Στην ανάλυση των δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων και παραδόσεων και εισαγωγών, εξαγωγών ελληνικών οίνων για τα έτη 2018 και 2019 σε επίπεδο οκταψήφιου κωδικού Συνδυασμένης Ονοματολογίας, προέβη η ΚΕΟΣΟΕ, ώστε να αποκρυπτογραφηθεί το προφίλ των εξαγωγών των κατηγοριών οίνων (ΠΟΠ, ΠΓΕ, ποικιλιακών οίνων και οίνων χωρίς ΓΕ), αλλά και η μορφή με την οποία διακινούνται (χύμα, εμφιαλωμένοι).
Τα ενδιαφέροντα στοιχεία που προκύπτουν, οδηγούν σε σημαντικά συμπεράσματα, προδιαγράφουν τάσεις, αλλά και επιβεβαιώνουν μέχρι πρότινος υποθέσεις.
Μεγάλη σημασία για τον αμπελοοινικό κλάδο της χώρας αποτελούν οι ενδοκοινοτικές παραδόσεις και οι εξαγωγές οίνων, ανά προέλευση προς χώρες της ΕΕ και προς Τρίτες Χώρες, ανάλυση η οποία παρουσιάστηκε σε προηγούμενη ενημέρωση από την ΚΕΟΣΟΕ.
Στην ανάλυση που ακολουθεί παρουσιάζεται το πορτφόλιο των κατηγοριών οίνου, που εξάγονται και η μορφή τους, ανάλογα με τη διαθέσιμη διάρθρωση των 8ψηφίων κωδικών Σ.Ο., που παρέχει στην ΚΕΟΣΟΕ η ΕΛΣΤΑΤ
Να σημειωθεί ότι οι πίνακες ενημερώνονται μέσω του συστήματος VIES από τις Δηλώσεις Intrastat που συμπληρώνουν τα οινοποιεία που προβαίνουν σε διεθνείς συναλλαγές.
ΣΥΝΘΕΣΗ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΟΙΝΩΝ
Από τις συνολικές εξαγωγές ελληνικών οίνων, οι οίνοι με ΠΟΠ αντιπροσωπεύουν το 2019 το 30,82% (2018: 36,10%) των συνολικών αποστολών και εξαγωγών οίνου της χώρας, οι οίνοι με ΠΓΕ το 39,81% (2018: 35,71%), οι ποικιλιακοί οίνοι το 3,01% (2018: 3,76%), οι άλλοι οίνοι χωρίς ΓΕ και χωρίς ποικιλία το 26,07% (2018: 24,03%) και οι αποστολές γλευκών το 1,52% (2018: 1,69%).
Συνεχίζει να παραμένει ικανοποιητικό το ποσοστό των εξαγωγών οίνων με ΠΟΠ (και σε ποσότητα και σε αξία), αν και εντύπωση προκαλεί η χαμηλότερη μέση τιμή εξαγωγής τους έναντι των κατηγοριών ΠΓΕ και ποικιλιακών. Οι οίνοι ΠΟΠ εξάγονται με αυξημένη μέση τιμή σε σχέση με το 2018 στα 3,13 € / kg καθαρού βάρους (2,66 € / kg/2018), όταν το ποσοστό των εμφιαλωμένων ΠΟΠ στο σύνολο των ΠΟΠ που εξάγονται ανέρχεται στο ύψος του 87,37%. Ωστόσο το 2019 σημειώθηκε σημαντική πτώση εξαγωγών ΠΟΠ έναντι του 2018 κατά 16,08%.
Οι οίνοι με ΠΓΕ εξάγονται με υψηλότερη μέση τιμή από τους οίνους με ΠΟΠ, δηλαδή στα 3,93 €/kg (2018: 3,59 €/kg), όταν σχεδόν το σύνολο τους εξάγεται σε εμφιαλωμένη μορφή (99,34%), ενώ παρατηρείται και μικρή αύξηση σε αξία το 2019, έναντι του 2018 (+ 5,02%).
Να σημειωθεί ότι και το 2019 οι ΠΓΕ εξακολουθούν να εξάγονται με την υψηλότερη μέση τιμή, σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες οίνων. Το 2018 με υψηλότερη μέση τιμή, εξάγονταν οι Ποικιλιακοί Οίνοι (3,76 €/kg)
Η μέση τιμή εξαγωγής των ποικιλιακών οίνων καταγράφει πτωτική πορεία το 2019 (3,23 € / kg) καθαρού βάρους (2018: 3,76 € / kg), ενώ σημαντική είναι η αύξηση της αξίας τους κατά 28,23% έναντι του 2018, με αύξηση και σε ποσότητα κατά 17,68%.
Αν και αντιπροσωπεύουν το ¼ των εξαγωγών οι οίνοι χωρίς ΓΕ και χωρίς ένδειξη ποικιλίας, εξάγονται με μέση τιμή 1,79 € / kg (2018: 1,69 € / kg) και το δυσάρεστο είναι ότι πρόκειται για εμφιαλωμένους οίνους, αφού οι χύμα οίνοι αυτής της κατηγορίας αποτελούν το 15,75%. Σύμφωνα με περαιτέρω επεξεργασία που πραγματοποίησε η ΚΕΟΣΟΕ, οι οίνοι αυτοί απευθύνονται στη γερμανική αγορά.
Οι οίνοι χωρίς Γ.Ε. παρουσίασαν αύξηση στις εξαγωγές τους κατ’ αξία ίση με 2,20% και μείωση σε ποσότητα 3,78%.
