Άρχισε και επίσημα από χθες ο νέος… πόλεμος με το Βερολίνο για τους όρους εξόδου της Ελλάδας από το μνημόνιο το 2018, με τον πρωθυπουργό να λέει καθαρό «όχι» στο σχέδιο Σόιμπλε για προληπτική πιστωτική γραμμή και νέο μνημόνιο, το οποίο έχει αποκαλύψει το sofokleousin από τις 8 Ιουνίου («Γιατί ο Σόιμπλε δεν θέλει την Ελλάδα στις αγορές»: https://www.sofokleousin.gr/archives/344748.html).
Ο πρωθυπουργός έριξε την πρώτη… κανονιά σε αυτό τον πόλεμο, τονίζοντας χθες, από το βήμα του συνεδρίου του “Economist” ότι στόχος της Αθήνας είναι η «καθαρή» έξοδος από το μνημόνιο, χωρίς πιστωτική γραμμή υποστήριξης με… νέο μνημόνιο.
«Η Ελλάδα δεν θα βγει τώρα στις αγορές προστατευμένη σε μια υγειονομική ζώνη για επικοινωνιακούς και μόνο λόγους», τόνισε και πρόσθεσε: «Θα βγει με το σπαθί της και με όρους βιώσιμης προοπτικής. Για αυτό και η Ελλάδα δεν θα αναζητήσει σε έναν χρόνο από σήμερα, το καλοκαίρι του 2018, πιστωτική γραμμή στήριξης με νέες δεσμεύσεις, δηλαδή ένα κεκαλυμμένο νέο μνημόνιο για να αποχαιρετήσει το πρόγραμμα, αλλά μετά την απόφαση της 15ης Ιούνη, είμαστε βέβαιοι ότι θα βγει καθαρά και με τις δυνάμεις της και θα αποχαιρετήσει οριστικά τα μνημόνια και αυτή την πολυετή ταλαιπωρία της ελληνικής κοινωνίας».
Όμως, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έκανε ό,τι μπορούσε για να υπονομεύσει την προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να αποκαταστήσει γρήγορα την πρόσβασή της στις αγορές, ώστε να μην είναι απαραίτητη από το τέλος του 2018 μια προληπτική γραμμή πιστωτικής υποστήριξης από τους Ευρωπαίους.
Ο πιο χαρακτηριστικός, ίσως, χειρισμός του Γερμανού υπουργού Οικονομικών προς την κατεύθυνση αυτή ήταν ότι επέμεινε μέχρι τέλους και πέτυχε να αναγραφεί στο ανακοινωθέν του Eurogroup ότι η επιμήκυνση της περιόδου χάριτος των δανείων του EFSF, που θα εγκριθεί το 2018, θα είναι για «0-15 έτη».
Με αυτό τον τρόπο, αφέθηκε ανοικτό το ενδεχόμενο να μην υπάρξει καν επιμήκυνση της περιόδου χάριτος των δανείων του δευτέρου μνημονίου, τα οποία θα «φορτώσουν» από το 2023 και μετά με μεγάλα ποσά τόκων το ελληνικό Δημόσιο και αποτελούν τον κύριο παράγοντα που δημιουργεί αμφιβολίες για τη βιωσιμότητα του χρέους και λειτουργεί απαγορευτικά για τη διάθεση τίτλων με διάρκεια άνω των 5 ετών.
Στην πραγματικότητα, όπως αποκάλυψε επίσης από το συνέδριο του “Economist” ο Ντέκλαν Κοστέλο της Κομισιόν, έχει γίνει δεκτό ότι η επιμήκυνση θα φθάσει τα 15 χρόνια, δηλαδή οι πληρωμές τόκων θα αρχίσουν από το 2038, συνεπώς η Ελλάδα δεν θα έχει πρόβλημα να δανεισθεί για μεγαλύτερες περιόδους και να αποκαταστήσει πλήρως την πρόσβασή της στις αγορές.
Όμως, το γεγονός ότι αυτό δεν αναγράφηκε τελικά στο ανακοινωθέν του Eurogroup ήταν ένας από τους κύριους παράγοντες που δεν επέτρεψε στο ΔΝΤ να εκδώσει μια θετική ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, όπως και στην ΕΚΤ να εντάξει την Ελλάδα άμεσα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Δηλαδή, μια «πονηρή» διατύπωση που επέβαλε ο Β. Σόιμπλε ήταν αρκετή για να δυσκολέψει πολύ η προσπάθεια εξόδου στις αγορές και έφερε, εκ των πραγμάτων, πιο κοντά την αναγκαιότητα μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής, που θα δοθεί με σκληρούς όρους επιτήρησης για τουλάχιστον 12 μήνες (νέο μνημόνιο).
Αργά ή γρήγορα στις αγορές;
Απόλυτα ευθυγραμμισμένος με τον Β. Σόιμπλε στο θέμα της εξόδου της Ελλάδας στις αγορές είναι ο Γερμανός επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ.
Την ώρα που η κυβέρνηση εξετάζει άμεση έκδοση 5ετών ομολόγων μέσα στον Ιούλιο, ο Ρέγκλινγκ τονίζει (μιλώντας στον «ΣΚΑΪ») ότι «μετά από τόσα χρόνια απουσίας από τις αγορές είναι σωστό να επιστρέψετε με αργά βήματα. Ο αρμόδιος οργανισμός διαχείρισης του χρέους θα αναλύσει προσεκτικά και πολύ επαγγελματικά πότε θα είναι η κατάλληλη στιγμή να βγείτε».
Σύμφωνα με πληροφορίες, πάντως, το Μαξίμου προκρίνει την άμεση έξοδο στις αγορές, παρότι ο ΟΔΔΗΧ εξετάζει πολύ σοβαρά το θέμα του επιτοκίου δανεισμού, για να υπάρχει βεβαιότητα ότι θα είναι αρκετά χαμηλό για να δικαιολογείται μια έκδοση 5ετών ομολόγων, στην παρούσα φάση.
Η εκτίμηση του οίκου Rothchild, που συμβουλεύει την κυβέρνηση για αυτό το θέμα, είναι ότι η σχέση με τις αγορές πρέπει να αποκατασταθεί το συντομότερο. Αλλιώς, αν επιλεγεί η οδός της δήθεν συνετής και αργής επιστροφής, λίγο πριν από το τέλος του προγράμματος, υπέρ της οποίας τάσσονται οι Ευρωπαίοι δανειστές, θα είναι πολύ πιθανό να χρειασθεί η προληπτική πιστωτική γραμμή με τους «δηλητηριώδεις» όρους.