Σε παγίδα υψηλού πολιτικού κινδύνου οδηγεί η Ουάσιγκτον τον Ταγίπ Ερντογάν με το νέο τελεσίγραφο για τους S-400, καθώς ο Τούρκος πρόεδρος καλείται να αποφασίσει πριν τις κρίσιμες, επαναληπτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη αν θα ακυρώσει την αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος και όποια απόφαση και αν λάβει θα πληρώσει πολύ βαρύ πολιτικό τίμημα.
Όπως μετέδωσε το αμερικανικό δίκτυο CNBC, η Τουρκία πήρε προθεσμία 17 ημερών από τις αμερικανικές αρχές για να ακυρώσει τη σύμβαση για την αγορά των S-400. Αν δεν το κάνει, θα τεθούν σε εφαρμογή όλα τα αντίποινα εναντίον της Άγκυρας, από τον αποκλεισμό από το πρόγραμμα του μαχητικού F-35, ως την επιβολή οικονομικών κυρώσεων, που θα μπορούσαν να «γονατίσουν» τη λίρα και να βυθίσουν ακόμη βαθύτερα σε ύφεση την τουρκική οικονομία.Οι πηγές του CNBC υπογράμμισαν, μάλιστα, ότι η πρόταση των ΗΠΑ είναι οριστική και δεν πρόκειται να αλλάξει.
Η Τουρκία, πάντως, φαίνεται αποφασισμένη να επιμείνει στις επιλογές της, όπως σημειώνει το CNBC. Ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ δήλωσε πως έχει διαπιστώσει βελτίωση στις επαφές με τις ΗΠΑ για τους S-400 και τα F-35, όμως ξεκαθάρισε πως η Άγκυρα προετοιμάζεται και για το ενδεχόμενο αμερικανικών κυρώσεων.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν και ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έχουν κατ’ επανάληψη δηλώσει πως η Άγκυρα δεν θα υποχωρήσει όσον αφορά την αγορά των S-400, ενώ περιμένει ότι τελικά θα παραλάβει από τους Αμερικανούς και τα F-35.
Η αγορά συναλλάγματος, παρότι οι «παίκτες» έχουν περιορισμένα περιθώρια κινήσεων, λόγω των «αστυνομικών» μέτρων που έχουν λάβει οι τουρκικές αρχές, φαίνεται πως αντιδρά αρκετά έντονα στο αμερικανικό τελεσίγραφο. Η λίρα χάνει σχεδόν 1% έναντι του δολαρίου σήμερα, διασπώντας μάλιστα και το όριο των 6,1 λιρών, που θεωρείται από τους επενδυτές ότι αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για την κεντρική τράπεζα της Τουρκίας, πέραν της οποίας γίνονται παρεμβάσεις για υποστήριξη του νομίσματος.
Σημειώνεται ότι η Τουρκία, προκειμένου να αναχαιτίσει την πίεση στο νόμισμα, επανέφερε φόρο 0,1% στις αγοραπωλησίες συναλλάγματος και καθιέρωσε χρονική υστέρηση μιας ημέρας για την εκκαθάριση συναλλαγών, κάτι που εκθέτει έναν επενδυτή σε μεγάλο κίνδυνο, αν έχει αλλάξει πολύ η ισοτιμία μέχρι να γίνει η εκκαθάριση.
Το μεγάλο πρόβλημα για τον Ερντογάν είναι ότι βρίσκεται μπροστά σε μια κατάσταση... lose - lose:
- Αν επιμείνει στην απόφασή του για αγορά των S-400, οι κυρώσεις που θα επιβάλλουν οι ΗΠΑ μπορεί να φθάσουν ακόμη και στις τουρκικές τράπεζες και να προκαλέσουν πανικό στην αγορά συναλλάγματος, οδηγώντας τη χώρα σε συναλλαγματική κρίση, η οποία γρήγορα θα μετεξελιχθεί σε κρίση χρέους για τον ιδιωτικό τομέα, που έχει να καλύψει υποχρεώσεις δανείων 177 δισ. ευρώ το επόμενο 12μηνο.
- Αν κάνει τη μεγάλη πολιτική στροφή, ακυρώνοντας την παραγγελία των ρωσικών πυραύλων, ο Τούρκος ηγέτης θα υποστεί μια πρωτοφανή πολιτική ταπείνωση, που θα αποδυναμώσει τη θέση του κυβερνώντος κόμματος στις εκλογές της Κωνσταντινούπολης και μπορεί να εντείνει την αμφισβήτηση στο πρόσωπό του.