Πολιτική

Ο Σόιμπλε παίζει πάλι καθυστέρηση;


Με φόρα από την επιτυχή ολοκλήρωση της προκαταρκτικής συμφωνίας με τους δανειστές προσέρχεται στη σημερινή, έκτακτη συνεδρίαση του Euro Working Group ο Γιώργος Χουλιαράκης, αλλά δεν έχει ακόμη απαντηθεί ακόμη ένα βασικό ερώτημα: έχει την ίδια διάθεση για γρήγορη ολοκλήρωση της συμφωνίας και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ή θα παίξει και πάλι το αγαπημένο του παιχνίδι καθυστερήσεων;

Ο σοβαρότερος κίνδυνος, που δεν έχει αποσοβηθεί οριστικά, είναι οι ενδεχόμενες νέες καθυστερήσεις, σε ένα ήδη εξαιρετικά «σφικτό» χρονοδιάγραμμα, να εκτροχιάσουν την πλήρη συμφωνία, που θα περιλαμβάνει τη διευθέτηση του χρέους, και να οδηγηθούμε σε εφαρμογή του παλαιού σχεδίου «Β», που προβλέπει κλείσιμο της αξιολόγησης και εκταμίευση της δόσης για τις μεγάλες πληρωμές τοκοχρεολυσίων του Ιουλίου, αλλά αναβολή των αποφάσεων για το χρέος (άρα και την ένταξη στο QE) για το φθινόπωρο, μετά τις γερμανικές εκλογές.

Τυχόν εφαρμογή αυτού του σχεδίου αναμφίβολα θα προκαλέσει σοβαρά πολιτικά και οικονομικά προβλήματα στην Ελλάδα, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τον Β. Σόιμπλε, που δεν έχει κρύψει ότι προτιμά να μετατεθούν στο μέλλον οι αποφάσεις για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους και την αγορά ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ώστε να μην «μπουν στο κάδρο» της προεκλογικής εκστρατείας.

Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο, αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον οι σημερινές παρεμβάσεις του εκπροσώπου του Β. Σόιμπλε στο Euro Working Group. Εξαρχής, άλλωστε, δηλαδή την Τρίτη, αμέσως μόλις ανακοινώθηκε η προκαταρκτική συμφωνία Αθήνας - Θεσμών, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών κράτησε πολύ επιφυλακτική στάση, σημειώνοντας ότι υπάρχει ακόμη δρόμος μέχρι την οριστικοποίηση της συμφωνίας, αλλά και ότι θα χρειασθούν διευκρινίσεις για το θέμα των πρωτογενών πλεονασμάτων.

Γι’ αυτό το θέμα, που συνδέεται άμεσα με τη συνολική συζήτηση για τη βιωσιμότητα του χρέους, είναι σαφές ότι η Γερμανία και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αρχίζουν τη διαπραγμάτευση με μαξιμαλιστικές τοποθετήσεις, για να αρχίσουν να συγκλίνουν αργότερα, όταν θα μεταφερθεί η συζήτηση σε υψηλότερο, πολιτικό επίπεδο (αρχής γενομένης από την προσεχή σύνοδο του G7 στην Ιταλία).

Όμως, από τη συζήτηση στο Euro Working Group αναμένεται ότι θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει αν και σε ποιο βαθμό η γερμανική πλευρά σκοπεύει να αξιοποιήσει το εντυπωσιακό πλεόνασμα που καταγράφηκε το 2016, για να αντλήσει επιχειρήματα και να υποστηρίξει ότι η δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας είναι πολύ καλύτερη από όσο εκτιμά το ΔΝΤ, άρα μπορεί να «αντέξει» σε υψηλά πλεονάσματα για μεγάλη χρονική περίοδο, ώστε να μη χρειασθεί «βαριά», για τους πιστωτές, αναδιάρθρωση του χρέους.

Πέραν αυτού του θέματος, στο EWG αναμένεται να συζητηθούν οι τεχνικές λεπτομέρειες της διαδικασίας που θα ακολουθηθεί ως τις 22 Μαΐου, ώστε να μπορέσουν οι υπουργοί Οικονομικών να επιβεβαιώσουν την ολοκλήρωση της τεχνικής συμφωνίας. Εδώ κρύβονται αρκετές παγίδες, καθώς είναι μικρό το χρονικό περιθώριο ως τις 22 Μαΐου  για να εφαρμόσει η ελληνική πλευρά όλα τα προαπαιτούμενα, που χρειάζονται για να εκδοθεί μια «καθαρή» αναφορά συμμόρφωσης (compliance report).

Αν δεν έχουν γίνει όλα στην ώρα τους, υπάρχει ο κίνδυνος να χαθεί και το ορόσημο της 22ας Μαΐου για την επισημοποίηση της τεχνικής συμφωνίας και να φθάσουμε στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου, όπου θα πρέπει να τεθούν όλα τα θέματα στο τραπέζι (αξιολόγηση και χρέος), κάτι που θα φέρει πιο κοντά την ενεργοποίηση του σχεδίου «Β».

Στο EWG, αναμένεται να διευκρινισθεί, επίσης,  αν αυτή την φορά θα οδηγηθούμε σε πλήρη εκταμίευση της επόμενης δόσης, ή θα υπάρξει νέο «σπάσιμο» των εκταμιεύσεων, για να συνδεθούν με την πρόοδο της εφαρμογής των προαπαιτούμενων, όπως έχει συμβεί και μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. Το πιθανότερο είναι ότι ο τεράστιος όγκος προαπαιτούμενων δράσεων θα καταστήσει υποχρεωτική και αυτή την φορά την τμηματική εκταμίευση της δόσης.