Οι 55 κατηγορίες εισοδημάτων που δεν φορολογούνται

Δεκάδες κατηγορίες εισοδημάτων είναι αφορολόγητα ενώ ταυτόχρονα μπορούν να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να μειώσουν ή να εξαλείψουν την όποια επιβάρυνση των τεκμηρίων.

Ταυτόχρονα υπάρχει και άλλη κατηγορία εισοδημάτων τα οποία ενώ μεν απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος, εντούτοις επιβαρύνονται με την ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Και αυτά ωστόσο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την μείωση της τεκμαρτής δαπάνης.

Σύμφωνα με τις οδηγίες της ΑΑΔΕ, τα εισοδήματα που απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο, είτε θα είναι προσυμπληρωμένα από το taxisnet στα ηλεκτρονικά έντυπα των φορολογικών δηλώσεων στους κωδικούς 619-620 του πίνακα 6 του Ε1, είτε θα συμπληρωθούν από τους υπόχρεους, στους κωδικούς 659-660 του πίνακα 6, εφόσον γι’ αυτά η Α.Α.Δ.Ε. δεν έχει καμία ηλεκτρονική πληροφόρηση.

Ειδικότερα, οι κατηγορίες εισοδημάτων που απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο, αλλά υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης και μπορούν να αξιοποιηθούν για να καλύψουν τεκμήρια, είναι οι ακόλουθες:

1. Εισόδημα φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής που εργάζονται σε πρεσβείες, προξενεία, κ.λπ.
2. Διατροφή συζύγου και τέκνων
3. Συντάξεις αναπήρων πολέμου ή θυμάτων πολέμου ή αναπήρων που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους
4. Εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε αναπήρους και το οποίο συγκεντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος όπως περιοδικότητα, μόνιμη πηγή προέλευσης
5. Μισθοί, συντάξεις και πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%.
6. Επιδόματα αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων
7. Ποσοστό 65% των επιδομάτων επικίνδυνης εργασίας και της από 11.10.2018 καταβαλλόμενης πτητικής αποζημίωσης στους πιλότους πολιτικής αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας
8. Κέρδη από την διάθεση παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι 10 KW.
9. Κέρδη από πώληση προϊόντων για την παραγωγή των οποίων χρησιμοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη (άρθ. 71Α ν. 4172/2013).
10. Τόκοι ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου ή έντοκων γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου
11. Κέρδη πώλησης εισηγμένων μετοχών με ποσοστό συμμετοχής μικρότερο του 0,5%
12. Κέρδη μεταβίβασης εισηγμένων κινητών αξιών (απόκτηση πριν από 1.1.2009)
13. Αφορολόγητα κέρδη από ημεδαπά ΕΕ/ΕΟΧ/ΕΖΕΖ αμοιβαία κεφάλαια
14. Απαλλασσόμενα (ημεδαπά και εισαγόμενα αλλοδαπά) μερίσματα ναυτιλιακών εταιρειών
15. Κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης
16. Κέρδη μεταβίβασης τίτλων φορολογικού κατοίκου χώρας με την οποία υπάρχει Σ.Α.Δ.Φ. και είναι υπόχρεος για υποβολή δήλωσης από άλλη αιτία
17. Ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων ημεδαπής προέλευσης
18. Πράσινες και συνδεδεμένες αγροτικές ενισχύσεις μέχρι 12.000 ευρώ αθροιζόμενες
19. Λοιπές εισοδηματικές αγροτικές ενισχύσεις
20. Αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης
21. Κέρδος από μεταβίβαση εταιρικών ομολόγων του ν. 3156/2003, καθώς και εταιρικά ομόλογα εταιρειών ΕΕ και ΕΟΧ/ΕΖΕΖ
22. Κέρδος που προκύπτει κατά την ημερομηνία λήξης ομολόγων, μεταξύ της αξίας κτήσης και της ονομαστικής αξίας τους, όταν αυτά διακρατούνται μέχρι τη λήξη τους
23. Ποσά που καταβάλλονται με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθ. 166 του ν. 4001/2011, στο πλαίσιο της εγκατάστασης του αγωγού φυσικού αερίου
24. Μερίσματα εισηγμένων σε χρηματιστήριο μετοχών που απαλλάσσονται του φόρου
25. Αμοιβές που καταβάλλονται από την Παγκόσμια Ένωση Αναπήρων Καλλιτεχνών σε φορολογικούς κάτοικους Ελλάδος.
26. Εφάπαξ χρηματικά ποσά που καταβάλλονται βάσει των διατάξεων των άρθ. 10-15 ν. 4575/2018 και φορολογούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 86 του ν. 4582/2018, δηλαδή τα αναδρομικά που έλαβαν ή λαμβάνουν 400.000 εν ενεργεία και συνταξιούχοι δημόσιοι λειτουργοί υπαγόμενοι στα ειδικά μισθολόγια (στρατιωτικοί, αστυνομικοί, λιμενικοί, πυροσβέστες, δικαστικοί, ιατροί του ΕΣΥ, πανεπιστημιακοί κ.λπ.).

