Μετά την… αναγνώριση εδάφους από τα τεχνικά κλιμάκια των Θεσμών, αρχίζει τη Δευτέρα η πιο δύσκολη φάση της διαπραγμάτευσης για την τέταρτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση με τους επικεφαλής των Θεσμών, που προδιαγράφεται αρκετά δύσκολη, ενώ η κυβέρνηση δεν έχει περιθώριο για οποιαδήποτε καθυστέρηση.
Η κρισιμότητα αυτής της αξιολόγησης είναι μεγάλη: Οχι μόνο γιατί είναι η πρώτη για τη νέα κυβέρνηση και θα διαμορφώσει το κλίμα των σχέσεων με τους δανειστές, αλλά κυρίως επειδή η κυβέρνηση χρειάζεται μια θετική έκθεση προς το Eurogroup του Δεκεμβρίου, ώστε να έχει ελπίδες ότι θα εγκριθεί το αίτημά της για έμμεση χαλάρωση του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος, με συνυπολογισμό της επιστροφής κερδών από τις κεντρικές τράπεζες.
Με αυτόν τον τρόπο θα ανοίξει δημοσιονομικός χώρος 1,2 δισ. ευρώ στους επόμενους προϋπολογισμούς, που θα της επιτέψει να προχωρήσει στην υλοποίηση εξαγγελιών της για φοροελαφρύνσεις και σχεδιασμών για παροχές
Τα δύσκολα σημεία των διαπραγματεύσεων, όπως φάνηκε και από τις συζητήσεις με τα τεχνικά κλιμάκια, είναι δύο:
1. Προϋπολογισμός 2020 και φοροελαφρύνσεις: Οι δύο πλευρές θα πρέπει να συμφωνήσουν στις προβλέψεις για την επιβάρυνση του προϋπολογισμού του 2020 από φοροελαφρύνσεις που ήδη έχουν εξαγγελθεί ή και ενεργοποιηθεί εντός του 2019.
Σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, οι εκτιμήσεις κυβέρνησης και δανειστών δεν συμπίπτουν και θα χρειασθεί αρκετή διαπραγμάτευση για να συγκλίνουν. Αν δεν υπάρξει σύμπτωση απόψεων, η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να περιορίσει τα θετικά μέτρα του 2020.
Εξάλλου, ένα πολιτικό ζήτημα που υπάρχει σε αυτές τις συζητήσεις είναι ότι η κυβέρνηση θέλει να «προσγειώσει» το πλεόνασμα όσο πιο κοντά γίνεται στο στόχο, χωρίς τα υπερπλεονάσματα που επιτύγχανε η προηγούμενη κυβέρνηση, κάτι όμως που δημιουργεί ανησυχίες στους Θεσμούς για πιθανές αστοχίες και κάνει πιο σκληρή τη στάση τους.
Επιπλέον, τα νεότερα στοιχεία για τον ΕΦΚΑ, ο οποίος ήταν ως τώρα βασικός παράγοντας στα πλεονάσματα του προϋπολογισμού, δείχνουν ότι τα πλεονάσματά του εξαφανίζονται και μετατρέπονται σε ελλείμματα, στερώντας τη δημοσιονομική διαχείριση από ένα πολύτιμο μαξιλάρι.
2. Ρυθμίσεις για χρέη και α’ κατοικία: Η πρόθεση της κυβέρνησης να αυξήσει τις δόσεις για τη μόνιμη ρύθμιση χρεών προς την εφορία από 12 σε 24 θα προκαλέσει σοβαρές τριβές με τους Θεσμούς, που εκτιμούν ότι πρόκειται για ρύθμιση χωρίς οικονομική λογική και θα επιμείνουν να ισχύσει μόνο με πολύ αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, ώστε να καλύψει μόνο τους πραγματικά αδύναμους.
Το γεγονός ότι η ρύθμιση των 120 δόσεων, ακόμη και με τις νέες προσαρμογές που έγιναν, έχει πενιχρό εισπρακτικό αποτέλεσμα για το Δημόσιο και είναι πολύ πιθανό να παραταθεί η προθεσμία ως τα τέλη Οκτωβρίου δεν βοηθά την επιχειρηματολογία της ελληνικής πλευράς υπέρ των ρυθμίσεων.
Εξάλλου, σοβαρό είναι το πρόβλημα και με τη ρύθμιση για τα δάνεια πρώτης κατοικίας, καθώς, όπως δήλωσε και ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, έχουν ολοκληρωθεί μόλις 10 περιπτώσεις ρυθμίσεων και τα στελέχη των τραπεζών εκτιμούν ότι δεν θα επαρκέσει ο χρόνος ως το τέλος του έτους για να υπάρξουν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.
Αυτό φέρνει την κυβέρνηση μπροστά στην ανάγκη να ζητήσει από τους Θεσμούς έγκριση για μια παράταση, τη στιγμή που η Κομισιόν έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η προθεσμία θα πρέπει να τηρηθεί απαρεγκλίτως.
