Περιορισμός των φορολογικών ελαφρύνσεων που επιβαρύνουν τα δημοσιονομικά, παύση των οριζόντιων μέτρων στήριξης και λελογισμένες οικονομικά παρεμβάσεις-ενισχύσεις, είναι το μήνυμα που απορρέει από το χθεσινό Eurogroup και απευθύνεται, μεταξύ άλλων, στην ελληνική κυβέρνηση. Η γραμμή που υιοθετούν οι Βρυξέλλες και απαιτούν να ακολουθηθεί από όλες τις χώρες, κυρίως όπως η Ελλάδα που παρουσιάζει υψηλά ελλείμματα και έχει την «πρωτοκαθεδρία» στο δημόσιο χρέος εντός της Ε.Ε, έχει ως βασική προτεραιότητα τη δημοσιονομική προσαρμογή και εξυγίανση.
Υπό αυτό το πρίσμα, οι Βρυξέλλες βάζουν «κόφτη» στα μέτρα στήριξης, που τα προηγούμενα χρόνια της πανδημίας δόθηκαν αφειδώς-και ορθώς- για την ενίσχυση των επιχειρήσεων και την προάσπιση της εργασίας. Το μήνυμα που έρχεται από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ενισχύει θα έλεγε κανείς και το αφήγημα, που κυρίως προτάσσει το οικονομικό επιτελείο, για συγκράτηση των δαπανών που αφορούν πρόσθετα μέτρα στήριξης.
Παρά το γεγονός ότι το 2021 το πρωτογενές έλλειμμα μειώθηκε σχεδόν κατά 2 δισ.ευρώ, από τον ορισθέντα στόχο και παράλληλα τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 800 εκατ.ευρώ, η ανησυχία για τα υψηλά ελλείμματα και την ανάγκη για δημοσιονομική προσαρμογή, είναι έντονη στο ΥΠΟΙΚ. Γι’ αυτό τον λόγο άλλωστε το οικονομικό επιτελείο έχει επιλέξει μια φειδωλή «ρητορική» αναφορικά με τις υποσχέσεις-δεσμεύσεις για πρόσθετες παρεμβάσεις στήριξης της αγοράς και των νοικοκυριών.
Η αποφυγή του δημοσιονομικού εκτροχιασμού χρησιμοποιήθηκε ως επιχείρημα για να πεταχτεί στις καλένδες η πρόταση για μείωση των συντελεστών ΦΠΑ σε βασικά προϊόντα. Ακόμη και για την κατάργηση για όλους της εισφοράς αλληλεγγύης, για την οποία υπήρξε η σχετική διαρροή από «πηγή» του ΥΠΟΙΚ, υπάρχει «εγκράτεια» στον τρόπο που αυτή θα πραγματωθεί. Εφόσον το επιτρέψουν οι δημοσιονομικές συνθήκες και προκύψουν τα σχετικά περιθώρια θα λάβει χώρα η κατάργηση της εισφοράς για δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους (ισχύει για ιδιωτικούς υπαλλήλους), ανέφερε χαρακτηριστικά η «πηγή» του ΥΠΟΙΚ.
Πάμε σε «μοντέλο» στοχευμένων μέτρων
Είναι σαφές, μετά την εντολή των Βρυξελλών, αλλά και τη στρατηγική που έχει υιοθετήσει το οικονομικό επιτελείο, ότι δύσκολα, εντός της χρονιάς, θα ληφθούν περαιτέρω οριζόντια μέτρα που θα αφορούν κυρίως φοροελαφρύνσεις. Μοναδική εξαίρεση αναμένεται να αποτελούν τα μέτρα που σχετίζονται με τη ενεργειακή ακρίβεια, όπου εδώ και μήνες γίνονται συνεχώς πρόσθετες παρεμβάσεις.
Το «μοντέλο» των στοχευμένων μέτρων θα είναι αυτό που θα κυριαρχήσει την τρέχουσα χρονιά, έχοντας και τη «σφραγίδα» των Βρυξελλών. Βεβαίως, παράγοντες της αγοράς, κυρίως της εστίασης και του λιανεμπορίου, διατυμπανίζουν συνεχώς την ανάγκη για πρόσθετη ενίσχυση των επιχειρήσεων, προειδοποιώντας ότι σε αντίθετη περίπτωση τα «λουκέτα» θα πολλαπλασιαστούν.
Την ίδια στιγμή, και με βάση τις εκτιμήσεις ότι οι πληθωριστικές τάσεις, η ενεργειακή ακρίβεια και οι ανατιμήσεις σε τρόφιμα και βασικά προϊόντα θα συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία τους επόμενους μήνες, τίθενται εύλογα ερωτήματα που αφορούν την «προστασία» των νοικοκυριών. Η διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Μάιο, αποτελεί μία από τις λύσεις ενίσχυσης που προτάσσει η κυβέρνηση, ωστόσο, δύσκολα δύναται να λειτουργήσει ως πραγματικό «όπλο» ανάσχεσης της ακρίβειας.