Τα εισοδήματα που απαλλάσσονται και από φόρο και από εισφορά

Υπάρχουν όμως και εισοδήματα τα οποία απαλλάσσονται και από τον φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και επίσης, μπορούν να αξιοποιηθούν για την κάλυψη τεκμηρίων. 
Τα συγκεκριμένα 12 εισοδήματα είτε θα είναι προσυμπληρωμένα από την Α.Α.Δ.Ε. στους κωδικούς 617 - 618 του πίνακα 6 του Ε1, εφόσον γι’ αυτά έχει υπάρξει ηλεκτρονική πληροφόρηση από τους φορείς που τα κατέβαλαν, είτε θα πρέπει να συμπληρωθούν από τους δικαιούχους στους κωδικούς 657-658 του πίνακα 6, εφόσον γι’ αυτά η Α.Α.Δ.Ε. δεν έχει καμία ηλεκτρονική πληροφόρηση. Πρόκειται για τα ακόλουθα εισοδήματα:

1. Μισθοί, συντάξεις κλπ ολικώς τυφλών ή κινητικά αναπήρων 80% και άνω.
2. Αποζημίωση λόγω διακοπής εργασιακής σχέσης
3. Αμοιβές υπαλλήλων της Ε.Ε.
4. Αμοιβές των εργαζόμενων στην Τράπεζα Εμπορίου και Ανάπτυξης του Εύξεινου Πόντου..
5. Αποδοχές που καταβάλλει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στους υπαλλήλους του.
6. Επίδομα παιδιού του άρθρου 214 του ν. 4512/2018
7. Εκλογική αποζημίωση (παρ. 1.αρ. 108 Π.Δ.26/2012).
8. Μερίσματα των εταιρειών της παρ.5 του άρθρου 45 του ν. 4141/2013.
9. Επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων
10. Μισθοί και εν γένει αποδοχές των υπάλληλων του NATO.
11. Εισόδημα που με βάση τις Συμβάσεις Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ) απαλλάσσεται και από τον φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
12. Αντιστάθμισμα Νησιωτικού Κόστους (Α.ΝΗ.ΚΟ., ν. 4551/2018)

Η ΑΑΔΕ διευκρινίζει ότι τα ποσά που αφορούν στο επίδομα παιδιού και στο Αντιστάθμισμα Νησιωτικού Κόστους δεν προσμετρώνται στο εισόδημα κανενός μέλους της οικογένειας.

Καλύπτουν τεκμήρια

Επίσης υπάρχει και άλλη κατηγορία ποσών, τα οποία δεν θεωρούνται εισόδημα αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη τεκμηρίων.
Τα συγκεκριμένα ποσά, εφόσον υπάρχουν, αναγράφονται στους κωδικούς 781-782 του πίνακα 6 του Ε1
Πρόκειται για τα ακόλουθα ποσά:

1. Έσοδα από την πώληση ακινήτων.
2. Εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή από ταμεία πρόνοιας και ασφαλιστικούς οργανισμούς.
3. Το τίμημα από τη διάθεση λοιπών περιουσιακών στοιχείων.
4. Εισαγωγή συναλλάγματος από νυν και πρώην κατοίκους αλλοδαπής.
5. Δάνεια.
6. Κληρονομιές.
7. Δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών (δωρεοδόχος).
8. Κέρδη από λαχεία, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ κλπ.
9. Επίδομα αλλοδαπής.
10. Χρηματική αποζημίωση που καταβάλλεται με βάση τις διατάξεις της παρ. 1 άρθρου 168 του ν. 4001/2011 για την αποκατάσταση ζημιάς ή φθοράς που προκλήθηκε από την εγκατάσταση του αγωγού φυσικού αερίου
11. Αποζημίωση για ηθική βλάβη.
12. Υποτροφίες.
13. Επιστροφές καταβεβλημένων κεφαλαίων/ δανείων
14. «Κοινωνικό μέρισμα» του άρθρου 1 του ν. 4501/2018, το οποίο καταβλήθηκε εφάπαξ τον Δεκέμβριο του 2018 σε 1,95 εκατομμύρια δικαιούχους.
15. Εισπραττόμενα από συζύγους χρηματικά ποσά, δυνάμει του άρθρου 1400 του Α.Κ., λόγω αξίωσης συμμετοχής στα αποκτήματα του γάμου.
16. Ποσό που προκύπτει από τον πλειστηριασμό κατοικιών, προκειμένου να καλυφθεί το τεκμήριο της ολοσχερούς τοκοχρεωλυτικής απόσβεσης του στεγαστικού δανείου (κωδικοί 727-728 του Πίνακα 5)
17. Λοιπά ποσά που δεν έχουν τα εννοιολογικά γνωρίσματα του εισοδήματος, δηλαδή δεν υπάρχει περιοδικότητα και μόνιμη πηγή προέλευσης, όπως οικονομικές ενισχύσεις που καταβάλλονται έκτακτα, σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.