Εσπευσμένη στροφή 180 μοιρών κάνει η γερμανική κυβέρνηση, «θάβοντας» τον κανόνα του μηδενικού ελλείμματος για να αντιμετωπίσει τις παρενέργειες της πανδημίας κορονοϊού στην οικονομία, την ώρα που το Eurogroup ετοιμάζεται να λάβει την ιστορική απόφαση της αναστολής, για πρώτη φορά, των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας στην ευρωζώνη, ενώ ο Μάριο Σεντένο προαναγγέλλει αποφάσεις για νέες «γραμμές άμυνας».
Η σφοδρότητα με την οποία πλήττει η πανδημία την οικονομία της ευρωζώνης, κόβοντας κάθε μήνα 2% από το ΑΕΠ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, υποχρεώνει την κυβέρνηση της Μέρκελ να εγκαταλείψει τον κανόνα - ταμπού για το μηδενικό έλλειμμα και να προωθήσει συμπληρωματικό προϋπολογισμό 156 δισ. ευρώ και έκδοση πρόσθετου χρέους έως 200 δισ. ευρώ, που αθροιστικά δίνουν μια συνολική τόνωση στην οικονομία ίση με το 10% του γερμανικού ΑΕΠ, βυθίζοντας, για πρώτη φορά εδώ και χρόνια, σε έλλειμμα το γερμανικό προϋπολογισμό.
Μάλιστα, όπως μεταδίδει το Reuters, η Γερμανία θα διαθέσει 100 δισ. ευρώ σε ένα νέο ταμείο οικονομικής σταθερότητας, το οποίο έχει την αποστολή να παρέχει κεφάλαια σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα, με αντάλλαγμα μετοχές. Άλλα 100 δισ. ευρώ θα διατεθούν στην αναπτυξιακή τράπεζα KfW για να χορηγήσει δάνεια σε επιχειρήσεις.
Την ίδια ώρα, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ένα τεράστιο πακέτο στήριξης των γαλλικών επιχειρήσεων ενεργοποιεί το Παρίσι. Με την έγκριση της Κομισιόν, η Γαλλία θα προσφέρει εγγυήσεις δανεισμού 300 δισ. ευρώ σε επιχειρήσεις.
Η ευρωζώνη εγκαταλείπει με μεγάλη ταχύτητα τους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας που έχουν εφαρμοσθεί από τα τέλη της δεκαετίας του '90 με επιμονή της Γερμανίας, για να αντιμετωπίσει την πρωτοφανή κρίση που δημιουργεί η πανδημία του κορονοϊού, καθώς τα περιοριστικά μέτρα παραλύουν την οικονομική δραστηριότητα.
Αναστολή κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας
Σε μια άνευ προηγούμενου απόφαση, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε την αναστολή των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, βασικότερος εκ των οποίων είναι η απαγόρευση ελλειμμάτων άνω του 3% του ΑΕΠ. Η αναστολή θα επιτρέψει στις χώρες μέλη να δαπανήσουν όσα χρήματα χρειαστεί για να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές συνέπειες της επιδημίας του νέου κορονοϊού.
«Σήμερα, και αυτό είναι καινούριο δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στο παρελθόν, ενεργοποιούμε τη γενική ρήτρα διαφυγής, που επιτρέπει να παρακαμφθούν προσωρινά οι κανόνες», ανέφερε σε ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμά της στο Twitter και πρόσθεσε πως «αυτό σημαίνει ότι οι εθνικές κυβερνήσεις μπορούν να χορηγήσουν στην οικονομία τους όσους πόρους θα χρειαστούν. Χαλαρώνουμε τους δημοσιονομικούς κανόνες για να τους επιτρέψουμε να το κάνουν». Οι 27 υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε. (Ecofin) θα πρέπει να επικυρώσουν αυτήν την απόφαση στην τηλεδιάσκεψη που θα έχουν την Δευτέρα.
Οι Βρυξέλλες είχαν υποσχεθεί από την περασμένη εβδομάδα ότι θα επιδείξουν «τη μέγιστη ευελιξία» στην εφαρμογή του Συμφώνου, κυρίως για να δώσουν οξυγόνο στην Ιταλία. Η φον ντερ Λάιεν χαιρέτισε επίσης την απόφαση που έλαβε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να προχωρήσει στην αγορά ομολόγων ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ. «Αυτό προστίθεται στη δύναμη πυρός που χρειαζόμαστε στην Ευρώπη για να στηρίξουμε την οικονομία», τόνισε.
Ο Μάριο Σεντένο, ενόψει της τηλεδιάσκεψης των υπουργών Οικονομικών, τόνισε ότι «το Eurogroup θα εξετάσει επιλογές για την προσθήκη νέας γραμμής άμυνας κατά του κορονοϊού ως μέρος της συντονισμένης αντιμετώπισης της κρίσης, μετά από εντολή των ηγετών την περασμένη εβδομάδα».
Στο τραπέζι των συζητήσεων του Eurogroup έπεσε, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, ακόμη και μια πρόταση που θα ήταν αδιανόητη μέχρι πρόσφατα: να ενεργοποιηθεί το ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, για να προσφέρει δάνεια χωρίς μνημόνια σε όσες κυβερνήσεις τα χρειάζονται, ώστε αυτό να επιτρέψει και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να αγοράζει ομόλογα κρατών απευθείας από την πρωτογενή αγορά.
Προς το παρόν, αυτή την πρόταση μπλοκάρουν η Γερμανία και η Ολλανδία, όπως και την πρόταση που επανέρχεται περί έκδοσης ευρωομολόγου, αλλά αναλυτές τονίζουν ότι η σοβαρότητα αυτής της κρίσης και το γεγονός ότι δεν φαίνεται να αντιμετωπίζεται επαρκώς με συμβατικά μέτρα, φέρνει τους «σκληρούς» υποστηρικτές της δημοσιονομικής πειθαρχίας μπροστά στην αναγκαιότητα να εγκρίνουν μέτρα που έως τώρα απορρίπτουν ασυζητητί.