Πολιτική... «όχι σε όλα» φαίνεται ότι εφαρμόζουν ορισμένες εταιρείες διαχείρισης δανείων έναντι των αιτήσεων για ρύθμιση μέσω Εξωδικαστικού Μηχανισμού, ενώ γενικότερα η αρνητική στάση των χρηματοδοτικών φορέων έχει προκαλέσει εμπλοκή στην εφαρμογή αυτού κρίσιμου θεσμού της πτωχευτικής νομοθεσίας, διατηρώντας πολύ χαμηλά τα ποσοστά έγκρισης ρυθμίσεων.
Τράπεζες και servicers δεν δείχνουν ιδιαίτερη προθυμία να ρυθμίσουν οφειλές με τον Εξωδικαστικό, αφού άλλωστε η νομοθεσία δεν υποχρεώνει τους χρηματοδοτικούς φορείς να αποδέχονται τις ρυθμίσεις που διαμορφώνονται με αυτόματο τρόπο, μέσω του υπολογιστικού εργαλείου που υπολογίζει τις δόσεις με βάση την εισοδηματική κατάσταση του οφειλέτη.
Όπως εκτιμούν νομικοί, κυρίως οι servicers, που έχουν πλέον πολλά και ισχυρά εργαλεία για να πιέσουν τους οφειλέτες, θεωρούν ότι οι ρυθμίσεις του Εξωδικαστικού είναι λιγότερο ευνοϊκές για τους ίδιους συγκριτικά με τα εισπρακτικά αποτελέσματα που μπορούν να επιτύχουν με τις δικές τους προσπάθειες για «στρίμωγμα» των δανειοληπτών. Θεωρούν, επίσης, ότι οι υπολογισμοί που γίνονται αυτόματα χρησιμοποιούν ως βάση τα δηλωμένα εισοδήματα των οφειλετών, ενώ τα πραγματικά είναι μεγαλύτερα και όταν απειληθεί ο οφειλέτης με πλειστηριασμό σε πολλές περιπτώσεις πληρώνει περισσότερα και πιο γρήγορα, σε σχέση με την αυτοματοποιημένη ρύθμιση.
Δεδομένου, μάλιστα, ότι πλέον οι οφειλέτες μπορούν να ρυθμίσουν μόνο χρέη σε εφορία και ταμεία (εφόσον ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ) με τον Εξωδικαστικό, χωρίς να χρειάζεται παράλληλη ρύθμιση χρεών σε τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης δανείων, οι χρηματοδοτικοί φορείς πηγαίνουν... πάσο στη ρύθμιση των δικών τους απαιτήσεων, αφήνουν τον οφειλέτη να ρυθμίσει τα υπόλοιπα χρέη και επανέρχονται μετά για να εισπράξουν τα δικά τους.
Την πλέον αρνητική στάση στη ρύθμιση οφειλών με τον Εξωδικαστικό φαίνεται ότι τηρεί η εταιρεία διαχείρισης δανείων PQH, που είναι ειδικός εκκαθαριστής για όλα τα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα υπό ειδική εκκαθάριση στην Ελλάδα, δηλαδή κυρίως για την Αγροτική Τράπεζα και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
Η στάση της PQH έγινε αντικείμενο συζήτησης σε πρόσφατη ημερίδα που οργάνωσε η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, όπου ενημερώθηκαν όσοι ασχολούνται επαγγελματικά με τον Εξωδικαστικά, δηλαδή κυρίως οι δικηγόροι, για τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων και τις αλλαγές που έχουν γίνει στη νομοθεσία.
Όπως παρατήρησε ένας από τους συμμετέχοντες στην ημερίδα, «η PQH δεν συμμετέχει συνήθως στην διαδικασία, γνωρίζετε γιατί συμβαίνει αυτό; Υπάρχει περίπτωση να αλλάξει την πολιτική της»;
Από την πλευρά της Ειδικής Γραμματείας δόθηκε η απάντηση ότι «η PQH είναι διασυνδεδεμένη στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού και συμμετέχει στη διαδικασία». Περαιτέρω, όμως, εξηγήθηκε ως εξής η γενικά αρνητική της στάση:
«Οι χρηματοδοτικοί φορείς διατηρούν διακριτική ευχέρεια ως προς την υποβολή πρότασης ρύθμισης οφειλών και ως προς το περιεχόμενό της και δεν υποχρεούνται να υποβάλουν προτάσεις σε όλες τις περιπτώσεις που τους απευθύνεται αίτηση. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες πιστωτές που είναι χρηματοδοτικοί φορείς καθώς και ο οφειλέτης, αιτιολογούν την καθ ’οιονδήποτε τρόπο μη συναίνεσή τους σε πρόταση ρύθμισης που προέκυψε από το υπολογιστικό εργαλείο».
