Το σχέδιό του για γερμανικό οικονομικό διευθυντήριο στην Ευρώπη θα προωθήσει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μετά τις εκλογές στην Γερμανία. Αυτή την φορά, όμως, μπροστά από την… φάκα του γερμανικού οικονομικού ελέγχου θα τοποθετηθεί το τυρί των επενδυτικών προγραμμάτων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) σε οικονομίες που θα διαπιστώνεται ότι έχουν ανάγκη αναπτυξιακής ώθησης.
Σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα της Bild, ο Β. Σόιμπλε, ενόψει των συζητήσεων που θα ανοίξουν το φθινόπωρο για τη νέα αρχιτεκτονική της ευρωζώνης, προετοιμάζει μια πρόταση, βάσει της οποίας οι χώρες του νότου της Ευρωζώνης θα μπορούν να χρησιμοποιούν τους πόρους του ESM για να ενισχύουν τις επενδύσεις κατά τη διάρκεια υφέσεων.
Στη μεγάλη σκακιστική παρτίδα για τη διαμόρφωση της αρχιτεκτονικής της ευρωζώνης, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών φαίνεται ότι είναι έτοιμος να κάνει μια θυσία στρατηγικής σημασίας, για να πετύχει έναν υπέρτερο στόχο: να «νερώσει» το πάγιο γερμανικό βέτο σε μεταφορές πόρων από πλεονασματικά σε ελλειμματικά κράτη, ώστε να γίνει δεκτό ότι στο εξής ο έλεγχος της εφαρμογής των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας θα περάσει από την αναξιόπιστη, για τους Γερμανούς, Κομισιόν στον γερμανοκρατούμενο ESM του Κλάους Ρέγκλινγκ.
Πρόκειται για το γνωστό σχέδιο Σόιμπλε να μετεξελιχθεί ο ESM σε ένα άτεγκτο Νομισματικό Ταμείο της Ευρώπης, που από κοινού με το Eurogroup και χωρίς εμπλοκή της Κομισιόν θα ελέγχει την οικονομική πολιτική των κρατών – μελών, θα διαπιστώνει παραβάσεις και αποκλίσεις και θα επιβάλλει τις προβλεπόμενες από το Σύμφωνο Σταθερότητας κυρώσεις, οι οποίες ως τώρα μένουν «στα χαρτιά», καθώς υπόκεινται σε πολιτικά «παζάρια» μεταξύ Βρυξελλών και εθνικών κυβερνήσεων.
Ο ESM αποτελεί ιδανικό θεσμικό εργαλείο για το Βερολίνο, προκειμένου να επιβληθεί αποτελεσματικά μια κεντρικά καθορισμένη οικονομική πολιτική στα κράτη – μέλη. Είναι ένας διακυβερνητικός θεσμός, που δεν υπόκειται στις ευρωπαϊκές συνθήκες, και διοικείται από τους υπουργούς Οικονομικών που μετέχουν στο Eurogroup, ενώ η Γερμανία, λόγω οικονομικού μεγέθους και ποσοστού συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο του ESM, έχει δικαίωμα βέτο σε όλες τις αποφάσεις.
Προκειμένου να καταστήσει πιο «εύπεπτη» στο Παρίσι, την Ρώμη και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες του Νότου την πρότασή του για γερμανικό Νομισματικό Ταμείο στην ευρωζώνη, ο Β. Σόιμπλε «ντύνει» τις ιδέες του με την ελκυστική, εκ πρώτης όψεως, πρόταση για επενδύσεις από τον ESM.
Τα «ψιλά γράμματα» αυτής της πρότασης δεν έχουν γίνει γνωστά από το δημοσίευμα της “Bild”, αλλά είναι σαφές ότι η λογική του σχεδίου Σόιμπλε και της λειτουργίας του ESM δεν θα οδηγεί με ευκολία στον… παράδεισο των επενδύσεων, αφού αυτές με κάποιο τρόπο θα συνδέονται με την εφαρμογή οικονομικών προγραμμάτων του ESM και θα υπόκεινται σε αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις (conditionality), ενώ πιθανότατα θα πρέπει να εγκρίνονται και από το γερμανικό Κοινοβούλιο.
Σύμφωνα με την “Bild”, ο Σόιμπλε σκοπεύει να παρουσιάσει την πρότασή του μετά τις γερμανικές βουλευτικές εκλογές, που θα διεξαχθούν στις 24 Σεπτεμβρίου και τις οποίες αναμένεται να κερδίσει η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.
"Κλωτσάει" ο Μακρόν
Η πρόταση, κατά την εφημερίδα, αποτελεί μια κίνηση καλής θέλησης προς τον Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος έχει δεσμευτεί να εργαστεί με την Μέρκελ για ένα σχέδιο με στόχο τη μεγαλύτερη ολοκλήρωση της ευρωζώνης. Ο Σόιμπλε είχε δηλώσει νωρίτερα φέτος ότι συμμερίζεται την άποψη του Μακρόν ότι είναι αναγκαία η μεταφορά πόρων από πλουσιότερα σε λιγότερο πλούσια κράτη, στους κόλπους της ευρωζώνης.
Προς το παρόν, το Παρίσι απορρίπτει τις γερμανικές ιδέες για ένα νέο ρόλο του ESM στο κέντρο της αρχιτεκτονικής της ευρωζώνης, καθώς αντιλαμβάνεται ότι η ίδια η Γαλλία και τα υψηλά ελλείμματά της θα γίνουν ο πρώτος στόχος της «σφιχτής» γερμανικής εποπτείας που οραματίζεται ο Β. Σόιμπλε.
Αντίθετα, ο πρόεδρος Μακρόν προτείνει να διατηρήσει η Κομισιόν το σημερινό ρόλο της και να δημιουργηθεί ένα νέο κέντρο αποφάσεων, ένα «ευρωπαϊκό υπουργείο Οικονομικών», το οποίο θα έχει στη διάθεσή του και ένα κοινό προϋπολογισμό για επενδυτικούς σκοπούς.
Στόχος των Γάλλων, βεβαίως, είναι να εκλεγεί από το Eurogroup, όπου οι συσχετισμοί είναι υπέρ του ευρωπαϊκού Νότου, ένας πρόεδρος με αυξημένες αρμοδιότητες, ο οποίος θα έχει το ρόλο του υπουργού Οικονομικών της ευρωζώνης, «καπελώνοντας» τον ως τώρα κυρίαρχο Γερμανό υπουργό Οικονομικών.
Είναι προφανές ότι η ατζέντα των Γάλλων τους οδηγεί σε ευθεία σύγκρουση με το Βερολίνο, όσο και αν οι δύο πλευρές, μετά την εκλογή Μακρόν, δεσμεύθηκαν να εργασθούν από κοινού και αρμονικά για τη διαμόρφωση της νέας αρχιτεκτονικής της ευρωζώνης…