Ενόψει κατάρτισης του σχεδίου εθνικής στρατηγικής ανάπτυξης, ο ΣΕΒ κατέγραψε και παρουσιάζει τις 10 μεγαλύτερες προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπισθούν για τη μετάβαση της οικονομίας της χώρας σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο εξωστρεφούς ανάπτυξης. Όπως επισημαίνει, τα στοιχεία δείχνουν ότι εκατομμύρια απασχολούμενοι είναι εγκλωβισμένοι σε οικονομικές δραστηριότητες χαμηλής προστιθέμενης αξίας. Το καίριο διακύβευμα της οικονομικής πολιτικής είναι η διευκόλυνση της μεταφοράς πόρων (εργασίας, κεφαλαίου και τεχνολογίας) από τους παραδοσιακούς στους πιο δυναμικούς κλάδους της οικονομίας, ώστε να αυξηθεί η συνολική παραγωγικότητα της οικονομίας και, ως εκ τούτου, τα εισοδήματα και το γενικότερο επίπεδο κοινωνικής και οικονομικής διαβίωσης.
Η αλλαγή αυτή είναι μακροχρόνιου χαρακτήρα. Καθώς ο κόσμος μπαίνει στη λεγόμενη 4η Βιομηχανική Επανάσταση, που θα αλλάξει άρδην τις σταθερές της εργασίας και της παραγωγής προς απρόβλεπτες εν πολλοίς κατευθύνσεις, απαιτείται μαζική επανεκπαίδευση και επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού και στροφή των επενδυτικών κεφαλαίων από καφετέριες σε δραστηριότητες υψηλής μεταποιητικής εξειδίκευσης και, ακόμη παραπέρα, σε δραστηριότητες τεχνητής νοημοσύνης.
Στο πλαίσιο αυτό, μια εθνική στρατηγική ανάπτυξης θα πρέπει να κατευθύνει πόρους και εξειδικεύσεις προς τις νέες δραστηριότητες που φέρνει η ανάπτυξη της τεχνολογίας. Σύμφωνα με τον Μαρξ, οι αλλαγές στην τεχνολογία παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των κοινωνικών σχέσεων. Συνεπώς, η εμμονή της ελληνικής κοινωνίας στη δημοσιοϋπαλληλία και τα κλειστά επαγγέλματα δεν συνάδουν πλέον με την αναζήτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας. Αν δεν αλλάξουμε, θα βουλιάξουμε σαν λαός στην παρακμή. Μια εθνική στρατηγική ανάπτυξης πρέπει να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις του μέλλοντος και όχι να διαιωνίζει τις στρεβλώσεις του παρελθόντος.
Σχετικά με τις οικονομικές εξελίξεις, η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχώρησε τον Μάρτιο του 2017 σε χαμηλό 3,5 ετών, ενώ ο όγκος των λιανικών πωλήσεων υποχώρησε οριακά τον Ιανουάριο (-0,1%), μετά την πτώση κατά -1% τον Δεκέμβριο 2016, παρουσιάζοντας αποδυνάμωση σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2016 (+1,7%). Ταυτόχρονα, οι επιχειρηματικές προσδοκίες βελτιώνονται κυρίως σε κλάδους με εξαγωγικό προσανατολισμό, όπως η βιομηχανία και ο τουρισμός, μετά την εδραίωση καλύτερων αναπτυξιακών προοπτικών στην Ευρωπαϊκή οικονομία, ενώ παραμένουν στάσιμες σε άλλους κλάδους.
Οι τάσεις αυτές αντανακλούν την στάση αναμονής που διατηρεί η αγορά για τις προοπτικές της εγχώριας οικονομίας όσο αναβάλλεται η ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης του προγράμματος προσαρμογής. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους αυξήθηκαν και τον Φεβρουάριο (+€250 εκατ.) μετά την αύξηση του Ιανουαρίου (+€261 εκατ.), σε οξεία αντιδιαστολή με το δεύτερο ήμισυ του 2016 όταν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές μειώθηκαν κατά 40% περίπου, μετά την ολοκλήρωση της 1ης αξιολόγησης, όταν εκταμιεύθηκαν πόροι που είχε προσδιορισθεί ότι θα χρηματοδοτήσουν την μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου.
Οι 10 προτεραιότητες που πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο κατάρτισης μια εθνικής στρατηγικής ανάπτυξης:
1. Μείωση της ανεργίας
2. Μεταρρυθμίσεις φιλικές προς το επιχειρείν
3. Προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων
4. Ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των επενδύσεων
5. Επενδυτικά κίνητρα και άρση αντικινήτρων για επενδύσεις
6. Εγκατάσταση στη χώρα διεθνώς ανταγωνιστικών επιχειρήσεων με εξαγωγικό προσανατολισμό
7. Εξάλειψη θεσμικών στρεβλώσεων που δεν αφήνουν τις επιχειρήσεις να μεγαλώσουν
8. Επανακατάρτιση και επανεκπαίδευση του εργατικού δυναμικού
9. Αποκρατικοποιήσεις για αύξηση της παραγωγικότητας
10. Άρση εμποδίων για ενίσχυση της εξωστρέφειας, δηλαδή του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος εξαγωγικών επιχειρήσεων