Τα πάνω κάτω έρχονται στον ΕΝΦΙΑ του 2018 και των επομένων ετών, μετά τις νέες αντικειμενικές αξίες πι οποίες θα είναι έτοιμες το αργότερο στις πρώτες μέρες του Απριλίου.
Σημειώνεται ότι οι αντικειμενικές αξίες είναι «παγωμένες» από τον Μάρτιο του 2007, ενώ στη δεκαετία που μεσολάβησε, οι αγοραίες τιμές των ακινήτων μειώθηκαν δραματικά, κατά μέσο όρο, 42% σε ολόκληρη τη χώρα. Ωστόσο σε κάποιες περιοχές, οι αγοραίες τιμές είτε αυξήθηκαν είτε έμειναν αμετάβλητες, καθώς αναβαθμίστηκαν οι περιοχές που βρίσκονται (π.χ. κοντά σε ΜΕΤΡΟ κ.λπ) με αποτέλεσμα σήμερα, οι αγοραίες αξίες, να είναι υψηλότερες των αντικειμενικών τιμών.
Στο πλαίσιο αυτό, τα σχέδια του υπουργείου Οικονομικών προβλέπουν πως οι συντελεστές υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ θα μειωθούν προκειμένου να μην επιβαρυνθούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων στις λαϊκές περιοχές και στα χωριά, όπου ενδεχομένως οι νέες τιμές θα είναι αυξημένες, σε σχέση με τις υφιστάμενες.
Η κίνηση αυτή θα οδηγήσει στη μείωση του ΕΝΦΙΑ τόσο στις φθηνές περιοχές όσο και στις ακριβές. Η εξέλιξη αυτή θα φέρει κενό της τάξεως των 300-500 εκατ. ευρώ, το οποίο θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να καλυφθεί, ώστε να παραμείνουν οι εισπράξεις του προϋπολογισμού από τον ΕΝΦΙΑ στο ποσό των 2,65 δισ. ευρώ.
Η κάλυψη του κενού των 300-500 εκατ. ευρώ, που θα προκύψει, θα γίνει μέσω του συμπληρωματικού φόρου, που επιβάλλεται στα ακίνητα, μεγάλη αξίας.
Μέχρι και το 2017, περισσότεροι από 500.000 ιδιοκτήτες ακινήτων πληρώνουν τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ, και συγκεκριμένα αποδίδουν στα κρατικά ταμεία 629 εκατ. ευρώ.
Προκειμένου να καλυφθεί η απώλεια από τον ΕΝΦΙΑ στις χαμηλής αξίας ιδιοκτησίες, το ποσό αυτό αναμένεται να αυξηθεί σε 1,1 δισ. ευρώ. Σημειώνεται πως ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται σε ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ. Στις προθέσεις του οικονομικού επιτελείο είναι να διατηρηθούν περίπου στα ίδια επίπεδα οι συντελεστές, για ακίνητα αξίας μέχρι 500.000 ευρώ και να αυξηθούν σημαντικά για ακίνητα μεγαλύτερης αξίας έτσι ώστε να καλυφθεί η τρύπα από τη μείωση του κύριου φόρου.
Οι αυξομειώσεις των τιμών εφορίας
Σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, από τις εισηγήσεις των εκτιμητών ακινήτων οι αντικειμενικές κινούνται με πολλές διαφορετικές ταχύτητες καταγράφοντας μεγάλες αποκλίσεις ακόμη και στον ίδιο δήμο. Στο τέλος της εβδομάδας, οι τιμές που πρότειναν οι εκτιμητές, θα εξεταστούν από τα μέλη της Δευτεροβάθμιας Επιτροπής που έχει συσταθεί στο υπουργείο Οικονομικών, ώστε να διορθωθούν τυχόν αδικίες.
Με βάση τις πρώτες εισηγήσεις των εκτιμητών, η εικόνα που αρχίζει να διαμορφώνεται στο παζλ των αντικειμενικών αξιών είναι η ακόλουθη:
• Στις λεγόμενες φθηνές ή λαϊκές περιοχές με τιμές ζώνης της τάξης των 600 και 700 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο οι εκτιμητές εισηγούνται αυξήσεις ακόμη και πάνω από 20% - 30%. Η ελάχιστη τιμή ζώνης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα επίπεδα των 800 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρξουν ανατροπές προς τα πάνω σε περισσότερους από 70 δήμους και οικισμούς στην Αττική. Η αύξηση των τιμών θα ανεβάσει και τους φόρους μεταβίβασης (αγοραπωλησίες, γονικές παροχές, δωρεές) και κυρίως τον ΕΝΦΙΑ.
• Μεγάλες αυξήσεις ακόμη και πάνω από 40% προτείνουν οι εκτιμητές για τιμές ζώνης σε νησιά των Κυκλάδων με έντονη τουριστική δραστηριότητα όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, στην Κρήτη αλλά και σε περιοχές-φιλέτα της Αττικής που προσελκύουν επενδύσεις στο χώρο του real estate όπως ο Λαιμός της Βουλιαγμένης και η Γλυφάδα.
• Εικόνα με δυο εντελώς διαφορετικές όψεις εμφανίζει η κτηματαγορά στην καρδιά του Λεκανοπεδίου. Συνοικίες όπως το Κουκάκι, τα Πετράλωνα, το Μετς που έχουν πάρει τα πάνω τους την τελευταία διετία λόγω του φαινόμενου Airbnb, αναμένεται να δουν αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες.
• Στις υποβαθμισμένες περιοχές του κέντρου, Πατησίων, Κυψέλη, Αχαρνών όπου οι κάτοικοι βίωσαν σκληρότερα την κρίση και την έντονη παρουσία των μεταναστών, το αγοραστικό ενδιαφέρον είναι σχεδόν ανύπαρκτο, με τις τιμές της αγοράς να κινούνται ακόμα και κάτω από τα 750 ευρώ/τ.μ. Στις περιοχές αυτές οι εκτιμητές εισηγούνται τιμές ζώνης κάτω των 1.000 ευρώ/τ.μ..
• Στις περισσότερες περιοχές οι εκτιμητές εισηγούνται μικρές αυξομειώσεις 10% - 15%. Σε αυτές ανήκουν κυρίως τα μεσαία προάστια όπως το Μαρούσι, τα Μελίσσια, τα Βριλήσσια, το Χαλάνδρι, η Ηλιούπολη. Παρά το γεγονός ότι στα χρόνια της κρίσης οι τιμές της αγοράς έχουν βυθιστεί σε περιοχές όπως η Εκάλη, το Ψυχικό, η Φιλοθέη, ωστόσο, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, οι τιμές δεν βρίσκονται πολύ κάτω από τις αντικειμενικές αξίες του 2007. Έτσι οι φορολογούμενοι με ακίνητα στις περιοχές αυτές, οι οποίοι περιμένουν ότι θα υπάρξει μεγάλη μείωση στις αντικειμενικές αξίες για να περιοριστεί η φορολογική τους επιβάρυνση, μάλλον θα απογοητευτούν. Οι μειώσεις δεν θα υπερβαίνουν το 25% και ενδεχομένως πολλοί φορολογούμενοι δεν θα δουν μεγάλες διαφορές στα ποσά του ΕΝΦΙΑ που θα κληθούν να πληρώσουν. Για παράδειγμα, οι εκτιμητές προτείνουν σε μια από τιμές ζώνης της Φιλοθέης να μειωθεί στα 3.700 ευρώ από 4.700 ευρώ/τ.μ. σήμερα.