Μπορεί η κυβέρνηση να ετοιμάζεται για σταδιακό άνοιγμα της αγοράς από τις 4 Μαΐου, μετά το lockdowhn, όμως η μεγάλη πλειονότητα των εμπόρων εκτιμά ότι η επαναλειτουργία των επιχειρήσεών τους θα είναι Γολγοθάς, που χωρίς την ισχυρή κρατική στήριξη, είναι πιθανό να οδηγήσει αρκετές σε οριστικό «λουκέτο».
Αυτή η κάθε άλλο παρά αισιόδοξη εικόνα αποτυπώνεται σε έρευνα του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ) για τις οικονομικές επιπτώσεις από την πανδημία στον χώρο του εμπορίου.
Στο τμήμα της έρευνας, που αφορά κλειστές και πληττόμενες εμπορικές επιχειρήσεις (δείγμα 350), προκύπτει ότι σχεδόν 2 στους 3 επιχειρηματίες (62%) θεωρούν ότι οι επιχειρήσεις τους θα επανέλθουν σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας μετά από τουλάχιστον ένα έτος (ακολουθεί ο σχετικός πίνακας).
Αντίστοιχα μόλις το 19% των επιχειρηματιών θεωρούν πως αρκούν 2 έως 4 μήνες για την αποκατάσταση της λειτουργίας των επιχειρήσεών τους, ενώ 19% θεωρεί ότι εντός ενός εξαμήνου κάτι τέτοιο είναι εφικτό.
Η πλειοψηφική άποψη φαίνεται να διαμορφώνεται σε σημαντικό βαθμό από τις προβλέψεις ότι η Ελλάδα θα αντιμέτωπη με μία ιδιαίτερα ισχυρή ύφεση το 2020, ενώ θα απαιτηθούν τουλάχιστον δύο χρόνια για να επανέλθει η οικονομία στην κατάσταση που ήταν στις αρχές του 2020. Εξέλιξη, που αναμένεται να συρρικνώσει σημαντικά τόσο την κατανάλωση όσο και την εμπιστοσύνη στην αγορά.
Αναγκαία η αναμόρφωση των μέτρων
Σχολιάζοντας τα μέτρα στήριξης οι επιχειρηματίες θεωρούν ότι χρήζει αναδιαμόρφωσης σε μεγαλύτερο βαθμό η αποζημίωσης ειδικού σκοπού των 800 ευρώ, αφού περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις επιθυμούν μια πιο γενναιόδωρη προσέγγιση. Αυτό το εύρημα σχετίζεται με την απουσία κάποιου σχετικού μέτρου μη επιστρεπτέας χρηματοδότησης (επιδότηση) το οποίο θα μεταφραστεί σε άμεση αύξηση της ρευστότητας.
Επιπρόσθετα, πάνω από 4 στις 10 επιχειρήσεις θα επιθυμούσαν μια διαφορετική διαμόρφωση του μέτρου σχετικά με την καταβολή του ενοικίου, το οποίο και αποτελεί το υπ’ αριθμόν σημαντικότερο πάγιο έξοδο της επιχείρησης από όσες καταβάλλουν μίσθωμα.
Επιπλέον, το 40% των επιχειρήσεων θεωρεί αναγκαία την περαιτέρω μείωση των ενοικίων την αναδιαμόρφωση της Οι αναστολές πληρωμής των ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων, των ρυθμισμένων οφειλών αλλά και των αξιογράφων/επιταγών έχουν κερδίσει μια αξιόλογη αποδοχή αφού λιγότερες από τέσσερις στις δέκα επιχειρήσεις θα ήθελαν μια διαφορετική σύνθεση των μέτρων.
Τέλος ζητήματα όπως η κρατική επιδότηση επιτοκίου των ενήμερων επιχειρηματικών δανείων η αναστολή της σύμβασης εργασίας των εργαζομένων της επιχείρησης αλλά και η καταβολή μειωμένου δώρου Πάσχα από τους εργοδότες έως και τα τέλη Ιούνη φαίνεται ότι δεν αποτελούν προτεραιότητά τους.
Μείωση τζίρου στα ανοιχτά καταστήματα τροφίμων
To δεύτερο τμήμα της έρευνας αφορά τις επιχειρήσεις τροφίμων (δείγμα 300 επιχειρήσεων) οι περισσότερες από τις οποίες έμειναν ανοιχτές σε όλη τη διάρκεια της κρίσης. O κλάδος των τροφίμων αποτελεί τον τρίτο αριθμητικά σημαντικότερο κλάδο του λιανικού εμπορίου, συγκεντρώνοντας το 15,2% του συνόλου των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης.
Οι 2 στις 3 επιχειρήσεις (65%) του κλάδου των τροφίμων κατέγραψαν μείωση του κύκλου εργασιών για το διάστημα από αρχές Μαρτίου έως μέσα Απριλίου σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019, ενώ 1 στις 5 (19%) δήλωσε στασιμότητα. Το 16%, σχεδόν 1 στις 6 κατέγραψε αύξηση των πωλήσεών του σε ετήσια βάση.
Οι μεταβολές αυτές ωστόσο δεν είναι ομοιόμορφες. Έτσι, παρουσιάζεται σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ της λιανικής πώλησης φρούτων και λαχανικών (μη πληττόμενες ) και του λιανικού εμπορίου ψωμιού.
Εδώ στην πρώτη περίπτωση το 33% των επιχειρήσεων κατέγραψε αύξηση στις πωλήσεις σε αντίθεση με τη δεύτερη που μόνο το 3% είχε αύξηση. Κατ’ αναλογία στις επιχειρήσεις φρούτων λαχανικών μείωση είχε το 43% έναντι 80% των φούρνων και 65% για το σύνολο του κλάδου. Στο παραπάνω εύρημα να σημειωθεί ότι τα φρούτα και τα λαχανικά καταναλώνονται άμεσα και δεν αποτελούν προϊόντα που μπορούν να διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όμοια αλλά με πολύ χαμηλότερη ένταση καλύτερη φαίνεται να είναι και η εικόνα της κατηγορίας λιανικό εμπόριο άλλων τροφίμων (47.29, είδη τροφίμων, βιολογικά τρόφιμα, μπαχαρικά κτλ).
Καρανίκας: Οι ΜμΕ θα χρειαστούν σοκ ρευστότητας
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Γιώργος Καρανίκας σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας ανέφερε:
«Η συγκεκριμένη έρευνα έχει πραγματοποιηθεί ως μέρος της γενικότερης προσπάθειας της ΕΣΕΕ να αποτυπώσει τον τρόπο που βιώνουν την κρίση της πανδημίας του κορωνοϊού οι εμπορικές επιχειρήσεις. Εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο ερευνών που θα πραγματοποιήσει το Ινστιτούτο της Συνομοσπονδίας για τις επιπτώσεις που θα έχει αυτή η πρωτόγνωρη κατάσταση στις εμπορικές επιχειρήσεις, στην μεταβολή των καταναλωτικών προτύπων, στην δομή των αγορών και εντέλει στην ίδια την κοινωνική συνοχή.
Ένα είναι βέβαιο, ότι τώρα που πλησιάζει το σταδιακό άνοιγμα της αγοράς, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα δυσκολευτούν πολύ να επανέλθουν στους κανονικούς ρυθμούς τους. Είναι ήδη τραυματισμένες από την 10ετή κρίση των μνημονίων και με μηδενικούς τζίρους και υποχρεώσεις να τρέχουν, θα χρειαστούν για να επιβιώσουν ένα πραγματικό σοκ ρευστότητας από το Κράτος ή τις Τράπεζες ή συνδυαστικά και από τους δύο».