Ρόλο - κλειδί στον ακήρυκτο πόλεμο για τον έλεγχο της ενημέρωσης παίρνει η Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς από αύριο αναλαμβάνει τον πλήρη έλεγχο της Attica Bank με στόχο, όπως δήλωσαν στελέχη της στους “Financial Times”, να αποτρέψει ένα κυβερνητικό «πραξικόπημα» για την παροχή δανείων σε φίλα προσκείμενους στον ΣΥΡΙΖΑ επιχειρηματίες, με πρώτο στη σειρά, προφανώς, τον «κόκκινο» υποψήφιο καναλάρχη, Γιάννη Καλογρίτσα.
Του Νώντα Χαλδούπη
Στην αυριανή γενική συνέλευση της Attica Bank δεν υπάρχει πλέον αμφιβολία ότι θα εγκριθεί η τοποθέτηση του Θεόδωρου Πανταλάκη, που επελέγη από τον Γιάννη Στουρνάρα, στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Άλλωστε, ο διοικητής της ΤτΕ φέρεται, σύμφωνα με δημοσίευμα του “Bloomberg” που δεν έχει διαψευσθεί, να έχει προειδοποιήσει την κυβέρνηση ότι αν δεν γίνει δεκτός ο κ. Πανταλάκης ως διευθύνων σύμβουλος από τη γενική συνέλευση των μετόχων, στην οποία κυριαρχεί το ΤΣΜΕΔΕ, θα διορισθεί από την ΤτΕ ως επίτροπος.
Η μόνη «παραχώρηση» που έγινε από τον κ. Στουρνάρα προς την κυβέρνηση έχει μόνο συμβολική αξία: ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης έγινε δεκτό να αναλάβει τη θέση του προέδρου του διοικητικού συμβουλίου χωρίς εκτελεστικές αρμοδιότητες.
Ουσιαστικά, με την τοποθέτηση Πανταλάκη ο κ. Στουρνάρας εξασφαλίζει εμμέσως πλήρη έλεγχο της Attica Bank, όχι μόνο γιατί επέβαλε στην κυβέρνηση το δικό του υποψήφιο, αλλά και επειδή, σύμφωνα με πληροφορίες, στο εξής θα εφαρμοσθεί με απόλυτη αυστηρότητα ο... χρυσός κανόνας των 100.000 ευρώ. Δηλαδή, για κάθε αίτηση δανείου πάνω από το ποσό αυτό θα ενημερώνεται η ΤτΕ και θα έχει τον τελευταίο λόγο για την έγκρισή του.
Υπερβολική ευαισθησία;
Η μεγάλη ευαισθησία που δείχνει ο διοικητής της ΤτΕ για την εξυγίανση της μικρής, μη συστημικής τράπεζας του ταμείου των μηχανικών, που τον κάνει να μην διστάζει ακόμη και να συγκρουσθεί ανοικτά με την κυβέρνηση, έχει προκαλέσει αίσθηση στους τραπεζικούς κύκλους.
Δεν είναι λίγοι, μάλιστα, αυτοί που επισημαίνουν ότι και άλλες φορές στο πρόσφατο παρελθόν η Attica Bank είχε βρεθεί σε δύσκολη θέση και χρειάσθηκε να ανακεφαλαιοποιηθεί, ενώ ήταν γνωστά από καιρό στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ τα προβλήματα με τις «χαλαρές» εγκριτικές διαδικασίες για τη χορήγηση δανείων, που, σε συνδυασμό με την κατάρρευση του κατασκευαστικού κλάδου, έχουν φέρει την τράπεζα να έχει σήμερα τον υψηλότερο δείκτη μη εξυπηρετούμενης έκθεσης (NPE), που φθάνει στο 60% του χαρτοφυλακίου.
Γνωστό ήταν, επίσης, και τα σχετικά στοιχεία είχαν αναλυθεί τον Ιούλιο στη Βουλή από τον τότε διευθύνοντα σύμβουλο Αλέξανδρο Αντωνόπουλο, ότι η Attica Bank ήταν «ευάλωτη» σε πολιτικές πιέσεις για χορήγηση «θαλασσοδανείων».
Τα δάνεια σε ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, που χορηγήθηκαν από την τράπεζα το 2010 και 2011, δόθηκαν με εγγυήσεις αμφίβολης αξίας (μελλοντικές επιχορηγήσεις των κομμάτων) και εντάχθηκαν εδώ και πολλά χρόνια στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων. Ομως η τράπεζα δεν έχει καταγγείλει τις δανειακές συμβάσεις.
Αυτές οι πρακτικές δεν είχαν προβληματίσει ιδιαίτερα τις διοικήσεις τις ΤτΕ.
Τι είναι αυτό, λοιπόν, που έκανε τον κ. Στουρνάρα να ακολουθήσει τόσο επιθετική προσέγγιση αυτή την φορά για να εξασφαλίσει ότι θα θέσει υπό τον πλήρη έλεγχό του τη διοίκηση της Attica Bank; Σύμφωνα με την πιο αθώα εκδοχή, ο διοικητής της ΤτΕ βρίσκεται υπό πίεση από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) για να αναλάβει πρωτοβουλίες εξυγίανσης της Attica Bank, παρότι ο SSM δεν έχει την ευθύνη εποπτείας μη συστημικών τραπεζών.
