Μια κοινή δήλωση υπέγραψαν για πρώτη φορά ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο ασκών την εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου Ρόμπερτ Φίτσο, και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ που καθορίζει τους στόχους και τις προτεραιότητες της ΕΕ για τη νομοθετική διαδικασία του 2017.
Βασιζόμενοι στους Στρατηγικούς Προσανατολισμούς του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και στις 10 προτεραιότητες που ανέθεσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην Επιτροπή Γιούνκερ, οι πρόεδροι των τριών ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων συμφώνησαν σε μια σειρά προτάσεων στις οποίες θα δοθεί προτεραιότητα στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας. Με αυτό τον τρόπο, η ΕΕ αναμένεται να επιτύχει απτά αποτελέσματα για τους πολίτες της και να αντιμετωπίσει τις σημερινές επείγουσες προκλήσεις της Ευρώπης.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε σχετικά: «Η σημερινή κοινή δήλωση αποτελεί σταθμό, γιατί η ΕΕ θα μπορεί να αντιμετωπίζει καλύτερα και ταχύτερα τις κοινές μας προκλήσεις. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ που τα τρία ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα συμφωνούν σε μια σειρά πρωτοβουλιών μείζονος πολιτικής σημασίας οι οποίες θα πρέπει να προχωρήσουν τάχιστα στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας. Αν και είμαστε τρία διαφορετικά όργανα, υπηρετούμε το ίδιο ευρωπαϊκό όραμα που αντανακλά τα συμφέροντα όλων των Ευρωπαίων πολιτών. Αυτό που γίνεται με την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή θα πρέπει να αποτελέσει το νέο πρότυπο για την από κοινού εξεύρεση γρήγορων και ουσιαστικών λύσεων. Όπου υπάρχει βούληση, υπάρχει και τρόπος στην Ευρώπη.»
Εκτός από τη δέσμευση της ΕΕ όσον αφορά τις εν εξελίξει εργασίες για όλες τις νομοθετικές προτάσεις που έχουν ήδη υποβληθεί, οι πρόεδροι των τριών οργάνων όρισαν στην κοινή δήλωση έξι τομείς στους οποίους οι σχετικές προτάσεις θα πρέπει να εξεταστούν με ταχείες διαδικασίες. Οι πρόεδροι του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής δεσμεύονται να διευκολύνουν τις προσπάθειες των οργάνων τους, ώστε να σημειωθεί ταχεία νομοθετική πρόοδος στις πρωτοβουλίες αυτές και, ενδεχομένως, η υλοποίησή τους πριν από το τέλος του 2017.
-Νέα ώθηση στην απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις – μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (EFSI 2.0), των αναθεωρημένων Μέσων Εμπορικής Άμυνας, της Τραπεζική Ένωσης, της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, και της καλύτερης διαχείρισης των αποβλήτων στο πλαίσιο μιας κυκλικής οικονομίας.
-Έμφαση στην κοινωνική διάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – μέσω της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων, του καλύτερου συντονισμού των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, της Ευρωπαϊκής Πράξης για την Προσβασιμότητα και του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης.
-Καλύτερη προστασία της ασφάλειας των πολιτών μας – με το σύστημα εισόδου-εξόδου, την έξυπνη διαχείριση των συνόρων και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών και Άδειας Ταξιδίου (ETIAS), τον έλεγχο των πυροβόλων όπλων, πράξεις για την ποινικοποίηση της τρομοκρατίας, της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και με Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS).
-Μεταρρύθμιση και ανάπτυξη της μεταναστευτικής μας πολιτικής με πνεύμα ευθύνης και αλληλεγγύης – με την αναμόρφωση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου (συμπεριλαμβανομένου του μηχανισμού του Δουβλίνου), τη δέσμη μέτρων για τη νόμιμη μετανάστευση, καθώς και με το Εξωτερικό Επενδυτικό Σχέδιο, το οποίο θα συμβάλει στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης μέσω της τόνωσης των επενδύσεων και της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης στις χώρες-εταίρους.
-Τήρηση της δέσμευσής μας για την υλοποίηση μιας συνδεδεμένης Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς – με τις ενωσιακές μεταρρυθμίσεις στους τομείς των τηλεπικοινωνιών και των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, με τη χρήση της ζώνης των 700 MHz στην Ένωση, με την αποτροπή του αδικαιολόγητου γεωγραφικού αποκλεισμού, με την οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων και με κοινούς κανόνες για την προστασία των δεδομένων.
-Επίτευξη του στόχου μας για μια φιλόδοξη Ενεργειακή Ένωση και μια μακρόπνοη πολιτική για την κλιματική αλλαγή - μέσω του πλαισίου για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030, της Συμφωνίας του Παρισιού, καθώς και της δέσμης μέτρων για καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους.
Επιπλέον, οι τρεις πρόεδροι επισημαίνουν τέσσερα θεμελιώδη ζητήματα στα οποία πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και να σημειωθεί περαιτέρω πρόοδος εντός του 2017: (i) προσήλωση στις κοινές ευρωπαϊκές αξίες, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα· (ii) καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής· (iii) προάσπιση της αρχής της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων και (iv) συμβολή στη σταθερότητα, την ασφάλεια και την ειρήνη.
Η κοινή αυτή προσπάθεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εντάσσεται στο πλαίσιο της νέας κοινής δέσμευσης και προβλέπεται ρητά από την παράγραφο 7 της Διοργανικής Συμφωνίας για τη Βελτίωση της Νομοθεσίας, που επιτρέπει στην Ένωση να μετατρέπει τις προτάσεις σε δράσεις και να επιτυγχάνει αποτελέσματα εκεί όπου υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη.
Επόμενα βήματα
Σε ότι αφορά την υλοποίηση της Κοινής Δήλωσης, τα τρία όργανα συμφώνησαν σε μια προσεκτική από κοινού παρακολούθηση της προόδου τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ανώτερων υπαλλήλων. Σε πολιτικό επίπεδο, η υλοποίηση της Κοινής Δήλωσης θα παρακολουθείται από κοινού και τακτικά μέσω των συνεδριάσεων των προέδρων των τριών οργάνων τον Μάρτιο, τον Ιούλιο και τον Νοέμβριο του 2017. Σε τεχνικό επίπεδο, η υλοποίηση της κοινής δήλωσης θα παρακολουθείται από κοινού και τακτικά στο πλαίσιο της Ομάδας Διοργανικού Συντονισμού, η οποία συνεδριάζει σε επίπεδο ανώτερων υπαλλήλων (όπως προβλέπει το σημείο 50 της διοργανικής συμφωνίας για τη βελτίωση της νομοθεσίας).
Για να διευκολυνθεί η παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης της κοινής δήλωσης, συντάχθηκε έγγραφο εργασίας που συνοδεύει την κοινή δήλωση, το οποίο παρουσιάζει λεπτομερώς τις πρωτοβουλίες που πρέπει να υλοποιηθούν με ταχείες διαδικασίες εντός του 2017.