος λέει πως φοβάται «πλήρη κατάρρευση της δημόσιας τάξης» στον παλαιστινιακό θύλακο. Αξιώνει «άμεση ανθρωπιστική εκεχειρία», την προστασία των αμάχων, πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια και την «άμεση και άνευ όρων» απελευθέρωση όλων των ομήρων.
Όπως και το προηγούμενο κείμενο, που υιοθετήθηκε στα τέλη Οκτωβρίου, δεν καταδικάζει τη Χαμάς, προς μεγάλη απογοήτευση των κυβερνήσεων του Ισραήλ και των ΗΠΑ.
«Γιατί είναι τόσο δύσκολο να ειπωθεί χωρίς περιστροφές ότι το να σκοτώνεις μωρά και γονείς μπροστά στα παιδιά τους είναι φρικιαστικό;» διερωτήθηκε η αμερικανίδα πρεσβεύτρια στα Ηνωμένα Έθνη Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ.
Ο ισραηλινός ομόλογός της Γκιλάντ Ερντάν στηλίτευσε το «υποκριτικό» ψήφισμα. «Είναι καιρός να επιρριφθεί το φταίξιμο σε αυτούς που τους αξίζει, στα τέρατα της Χαμάς», επέμεινε, επαναλαμβάνοντας το επιχείρημα πως η κατάπαυση του πυρός δεν θα έκανε τίποτε άλλο παρά να ενισχύσει το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα.
«Δυο μέτρα και δυο σταθμά»
Αμερικανική τροπολογία στο κείμενο, με σκοπό να συμπεριληφθεί η φράση πως η Γενική Συνέλευση καταδικάζει «τις αποτρόπαιες τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς» την 7η Οκτωβρίου απορρίφθηκε (84 ψήφοι υπέρ, 62 κατά, 25 αποχές), όπως και στα τέλη Οκτωβρίου.
Η ειδική συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης ζητήθηκε από αραβικές χώρες μετά το αμερικανικό βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας το οποίο εμπόδισε την υιοθέτηση απόφασης που ζητούσε ακριβώς «άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός».
Κυβερνήσεις καθώς και οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων επέκριναν έντονα το ότι το ΣΑ δεν ενέκρινε το σχέδιο απόφασης, όπως και ο κ. Γκουτέρες, ο οποίος έκρινε πως «το κύρος και η αξιοπιστία του» υπέστησαν πλήγμα.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας χρειάστηκε πάνω από έναν μήνα για να εκφραστεί με μια φωνή για τον πόλεμο Ισραήλ/Χαμάς. Περιορίστηκε στα μέσα Νοεμβρίου, έπειτα από την απόρριψη τεσσάρων σχεδίων απόφασης, να εγκρίνει πέμπτο που καλούσε να εφαρμοστούν ανθρωπιστικές «παύσεις» των επιχειρήσεων.
Δυο μήνες και πλέον μετά την άνευ προηγουμένου επίθεση της Χαμάς σε νότιους τομείς της επικράτειας του Ισραήλ —με απολογισμό κάπου 1.200 νεκρούς, σύμφωνα με τις αρχές—, ο ισραηλινός στρατός εντείνει την επίθεσή του στη Λωρίδα της Γάζας, που ελέγχει το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα.
Ο ΟΗΕ δεν σταματά να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την καταστροφική κατάσταση στον παλαιστινιακό θύλακο, όπου όλες οι κοινωφελείς υπηρεσίες, ειδικά το σύστημα υγείας, βρίσκονται στα πρόθυρα «κατάρρευσης». Πάνω από 18.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, λογαριάζει το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.
«Τι περιμένουμε για να σταματήσουμε αυτούς τους θανάτους και αυτή την καταστροφική μηχανή θανάτου;» διερωτήθηκε ο πρεσβευτής της Αιγύπτου στα Ηνωμένα Έθνη, ο Οσάμα Μαχμούντ Αμπντελχαλέκ Μαχμούντ, ο οποίος εκφράστηκε εξ ονόματος της ομάδας των αραβικών κρατών, στηλιτεύοντας τις «προσπάθειες μικρής μειονότητας χωρών που εναντιώνεται στη διεθνή κοινή γνώμη, η οποία θέλει κατάπαυση του πυρός».
Κάνοντας όχι και τόσο συγκαλυμμένη νύξη στις ΗΠΑ, στηλίτευσε αυτούς που εφαρμόζουν «δυο μέτρα και δυο σταθμά».
«Το τίμημα της ήττας της Χαμάς δεν μπορεί να είναι τα συνεχιζόμενα δεινά όλων των παλαιστινίων αμάχων», τόνισαν σε κοινή τους ανακοίνωση οι πρωθυπουργοί της Αυστραλίας, του Καναδά και της Νέας Ζηλανδίας, επεξηγώντας γιατί οι χώρες τους τάχθηκαν υπέρ.