«Απόπειρα πραξικοπήματος»
Όμως, τα περισσότερα κυβερνητικά στελέχη που παρακολουθούν την υπόθεση έχουν πεισθεί ότι καταλυτική σημασία στη διαμόρφωση της επιθετικής στάσης Στουρνάρα έχει η εν εξελίξει πολιτική και επιχειρηματική αναμέτρηση για τον έλεγχο της τηλεοπτικής ενημέρωσης και η ιδιαίτερη σχέση της οικογένειας Καλογρίτσα με την Attica Bank.
Μιλώντας στους “Financial Times”, πηγές της ΤτΕ επιβεβαίωσαν ότι πρώτος στόχος των παρεμβάσεων Στουρνάρα ήταν να αποτρέψουν τη μετατροπή της Attica Bank σε μια τράπεζα που θα χορηγούσε δάνεια με πολιτικά κριτήρια.
Όπως είπαν, ενώ ο κ. Στουρνάρας ήταν στη Φρανκφούρτη και συμμετείχε στην τακτική συνεδρίαση του συμβουλίου της ΕΚΤ, ο πρόεδρος του ΤΣΜΕΔΕ, Κωνσταντίνος Μακέδος και η κυβέρνηση διόρισαν νέο πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο. Αυτό περιγράφεται από στελέχη της ΤτΕ σαν «απόπειρα πραξικοπήματος».
Είναι τα ίδια στελέχη που διοχέτευσαν σε ξένα μέσα ενημέρωσης την εκδοχή ότι παράγοντες της κυβέρνησης, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΤΣΜΕΔΕ ήθελαν "δικά τους" πρόσωπα επικεφαλής της Attica, για να μπορούν να μοιράσουν δάνεια σε φίλα προσκείμενες επιχειρήσεις - και ότι για τον λόγο αυτό η ΤτΕ πάγωσε προσωρινά τις χορηγήσεις της τράπεζας.
Ο καυγάς για τον... Καλογρίτσα
Ποιες μπορεί να είναι οι επιχειρήσεις που πρόσκεινται φιλικά στον ΣΥΡΙΖΑ και θα μπορούσαν να πάρουν δάνεια από την Attica Bank; Η πιο πολυσυζητημένη τέτοια επιχείρηση είναι, αναμφίβολα, η νεοσύστατη ανώνυμη εταιρεία του Γιάννη Καλογρίτσα που έχει σκοπό τη δημιουργία ενός από τέσσερα κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας.
Η εταιρεία Καλογρίτσα έχει ήδη καταφέρει να μετάσχει στο διαγωνισμό για τις άδειες με εγγυητική επιστολή από την Attica Bank, ενώ φέρεται να εξασφάλισε και δάνειο άνω των 5 εκατ. ευρώ από την ίδια τράπεζα, είκοσι ημέρες πριν από το διαγωνισμό. Από τα στοιχεία του φακέλου της προκύπτει ότι σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τα πολυσυζητημένα βοσκοτόπια στην Ιθάκη, ιδιοκτησίας τρίτου, ως ενέχυρο για δανεισμό, προκειμένου να εξοφλήσει το τίμημα 52 εκατ. ευρώ για την απόκτηση της άδειας.
Μετά τις τελευταίες εξελίξεις στην Attica Bank, η πόρτα της τράπεζας για την εταιρεία του κ. Καλογρίτσα κλείνει, ενώ η προσφυγή στις συστημικές τράπεζες είναι πρακτικά αδύνατη, δεδομένου ότι εποπτεύονται από τον SSM και τα κριτήρια δανεισμού είναι ακόμη πιό αυστηρά. Ασχέτως αν αυτή ήταν η επιδίωξη του κ. Στουρνάρα, το πρώτο αποτέλεσμα των παρεμβάσεών του φαίνεται πως θα είναι η πρόκληση χρηματοδοτικής ασφυξίας στον πρώτο στην ιστορία «κόκκινο» επίδοξο καναλάρχη.
Δεν είναι, ίσως, τυχαίο ότι ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, προανήγγειλε ότι θα κηρυχθεί έκπτωτος όποιος από τους τέσσερις υπερθεματιστές βρεθεί οικονομικά «ακάλυπτος». «Αν κάποιος από τους υπερθεματιστές δεν έχει τη δυνατότητα να δικαιολογήσει τα χρήματά του, θα εκπέσει το επόμενο δευτερόλεπτο, κανείς τους δεν είναι φίλος μας», τόνισε ο πρωθυπουργός, μιλώντας στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ.
Αν ο κ. Καλογρίτσας τελικά κηρυχθεί έκπτωτος, αφήνοντας τη θέση του στον Ι. Σαββίδη ή στον Δ. Κοντομηνά, που είναι οι δύο πρώτοι επιλαχόντες, σε μεγάλο βαθμό αυτή η εξέλιξη θα οφείλεται στις παρεμβάσεις στην Attica Bank.
Ο Γιάννης Στουρνάρας θα έχει γίνει ο πρώτος κεντρικός τραπεζίτης με τόσο καίριο ρόλο στη διαμόρφωση του τηλεοπτικού τοπίου...