Σημειώνεται ότι, αν και η PQH φαίνεται ότι έχει την πλέον αρνητική στάση στις ρυθμίσεις του Εξωδικαστικού, και άλλες εταιρείες λένε πολύ περισσότερα «όχι» από «ναι» στις ρυθμίσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την αρχή της εφαρμογής του Εξωδικαστικού, τον περασμένο Σεπτέμβριο, μόνο στο 52% των περιπτώσεων υπήρξε θετική απάντηση από χρηματοδοτικούς φορείς για τη ρύθμιση δανείων.
Αυτό οδήγησε το υπ. Οικονομικών, όπως σημειώθηκε και στην απάντηση της Ειδικής Γραμματείας που προαναφέρθηκε, να καθιερώσει την υποχρέωση των χρηματοδοτικών φορέων να αιτιολογούν την απόρριψη αιτήσεων, σε μια προσπάθεια να μειωθούν οι αρνητικές απαντήσεις. Ο νόμος τροποποιήθηκε σχετικά, όμως η ουσία της διαδικασίας δεν άλλαξε, αφού οι χρηματοδοτικοί φορείς έχουν στη «φαρέτρα» τους πλήθος δικαιολογιών για να πουν «όχι». Μπορούν, επίσης, να επινοήσουν και άλλο λόγο, πέρα από τους 15 που έχουν περιληφθεί σε σχετική λίστα.
Οι 15 αιτιολογίες απόρριψης πρότασης ρύθμισης από τους χρηματοδοτικούς φορείς έχουν ως εξής:
1. Επαρκής οικονομική δυνατότητα ή/και περιουσία για την εξόφληση των οφειλών.
2. Ανεπαρκής οικονομική δυνατότητα ενεχομένων/αντικειμενική αδυναμία εξυπηρέτησης της αιτούμενης ρύθμισης.
3. Μη συμμετοχή όλων των ενεχομένων (συνοφειλετών ή/και εγγυητών).
4. Αίτημα οφειλέτη για ρύθμιση μόνο με φορείς του Δημοσίου.
5. Αθέτηση ρυθμίσεων που είχαν συμφωνηθεί στο παρελθόν.
6. Ιστορικό αντισυναλλακτικής συμπεριφοράς.
7. Επίκειται πλειστηριασμός εντός των επομένων τριών μηνών.
8. Πρόσφατη εξυπηρετούμενη ρύθμιση με τον πιστωτικό φορέα που εποπτικά (ταξινόμηση δανείου) δεν επιτρέπει επαναρρύθμιση .
9. Ενήμερη οφειλή ή ρυθμισμένη και ενήμερη οφειλή για την οποία δεν υφίσταται ανάγκη ρύθμισης.
10. Πρόσφατη ρύθμιση με πιστωτή, στον οποίο έχουν παρασχεθεί εξασφαλίσεις με αποτέλεσμα τη μη ισότιμη μεταχείριση των πιστωτών.
11. Υφιστάμενη ενεργή πίστωση.
12. Συγχρηματοδότηση με φορέα ή χρηματοδότηση με την εγγύηση φορέα, ο οποίος δεν έχει εγκρίνει τη ρύθμιση.
13. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός του Ν.4738/2020 δεν αποτελεί το πρόσφορο μέσο ρύθμισης της οφειλής, λόγω του ύψους ή/και της φύσης αυτής.
14. Εκτός πεδίου εφαρμογής του νόμου λόγω:
- μη έγκυρη παραίτηση από αίτηση είτε υπαγωγής σε διαδικασία του Ν. 3588/2007 ή του Ν. 3869/2010 ή του Ν. 4605/2019, είτε ενώπιον αρμοδίου δικαστηρίου για επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης ή για κήρυξη πτώχευσης,
- έχει εκδοθεί οριστική απόφαση για οποιαδήποτε από τις ως άνω διαδικασίες ή έχει συζητηθεί η σχετική αίτηση ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου και αναμένεται η έκδοση απόφασης,
- δεν έχει παρέλθει το κατά νόμο χρονικό διάστημα (Ν. 4738/2020, αρ. 7, παρ. 3,δ) από την έκδοση απόφασης κατά τα προαναφερθέντα ή την ολοκλήρωση προηγούμενης διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης της οφειλής του Ν. 4738/2020,
- ο οφειλέτης έχει αμετάκλητα καταδικαστεί για τα αδικήματα του άρθρου 7, παρ. ε, του Ν. 4738/2020,
- ο οφειλέτης έχει τεθεί σε λύση ή εκκαθάριση,
- ο οφειλέτης έχει εξυπηρετούμενες ή /και ενήμερες οφειλές και δεν επικαλείται ή δεν προκύπτει επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης κατά τουλάχιστον 20%.
15. Άλλο………………………………………………………………