Παγκόσμιος συναγερμός έχει σημάνει εδώ και μέρες λόγω της έξαρσης του κορονοϊού, μια ασθένεια που ξεκίνησε στην Ουχάν της Κίνας και έχει εξαπλωθεί σε χρόνο ρεκόρ σε πολλές χώρες. Εκτός όμως από τους κινδύνους που εγκυμονεί για τη δημόσια υγεία, ο κορονοϊός ήδη επηρεάζει σημαντικά και την παγκόσμια οικονομία.
Ηδη, η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, εξέφρασε την εκτίμηση ότι ο νέος κορονοϊός θα έχει συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία, τουλάχιστον το πρώτο τρίμηνο του 2020.
"Η οικονομία της Κίνας είναι πολύ σημαντική τώρα στην παγκόσμια οικονομία και όταν η οικονομία της Κίνας επιβραδύνεται το αισθανόμαστε αυτό", δήλωσε ο Πρόεδρος της Federal Reserve, Jerome Powell, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Το πολυπληθέστερο έθνος του κόσμου έχει καταστεί αναπόσπαστο μέρος σχεδόν σε κάθε τομέα της παγκόσμιας οικονομίας. Είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής στον κόσμο και εισάγει περισσότερο αργό πετρέλαιο από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Οι κινέζοι ταξιδιώτες είναι οι πρώτοι που ξοδεύουν τον διεθνή τουρισμό, κάνοντας 150 εκατομμύρια ταξίδια στο εξωτερικό αξίας 277 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2018. Και ο πληθυσμός 1,3 δις. Της χώρας παρέχει τη μεγαλύτερη αγορά στον κόσμο για διάφορες κατηγορίες καταναλωτικών αγαθών - αυτοκίνητα, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ινστιτούτο McKinsey.
Ο ουσιαστικός ρόλος της Κίνας στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων και τα στελέχη σε όλο τον κόσμο αναγκάζονται να σκεφτούν τι θα συμβεί σε μια παρατεταμένη κρίση.
Η επίδραση της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία είναι εμφανής στα εμπορικά σήματα που παίρνουν τα μέτρα τους απέναντι στον κίνδυνο της επιδημίας. Η General Motors και η Honda, που κατασκευάζουν οχήματα στη Wuhan, ανακοίνωσαν ότι προσπαθούν να καθορίσουν πότε θα ξανανοίξουν. Ο παγκόσμιος τεχνολογικός κολοσσός της Αpple κλείνει όλα τα επίσημα καταστήματά της και τα γραφεία της στην ηπειρωτική Κίνα ως τις 9 Φεβρουαρίου ενώ έθεσε ένα ασυνήθιστα ευρύ φάσμα για τα αναμενόμενα κέρδη του για το πρώτο τρίμηνο του 2020, αναφέροντας την «αβεβαιότητα» γύρω από τον αντίκτυπο του ιού. Το ΙΚΕΑ έχει κλείσει όλα τα καταστήματα της ηπειρωτικής Κίνας και η KFC και η Pizza Hut έχουν κλείσει χιλιάδες υποκαταστήματα. Η Starbucks έκλεισε περίπου τα μισά από τα 4.100 καταστήματα της στην ηπειρωτική χώρα και η McDonald's έχει προσωρινά κλείσει καταστήματα σε πέντε πόλεις στην επαρχία Hubei, όπου βρίσκεται το Wuhan. Η Disney έκλεισε τα θεματικά πάρκα της στη Σαγκάη και το Χονγκ Κονγκ.Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Royal Dutch Shell είπε ότι ο γίγαντας του πετρελαίου προετοιμάζεται για ένα «σκληρό και αβέβαιο» οικονομικό περιβάλλον.
Μια μελέτη εκτιμά ότι η κρίση του SARS μείωσε το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της ηπειρωτικής Κίνας κατά 1,1% και του Χονγκ Κονγκ, όπου ο τομέας των υπηρεσιών αποτελεί πυλώνα της οικονομίας, κατά 2,6%. Το παγκόσμιο χτύπημα από αυτό το νέο ξέσπασμα θα μπορούσε να είναι τρεις έως τέσσερις φορές μεγαλύτερο από το χτύπημα 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το SARS, εκτιμά ο Warwick McKibbin, καθηγητής οικονομικών στο αυστραλιανό εθνικό πανεπιστήμιο.
Οι Financial Times εστιάζουν στο θέμα των οικονομικών επιπτώσεων. Η Μπρουκ Φοξ εξηγεί με λεπτομέρειες - σε ένα βίντεο - το πώς επηρεάζουν οι επιδημίες τις αγορές, τους επενδυτές και τους καταναλωτές. Οπως προκύπτει ο κορονοϊός είναι υπεύθυνος για τα εξής:
- Στροφή στα κρατικά ομόλογα: Σύμφωνα με τους FT, η αξία των κρατικών ομολόγων ανεβαίνει, καθώς πολλοί επενδύουν σε αυτά θεωρώντας ότι αποτελούν ένα ασφαλές καταφύγιο, με ελάχιστο ρίσκο έναντι άλλων επενδύσεων.
- Καύσιμα: Από τον κορονοϊό πλήττεται σημαντικά το πετρέλαιο καθώς μειώνονται οι μετακινήσεις. Οι Financial Times παρατηρούν ότι οι επενδυτές βλέπουν τις αεροπορικές εταιρείες και το κοινό να περιορίζουν τις μετακινήσεις τους προς την Κίνα. Γι’ αυτόν τον λόγο μειώνονται οι ανάγκες σε πετρέλαιο, επομένως και η αξία του.
- Νομίσματα: Οι FT υποστηρίζουν ότι θα επηρεαστούν σημαντικά τα νομίσματα των χωρών που έχουν στενή οικονομική συνεργασία με την Κίνα.
- Χαλκός – Ατσάλι: Μειώνεται η αξία τους καθώς στην Κίνα έχει πέσει σημαντικά ο ρυθμός των κατασκευών, λόγω της έξαρσης του κορονοϊού.
Το φαινόμενο «Black Swan»
Σύμφωνα με τη Μπρουκ Φοξ, υπάρχουν οι επιπτώσεις στη διεθνή αγορά και σε εταιρείες αμερικανικών, και άλλων, συμφερόντων. «Οι Κινέζοι καταναλωτές αγοράζουν από το εξωτερικό. Ομως πολλές χώρες έχουν τμήμα της αλυσίδας παραγωγής τους στην Κίνα. Μια εταιρεία – παράδειγμα είναι η Apple» λέει η Φοξ.
Στο μεταξύ, οι FT επισημαίνουν ότι λόγω του κορονοϊού έχουν ήδη κλείσει καταστήματα των Starbuck και των McDonald’s στην Κίνα. «Οταν οι άνθρωποι δεν βγαίνουν έξω για να φάνε ή για να ψωνίσουν, τότε υπάρχει κόστος για τις αγορές» προσθέτει. Σε περίπτωση που ο κορονοϊός εξελιχθεί σε μια πραγματική πανδημία, τότε θα πρόκειται για ένα φαινόμενο «Black Swan» (ένα απρόσμενο, καταστροφικό γεγονός για την οικονομία). Στην κατηγορία των φαινομένων «Black Swan» εντάσσεται και η μεγάλη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.