Οι εξαγωγές γλευκών αντιπροσωπεύουν μικρές αξίες και μικρές μέσες τιμές ανά kg (2018: 1,69 € / kg και 2019: 1,52 € / kg).
Συμπερασματικά τη μεγαλύτερη αξία όσον αφορά την αξία των διεθνών συναλλαγών αποφέρουν οι οίνοι με ΠΓΕ (31.564.620 €) ακολουθούν υπολειπόμενοι κατά 7.144.213 € οι οίνοι ΠΟΠ (οι οποίοι εξήχθησαν και σε μικρότερες ποσότητες) και έπονται οι οίνοι χωρίς ΓΕ (Άλλοι οίνοι με 20.732.902 €).
Διαφορετική είναι η κατάταξή των κατηγοριών εξαγόμενων οίνων, όσον αφορά την μέση τιμή στις διεθνείς συναλλαγές, με τους οίνους με ΠΓΕ να εξάγονται με την υψηλότερη μέση τιμή (3,93 € / kg), να ακολουθούν οι Ποικιλιακοί οίνοι (3,23 € / kg) και τέλος να κατατάσσονται τρίτοι οι οίνοι με ΠΟΠ (3,13 € / kg).
ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΟΙΝΩΝ ΜΕ ΠΟΠ
Το 82,96% των ήσυχων οίνων με ΠΟΠ εξάγονται με τον κωδικό Σ.Ο. κάτω των 2 lt συνεπώς είναι εμφιαλωμένοι με μέση τιμή το 2019 τα 3,70 € / kg (2018: 3,52 € / kg). Από τους υπόλοιπους, οι αφρώδεις αντιπροσωπεύουν το 1,42% (2018: 1,20%) των εξαγομένων ΠΟΠ οίνων με μέση τιμή τα 7 € / kg (2018: 6,35 € / kg). Μεγαλύτερη μέση τιμή (8,64 € / kg) καταγράφουν οι οίνοι που εισάγονται και επανεξάγονται (κυρίως γαλλικοί).
Σε άνω των 10 lt και χύμα μορφή οι ΠΟΠ εξάγονται σε συνολικό ποσοστό 11,72% (2018: 23,18%). Βαρόμετρο στον όγκο εξαγωγών χύμα είναι η Γαλλία, οι εξαγωγές στην οποία εξηγούν κατά ένα μέρος την μειωμένη τιμή των οίνων με ΠΟΠ (2019 1,52 € / kg – 2018 1,45 € / kg) έναντι των άλλων κατηγοριών.
Οι εξαγωγές οίνων με ΠΟΠ αντιπροσωπεύουν το 2019 το 30,82% των συνολικών εξαγωγών σε αξία και το 27,5% σε ποσότητα.
ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΟΙΝΩΝ ΜΕ ΠΓΕ
Η συντριπτική τους πλειοψηφία εξάγεται με την μορφή των εμφιαλωμένων (2019: 99,34% - 2018: 99,54%), ενώ απειροελάχιστες είναι οι εξαγωγές αφρωδών οίνων με ΠΓΕ (2018: 0,56% - 2019: 0,47%) με αξιόλογη όμως μέση τιμή (2018: 4,67 € / kg - 2019: 4,07 € / kg). Οι εξαγωγές οίνων με ΠΓΕ διακρίνονται από σταθερότητα όσον αφορά τον όγκο και την αξία, αντιπροσωπεύοντας το 39,81% της συνολικής αξίας εξαγωγών της Ελλάδας και το 28,44% των ποσοτήτων.
Άνευ σημασίας είναι και οι εξαγωγές οίνων με ΠΓΕ σε χύμα μορφή (2019: 1,43% - 2018: 1,71%).
ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΑΚΩΝ ΟΙΝΩΝ
Οι εμφιαλωμένοι οίνοι αυτής της κατηγορίας οίνων πωλούνται με μέση τιμή τα 3,20 € / kg το 2019 (2018: 2,85 € / kg) και αντιπροσωπεύουν το 77,45% των συνολικών πωλήσεων των οίνων με ένδειξη ποικιλίας.
Το μερίδιό τους στις συνολικές εξαγωγές αντιστοιχεί στο 3,01% σε αξία και το 2,62% σε επίπεδο ποσοτήτων.
ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΟΙΝΩΝ ΧΩΡΙΣ ΓΕ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΠΟΙΚΙΛΙΑ
Τέλος η κατηγορία των «άλλων οίνων» δηλαδή οίνων χωρίς ΓΕ και ποικιλία φωτογραφίζουν τον προορισμό της Γερμανίας με χαμηλή μέση τιμή εμφιαλωμένων το 2019 τα 1,86 € / kg και το 2018: 1,81 € / kg). Οι οίνοι της κατηγορίας αυτής καταλαμβάνουν το 26,07% της συνολικής αξίας των εξαγωγών και το 40,84% της συνολικής ποσότητας των εξαγωγών.
Σε συνάρτηση με τις τάσεις στις διεθνείς αγορές, διαφαίνεται ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης εξαγωγών των ελληνικών αφρωδών οίνων, των οποίων οι εξαγωγές σήμερα αντιπροσωπεύουν πολύ μικρό ποσοστό, ενώ ενδυνάμωση των προσπαθειών απαιτείται ώστε να καθιερωθούν τα τοπωνύμια των ΠΟΠ οίνων.